Bu Tebliğin amacı; a) Sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının kuruluşuna ve
27 Mayıs 2015 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 29368
Sermaye Piyasası Kurulundan:
MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIKLARINA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ (III-48.5)
BİRİNCİ KISIM
GENEL HÜKÜMLER
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı;
- a) Sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının kuruluşuna ve kurucularına, paylarının halka arzına, pay devirlerine, ortaklarında ve yöneticilerinde aranacak niteliklere, yönetim ilkelerine, faaliyet esaslarına, portföy sınırlamalarına, portföyünde bulunan varlıkların değerlemesine ve saklanmasına, paylarını geri almalarına, kamuyu aydınlatma ve yatırımcıları bilgilendirme yükümlülüklerine, menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkmalarına, kâr payı dağıtımına ve tabi olacakları diğer yükümlülüklere ilişkin ilke ve esasları,
- b) Değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının kuruluşuna ve ortaklarına, paylarının ihracına, izahnameleri ve izahnamelerinin yayımlanmasına, kurucu paylarının devrine ve itfasına, yatırımcı paylarının itfasına, kurucu paylarına sahip ortaklarında ve yöneticilerinde aranan niteliklere, yönetim ilkelerine, faaliyet esaslarına, portföy sınırlamalarına, portföyünde bulunan varlıkların değerlemesine ve saklanmasına, kamuyu aydınlatma ve yatırımcıları bilgilendirme yükümlülüklerine, kâr payı dağıtımına, tasfiye ve sona ermeleri ile sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığına dönüşümüne ve tabi olacakları diğer yükümlülüklere ilişkin ilke ve esasları,
belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 48 inci, 49 uncu, 50 nci ve 51 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
- a) Asgari net aktif değer: Esas sözleşmesinin tescilinden itibaren bu Tebliğde belirtilen süre içerisinde değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığının net aktif değerinin ulaşması gereken asgari tutarı,
- b) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
- c) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,
ç) Başlangıç sermayesi: Değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığında kurucu pay sahiplerince ödenmesi gereken asgari sermaye tutarını,
- d) BİAŞ: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,
- e) Bilgilendirme dokümanları: Ortaklık esas sözleşmesi, izahname, ihraç belgesi ve yatırımcı bilgi formunu,
- f) Birlik: Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğini,
- g) Borsa: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,
ğ) Değişken sermayeli ortaklık: Değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığını,
- h) Grup: Doğrudan veya dolaylı olarak aynı gerçek veya tüzel kişinin yönetim kontrolü altında bulunan ortaklıkların tümünü,
ı) Halka açık pay: Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde borsada işlem görebilir pay olarak izlenen payları,
- i) İhraç: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde tanımlanan satışı,
- j) İhraççı: Sermaye piyasası araçlarını ihraç eden veya sermaye piyasası araçları halka arz edilen tüzel kişileri ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi yatırım fonlarını,
- k) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
- l) KAP: Kamuyu Aydınlatma Platformunu,
- m) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
- n) Lider sermayedar: 7 nci ve 8 inci maddede yazılı şartları taşıyan ortak ya da ortakları,
- o) Net aktif değer: Ortaklık varlıklarının toplamından ortaklık borçlarının toplamının düşülmesi suretiyle bulunan tutarı,
ö) Nitelikli yatırımcı: Kurulun sermaye piyasası araçlarının satışına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan kişileri,
- p) Ortaklık: Sabit ve değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarını,
- r) Portföy: Bu Tebliğ hükümlerine göre yatırım yapılabilen varlıklardan oluşan malvarlığı bütününü,
- s) Portföy değeri: Ortaklık portföyündeki varlıkların bu Tebliğde ve ilgili diğer mevzuatta belirlenen esaslar çerçevesinde değerlenmesi neticesinde bulunan değeri,
ş) Portföy saklama hizmeti: Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirlenmiş olan hizmetleri,
- t) Portföy saklama kuruluşu: Kanunun 56 ncı maddesi kapsamında portföy saklama hizmetini yürüten kuruluşu,
- u) Portföy yönetim şirketi: Kurulun portföy yönetim şirketlerine ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan ve ana faaliyet konusu yatırım fonlarının kurulması ve yönetimi yanında yatırım ortaklıklarının portföylerinin yönetimini de kapsayan anonim ortaklıkları,
ü) Sabit sermayeli ortaklık: Sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığını,
- v) SPL: Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu Anonim Şirketini,
- y) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketini,
- z) TCMB: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketini,
- aa) TTK: 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununu,
- bb) TTSG: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesini,
- cc) Türev araçlar: Kurulca ortaklık portföyüne alınması uygun görülen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerini,
çç) Yatırım Kuruluşu: Aracı kurumlar ile yatırım hizmeti ve faaliyetinde bulunmak üzere kuruluş ve faaliyet esasları Kurulca belirlenen diğer sermaye piyasası kurumlarını ve bankaları,
- dd) Yatırımcı Bilgi Formu: Portföyün yapısını, yatırım stratejisini ve risklerini gösteren özet formu,
- ee) Yönetici: Kurulca uygun görülen portföy yönetim şirketini,
- ff) Yönetim kontrolü: Tek başına veya birlikte hareket ettikleri kişilerle birlikte doğrudan veya dolaylı olarak ortaklığın oy haklarının yüzde ellisinden fazlasına veya genel kurulda yönetim kurulu üye sayısının salt çoğunluğuna karşılık gelen sayıda üyelikler için aday gösterme hakkı veren imtiyazlı payların çoğunluğuna sahip olunmasını,
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Sabit Sermayeli Ortaklıklara İlişkin Esaslar
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Sabit sermayeli ortaklık tanımı
MADDE 4 – (1) Sabit sermayeli ortaklık, Kanun hükümleri uyarınca aşağıda belirtilen varlıklar ve araçlardan oluşan portföyü işletmek amacıyla anonim ortaklık şeklinde ve kayıtlı sermaye esasına göre kurulan ve Kanunun 48 inci maddesinde sınırı çizilen faaliyetler çerçevesinde olmak kaydı ile bu Tebliğde izin verilen diğer faaliyetlerde bulunabilen sermaye piyasası kurumudur.
- a) Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil Türkiye’de kurulu ihraççılara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma araçları.
- b) 7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen, yabancı özel sektör ve kamu borçlanma araçları ve ihraççı payları.
- c) 12 aydan uzun vadeli olmamak üzere vadeli mevduat ve katılma hesabı.
ç) Borsada işlem görmeleri kaydıyla; altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçları.
- d) Yatırım fonu katılma payları.
- e) Repo ve ters repo işlemleri.
- f) Kira sertifikaları.
- g) Gayrimenkul sertifikaları.
ğ) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile yatırım kuruluşu sertifikaları.
- h) Takasbank para piyasası işlemleri.
ı) Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri.
- i) Kurulca portföye alınması uygun görülen özel tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri.
- j) Kurulca portföye alınması uygun görülen diğer yatırım araçları.
Faaliyet ve işlemleri
MADDE 5 – (1) Sabit sermayeli ortaklığın başlıca faaliyet ve işlemleri şunlardır:
- a) Portföyünü oluşturmak, işletmek ve gerektiğinde portföyde değişiklikler yapmak.
- b) Portföy çeşitlendirmesi yaparak yatırım riskini, faaliyet alanlarına ve şirketlerin durumlarına göre en aza indirecek bir biçimde dağıtmak.
- c) Sermaye piyasası araçlarına, mali piyasa ve kurumlara, şirketlere ilişkin gelişmeleri sürekli izlemek ve portföy yönetimiyle ilgili olarak gerekli önlemleri almak.
ç) Portföyün değerini korumaya ve artırmaya yönelik araştırmalar yapmak.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluşa İlişkin Esaslar
Kuruluş şartları
MADDE 6 – (1) Sabit sermayeli ortaklıkların kuruluşlarının Kurulca uygun görülebilmesi için;
- a) Kayıtlı sermayeli anonim ortaklık şeklinde kurulması,
- b) Kurucularının, sabit sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin asgari %49’u oranındaki paylarının, bu Tebliğde belirtilen süre ve esaslar dahilinde halka arz edileceğini Kurula taahhüt etmiş olması,
- c) Kuruluş sermayesinin 20 milyon TL’den az olmaması,
ç) Paylarının nakit karşılığı çıkarılması ve pay bedellerinin kuruluş sırasında tam ve nakden ödenmesi,
- d) Ticaret unvanında “Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı” ibaresini taşıması,
- e) Kurucularından en az birisinin lider sermayedar olması,
- f) Genel müdür ile yönetim kurulu üyelerinin belirlenmiş olması ve bu kişilerin bu Tebliğde öngörülen şartları taşımaları,
- g) Kurucu ortaklarının bu Tebliğde öngörülen şartları haiz olması,
ğ) Esas sözleşmesinin TTK, Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine uygun olması,
- h) Kurulca yetkilendirilmiş bir kuruluşun portföy saklama hizmetini yürütmek üzere belirlenmiş olması,
zorunludur.
Kurucu ve ortakların nitelikleri
MADDE 7 – (1) Gerçek ve tüzel kişi kurucu ortakların;
- a) Müflis olmaması, konkordato ilân etmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
- b) Faaliyet izinlerinden biri Kurulca iptal edilmiş kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması,
- c) Kanunda yazılı suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması,
ç) Mülga 14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş olması,
- d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahkûm olmaması,
- e) Kuruluş için gerekli kaynağı kendi ticari, sınai ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak sağlaması ve taahhüt ettikleri sermaye miktarını karşılayabilecek mali güce sahip olması,
- f) İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olması,
- g) Muaccel vergi borcu bulunmaması,
ğ) 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlenen suçlardan mahkum olmaması,
- h) Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca işlem yasaklı olmaması,
şarttır. (a) bendinde belirtilen şartlar, iflasın kaldırılmasına, kapatılmasına veya konkordato teklifinin tasdikine ilişkin kararın, (b) bendinde yer alan şartlar ise buna ilişkin kararın kesinleşme tarihinden itibaren 10 yıl geçmesi halinde bu fıkranın uygulanmasında dikkate alınmaz.
(2) Kuruluş başvurularında; sabit sermayeli ortaklıkta dolaylı olarak %20 ve üzerinde pay sahibi olan nihai gerçek kişiler ile dolaylı olarak yönetim kontrolünü sağlayacak oranda imtiyazlı paya sahip olan gerçek kişilerin, birinci fıkranın (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
(3) Bankalar hariç olmak üzere tüzel kişi lider sermayedarların;
- a) Doğrudan veya dolaylı olarak yönetim kontrolüne sahip olan nihai gerçek kişilerin,
- b) İmtiyazlı paylarının mevcut olması halinde, imtiyazlı payların %20’sinden fazlasına sahip gerçek kişilerin,
- c) İmtiyazlı paylarının mevcut olması halinde, doğrudan veya dolaylı olarak lider sermayedarda imtiyazlı payların %20’sinden fazlasına sahip tüzel kişi ortakların imtiyazlı paylarının %20’sinden fazlasına sahip olan nihai gerçek kişilerin,
birinci fıkranın (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
(4) Kuruluş başvurularında, kurucunun veya dolaylı ortağın banka olması halinde, bankanın birinci fıkranın (g) bendinde belirtilen niteliği taşıdığını tevsik eden bilgi ve belgelerin Kurula gönderilmesi ve Kurul tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun uygun görüşünün alınması yeterlidir. Bankada sahip olunan doğrudan ve dolaylı pay sahipliği yoluyla sabit sermayeli ortaklıkta dolaylı pay sahibi olan kişiler için ikinci fıkra hükmü uygulanmaz.
Lider sermayedar ve lider sermayedara ilişkin özel şartlar
MADDE 8 – (1) Lider sermayedar, halka arz sonrasındaki pay edinimleri hariç olmak üzere, sabit sermayeli ortaklıkta tek başına veya bir araya gelmek suretiyle sermayenin asgari %25’i oranındaki paylara sahip olan ortak ya da ortaklardır. Birincil halka arzın sermaye artırımı yoluyla gerçekleştirilmesi halinde, lider sermayedarın sahip olması gereken asgari sermaye miktarı halka arz öncesindeki sermayeye göre hesaplanır. Sabit sermayeli ortaklıkta söz konusu asgari sermaye oranı şartını sağlayan birden fazla ortak bulunması halinde sadece birinin lider sermayedar olarak belirlenmesi yeterlidir. Birden fazla gerçek ve/veya tüzel kişinin lider sermayedar olarak belirlenmesi halinde ise, beşinci fıkradaki durum saklı kalmak üzere, lider sermayedarda aranan şartlar her biri için ayrı ayrı aranır.
(2) Lider sermayedarın 7 nci maddede yer alan şartlara ek olarak bu maddede belirtilen şartları da taşıması gereklidir.
(3) Sabit sermayeli ortaklığın ticaret unvanında doğrudan ismi veya unvanı kullanılan veya doğrudan olmasa da kendisi ile bağlantılı olduğu izlenimini uyandıran bir ibareye yer verilen gerçek veya tüzel kişilerin bu Tebliğ kapsamında lider sermayedar olması zorunludur.
(4) Lider sermayedar olacak gerçek ve tüzel kişilerin sabit sermayeli ortaklık kurucusu ve ortağı olmanın gerektirdiği mali güç ve finansal piyasalar alanında yeterli tecrübeye sahip olmaları zorunludur.
(5) Lider sermayedar olacak gerçek kişinin toplam menkul ve gayrimenkul varlıklarının rayiç değerinin en az 10 milyon TL olması, birden fazla gerçek kişinin lider sermayedar olması halinde ise gerçek kişi lider sermayedarların menkul ve gayrimenkul varlıklarının rayiç değerinin toplamının en az 20 milyon TL olması gereklidir.
(6) Lider sermayedar olacak tüzel kişilerin en az üç yıllık faaliyet geçmişinin olması, son hesap dönemine ait konsolide ve bireysel finansal tablolarının bağımsız denetimden geçmiş olması ve bu finansal tablolarında yer alan özsermayesinin en az kurulacak sabit sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin iki katı ve aktif toplamının kurulacak sabit sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin en az üç katı olması gereklidir. Bu fıkra kapsamında yapılacak hesaplamalarda özsermaye şartı için 100 milyon TL, aktif toplamı şartı için ise 200 milyon TL tavan olarak uygulanır. Birden fazla tüzel kişinin lider sermayedar olarak belirlenmesi halinde yukarıdaki şartlar her bir tüzel kişi için ayrı ayrı aranır.
(7) Kamu kurum ve tüzel kişileri ile kamu yararına faaliyet gösteren tüzel kişilerde kendi özel mevzuatlarında aranan şartlar dışında lider sermayedara ilişkin mali yeterlilik şartları aranmayabilir.
(8) Bu madde uyarınca hazırlanacak finansal tabloların Kurul düzenlemelerine uygun olarak düzenlenmiş ve bağımsız denetimden geçmiş olması zorunludur.
Kuruluş işlemleri
MADDE 9 – (1) Kurulacak sabit sermayeli ortaklıkların kurucularının, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek kuruluş başvuru formu ve bu formda belirtilen belgelerle birlikte Kurula başvurmaları zorunludur.
(2) Kurul, başvuruyu Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine uygunluk yönünden inceler.
(3) Kurulca başvurunun uygun görülmesi halinde, kuruluşun onaylanması talebi ve sermayenin bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak ödenmiş olduğunu gösterir belgeleri de içeren gerekli tüm belgelerle birlikte Bakanlığa başvurulur.
(4) Sabit sermayeli ortaklıklar, Bakanlığın kuruluş iznini vermesinin ardından, TTK’nın ilgili hükümlerine uygun olarak ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanırlar.
(5) Kuruluş işlemlerinde esas sözleşmenin konuya ilişkin Kurul iznini müteakip en geç 30 gün içinde ticaret siciline tescil ettirilmesi ve TTSG’de ilan için başvurulması zorunludur. İlana ilişkin TTSG’nin bir nüshasının ilan tarihini takip eden altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Payların İhracı ve Satışı
Payların satışı
MADDE 10 – (1) Payların ihracı ve satışında bu Tebliğde öngörülen özel hükümler dışında Kurulun payların ihracına, satışına ve izahnamenin onaylanmasına ilişkin düzenleme hükümlerine uyulur.
(2) Sabit sermayeli ortaklıkların bedelli sermaye artırımı yapabilmesi ancak, bedelli sermaye artırım kararının kamuya açıklanmasından önceki 30 gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların ortalaması dikkate alınarak yapılacak hesaplama sonucunda sabit sermayeli ortaklık paylarının borsa fiyatının 1 TL’nin üzerinde olması halinde mümkündür. Bununla birlikte, söz konusu ortaklıklar;
- a) Belirli pay gruplarına imtiyaz tanınmış olması durumunda, sermaye artırımına ilişkin Kurulca onaylı izahname ya da ihraç belgesinin ihraççıya verilmesinden önce, esas sözleşmede gerekli değişikliklerin yapılması suretiyle imtiyazlara son verilmesi şartıyla nominal değerin altında pay ihracı yoluyla sermaye artırımı veya,
- b) Sermaye artırım kararının kamuya açıklanmasından önceki 30 güne ilişkin kamuya açıklanan pay başına net aktif değerlerinin ortalamasından ve her halükarda payların nominal değerinden aşağı olmaması şartıyla belirlenecek fiyat üzerinden tahsisli sermaye artırımı,
yapabilirler.
(3) İkinci fıkranın (b) bendi kapsamında yapılacak tahsisli sermaye artırımında, tahsisli sermaye artırımına konu payları satın alacak kişi veya kişiler, bu payları, payların edinim tarihinden itibaren bir yıl süreyle Borsada satamazlar. Bu kişilerin Borsa dışında satacakları bu payları alanlar da bu sınırlamaya tabidir.
Halka arz
MADDE 11 – (1) Kuruluş işlemleri tamamlanan sabit sermayeli ortaklıkların, paylarını halka arz yoluyla satabilmek için kuruluşlarının ticaret siciline tescilini takip eden üç ay içinde faaliyetlerin yürütülebilmesi için gerekli olan mekan, donanım ve personeli temin etmeleri ve organizasyonu kurmaları, 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında genel müdürü atamaları, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek halka arz başvuru formunu ve formda belirtilen belgeleri tamamlayarak çıkarılmış sermayelerinin asgari %49’unu temsil eden payların halka arzına ilişkin izahnamenin onaylanması talebiyle Kurula başvurmaları zorunludur.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklar halka arz öncesinde sermaye artırımı yapamazlar.
(3) Birinci fıkrada belirtilen süre içinde halka arz başvuru formunu ve formda belirtilen belgeleri tamamlayarak Kurula başvurmayan veya gerekli şartları sağlamadığı için başvurusu Kurulca uygun görülmeyen sabit sermayeli ortaklıkların, sabit sermayeli ortaklık olarak faaliyette bulunma hakları ortadan kalkar. Sabit sermayeli ortaklıklar, ilgili sürenin bitiminden veya Kurulun olumsuz görüşünün kendilerine bildirildiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde esas sözleşme hükümlerini sabit sermayeli ortaklık faaliyetlerini kapsamayacak şekilde değiştirmek üzere Kurula başvurmakla yükümlüdürler. Sabit sermayeli ortaklıklar bu değişiklikleri yapmadıkları takdirde, TTK’nın 529 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri hükümleri gereğince sona ermiş sayılır.
(4) Birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde yapılacak halka arz sonucu asgari %49’luk halka açık pay oranına ulaşıldıktan sonra da, çıkarılmış sermayenin asgari %49’u oranındaki ortaklık paylarının halka açık pay niteliğinde olması zorunludur.
BİAŞ’a kotasyon
MADDE 12 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar, satış süresinin bitimini takip eden 15 gün içinde paylarının BİAŞ kotuna alınması için gerekli belgenin verilmesi istemiyle Kurula başvururlar. Bu belgenin alınmasını takip eden 15 gün içinde de payların kote edilmesi isteği ile BİAŞ’a müracaat edilmesi zorunludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Payların Türü, Niteliği ve Devri
Payların türü ve niteliği
MADDE 13 – (1) Sabit sermayeli ortaklık payları nama veya hamiline yazılı olarak ihraç edilebilir.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklar imtiyaz veren herhangi bir menkul kıymet ihraç edemezler.
(3) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce imtiyaz veren pay ihraç etmiş olan sabit sermayeli ortaklıklar hiçbir şekilde ilave imtiyaz yaratamazlar. Faaliyetlerinin makul ve zorunlu kıldığı haller saklı kalmak kaydıyla, Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış finansal tablolarına göre üst üste beş yıl dönem zararı eden sabit sermayeli ortaklıklarda, oy hakkına ve yönetim kurulunda temsil edilmeye ilişkin imtiyazlar Kurul kararı ile kalkar. Söz konusu imtiyazlı payların kamu kurum ve kuruluşlarına ait olması halinde bu hüküm uygulanmaz.
(4) Nama yazılı ihraç edilmiş olup borsada işlem gören paylar hakkında TTK’nın 414 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz.
Payların devri
MADDE 14 – (1) Halka arzdan önce sermayenin %10 ve daha fazlasını temsil eden payların devirleri ile herhangi bir orana bakılmaksızın imtiyazlı payların devirleri Kurul iznine tabidir. Bu kapsamdaki pay devirlerinde, pay edinecek yeni ortaklar için 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartlar aranır. %10’dan daha az orandaki pay edinimlerinde ortaklıkta pay edinecek yeni ortaklar, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları taşıdıklarını tevsik edici belgeleri pay devrini takip eden 10 iş günü içinde Kurula iletmekle yükümlüdürler.
(2) Payların halka arzından sonraki dönemde, yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur. Yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan miktardaki imtiyazlı payların devri Kurul iznine tabidir. İmtiyazsız paylarla yönetim kontrolünün elde edilmesi halinde ise bu paylara sahip olan ortakların söz konusu şartları sağladıklarını tevsik edici belgeleri pay devrini takip eden 10 iş günü içinde Kurula ve SPL’ye iletmeleri zorunludur.
(3) Yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan miktardaki imtiyazlı payların devrinde, imtiyazlı payları devralacak ortakların, Kurulun pay alım teklifi zorunluluğuna ilişkin hükümleri kapsamında diğer ortakların paylarını satın almayı sağlayacak mali güce sahip olmaları ve bu durumu tevsik etmeleri zorunludur. Bu hususta, Kurulun pay alım teklifi zorunluluğundan muafiyete ilişkin hükümleri saklıdır.
(4) Payların halka arzından sonraki dönemde, yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlayamamaları halinde; yönetim kontrolü sağlayan paylarını, şartları sağlayamadıkları tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde elden çıkarmaları zorunludur.
(5) Bankaların bu madde kapsamındaki pay edinimlerinde 7 nci maddenin dördüncü fıkrasında yer alan şartların sağlanması zorunludur.
(6) Birinci, ikinci ve beşinci fıkralarda belirtilen esaslara aykırı olarak gerçekleştirilen devirler pay defterine kaydolunmaz. Söz konusu fıkra hükümlerine aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
(7) Lider sermayedarın asgari sermaye oranını temsil eden payları, 11 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca ulaşılması gereken asgari halka açıklık oranını temsil eden payların halka arz suretiyle satış süresinin bitimini takip eden iki yıl boyunca bir başkasına devredilemez. Anılan süre dolduktan sonra söz konusu payları devralacak kişilerde bu Tebliğde lider sermayedara ilişkin öngörülen özel şartlar aranmaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yönetim Yapısı
Yönetim kurulu üyeleri
MADDE 15 – (1) Yönetim kurulu, Kurul düzenlemeleri ile TTK’nın ilgili maddeleri çerçevesinde seçilir ve görev yapar.
(2) Yönetim kurulu üyelerinin, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde; tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişilerin ise 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) ve (g) bentleri dışındaki bentlerinde yer alan şartları taşımaları gerekmektedir. Yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olmaları ve finansal piyasalar alanında en az beş yıllık tecrübeye sahip olmaları zorunludur. Bu zorunluluğun değerlendirilmesinde, tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişiler de dikkate alınır.
(3) Kurul düzenlemeleri dikkate alınarak kurulan komitelerde görev alacak yönetim kurulu üyelerinin ve tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişilerin dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olmaları zorunludur.
(4) Yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye, bu Tebliğde yer verilen portföy sınırlamaları ve kamuyu aydınlatmaya ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sorumludur. Bu sorumluluk, 19 uncu madde kapsamında dışarıdan hizmet alınması halinde de devam eder.
(5) Yönetim kurulu üyeliği görevine yeni bir atama yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin ikinci fıkrada yer alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte atamayı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye gönderilir. Tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişiler, belirlenen kişinin ikinci fıkrada yer alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte, TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yapılan tescile ilişkin ilanı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
Yönetim kurulu üyelerine ilişkin yasaklar
MADDE 16 – (1) Yönetim kurulu üyeleri, yönetim kurulunun alacağı kararlarda taraf olan kimselerden Kurulun kurumsal yönetim düzenlemelerine göre bağımsız olmaması durumunda, bu hususu gerekçeleri ile birlikte yönetim kuruluna bildirmek ve her hâlükârda toplantı tutanağına işletmekle yükümlüdür. Bu hususta TTK’nın “Müzakereye katılma yasağı” başlıklı 393 üncü maddesi hükmü saklıdır.
Genel müdür
MADDE 17 – (1) Genel müdür olarak görev yapacak kişinin; münhasıran ve tam zamanlı olarak bu görev için istihdam edilmiş olması, dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olması, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları taşıması, finansal piyasalar alanında en az yedi yıllık mesleki tecrübeye ve Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesine sahip olması zorunludur.
(2) Genel müdürlük görevine 12 aylık süre içerisinde üç aydan fazla vekâlet edilemez. Bu sürenin sonunda bu göreve yeniden vekâleten atama yapılamaz.
(3) Genel müdür, başka kurum ve kuruluşlarda, icrai nitelikte olmaması ve sabit sermayeli ortaklıktaki görevinin ifasında zafiyete neden olmaması kaydıyla, yönetim kurulu üyeliği yapabilir. Genel müdürün sabit sermayeli ortaklıkta portföy yöneticisi olarak görev yapması münhasıran ve tam zamanlı olarak genel müdürlük görevini sürdürmesine aykırılık oluşturmaz.
(4) Genel müdürlük görevine yeni bir atama yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin birinci fıkrada yer alan şartları sağladığını tevsik edici belgelerle birlikte atamayı takip eden en geç 10 iş günü içinde Kurula ve SPL’ye gönderilir.
Diğer personel
MADDE 18 – (1) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde faaliyetlerin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayacak sayıda nitelikli personelin istihdam edilmesi ve sermaye piyasası mevzuatında belirtilen görevleri yerine getirecek ihtisas personelinin seçiminde Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulması zorunludur. Kurul düzenlemeleri uyarınca oluşturulması gereken komitelerde görevli personelin atanmaları ve görevden ayrılmaları, atamayı veya görevden ayrılmayı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklarda, sabit sermayeli ortaklık ile yatırımcılar arasındaki iletişimi sağlayan yatırımcı ilişkileri bölümünün yöneticisinin tam zamanlı olarak çalışması şartı aranmaz.
(3) Bu madde kapsamındaki personelin 7 nci maddenin birinci fıkrasının (h) bendinde yer alan şartı taşıması zorunludur.
ALTINCI BÖLÜM
Faaliyete ve Portföye İlişkin Esaslar
Portföyün idaresi ve dışarıdan hizmet alımına ilişkin esaslar
MADDE 19 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar, en az bir portföy yöneticisi istihdam etmek kaydıyla kendi portföylerini yönetebilecekleri gibi, portföy yönetim hizmetini Kurulun onayının alınması şartıyla ve imzalanacak bir sözleşme ile bir portföy yönetim şirketinden de alabilirler. Hizmet alınan portföy yönetim şirketinin değiştirilmesi durumunda, Kurula ilgili yönetim kurulu kararı gönderilerek bildirimde bulunulur. Alınacak portföy yönetimi hizmetine ilişkin esaslar Kurulun portföy yönetim şirketlerine ilişkin düzenlemelerinde belirlenen asgari unsurları içeren bir sözleşme çerçevesinde belirlenir. Sözleşmenin bir örneğinin, yapıldığı tarihten itibaren altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi ve sözleşme imzalanan portföy yönetim şirketi ile sözleşme süresi hakkında KAP’ta açıklama yapılması zorunludur.
(2) Bir portföy yönetim şirketinden portföy yönetim hizmeti alınmadığı durumda, sabit sermayeli ortaklıklar nezdinde Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde gerekli lisans belgesine ve en az üç yıllık tecrübeye sahip en az bir portföy yöneticisi istihdam edilmesi, portföy yönetimi karar alma sürecine ilişkin yazılı bir prosedür oluşturulması ve kararlara dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sabit sermayeli ortaklıkların merkezinde en az beş yıl süreyle saklanması gerekmektedir. Portföy yönetim hizmetinin dışarıdan sağlandığı durumlarda da ilgili portföy yöneticilerinin anılan lisans ve tecrübe şartlarını sağlaması zorunludur. Portföy yönetim hizmetinin dışarıdan sağlanmadığı durumda, Kurulun onayının alınması şartıyla Kuruldan yatırım danışmanlığı yetki belgesi almış bir portföy yönetim şirketi ile imzalanan bir sözleşme ve Kurulun yatırım danışmanlığına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde yatırım danışmanlığı hizmeti sağlanabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti alınan portföy yönetim şirketi ve sözleşme süresi hakkında sözleşme tarihini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta açıklama yapılması zorunludur.
(3) Sabit sermayeli ortaklıklar muhasebe ve operasyon gibi hizmetler ile iç kontrolden sorumlu personeli yatırım kuruluşlarından; kontrolü ve takibi yönetim kurulu tarafından gerçekleştirilmek şartıyla risk yönetim sistemine ilişkin hizmeti yatırım kuruluşlarından ve Kurulca uygun görülecek uzmanlaşmış diğer kuruluşlardan sağlayabilirler. Sabit sermayeli ortaklıklar, bir portföy yönetim şirketinden portföy yönetim hizmeti almaları halinde, ilgili portföy yönetim şirketinden risk yönetim sistemi hizmeti de alabilirler. Bu fıkra kapsamında hizmet alınan kurum ve sözleşme süresi hakkında sözleşme tarihini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta açıklama yapılması zorunludur. Risk yönetimi hizmetinin dışarıdan sağlanması durumunda, risk yönetim sisteminin kontrolü ve izlenmesi fonksiyonları yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye tarafından gerçekleştirilir.
(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkrada belirtilmiş olan dışarıdan sağlanan hizmetler ve personel için ödenen yıllık komisyon ve ücretlerin toplamı, ilgili yıl için hesaplanan günlük ortalama net aktif değerin %2’sini geçemez. Bu fıkraya aykırı yapılacak işlemlerden yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye sorumludur.
(5) Bu maddede belirtilen hizmetlerin alımı için yıl içinde sözleşme imzalanması halinde dördüncü fıkradaki oran yıl sonuna kadar kalan süre dikkate alınarak hesaplanır.
(6) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkra kapsamındaki hizmetler ve personelin dışarıdan sağlanabilmesi için, sabit sermayeli ortaklıkların esas sözleşmelerinde ayrı bir hüküm bulunması ve yönetim kurulunca karar alınması gereklidir. Bir portföy yönetim şirketinden hizmet alınması için Kurulun onayının alınması, ilgili esas sözleşme hükmü için Kurulun uygun görüşünün alınması suretiyle yerine getirilir.
İç kontrol sistemi
MADDE 20 – (1) İç kontrol sisteminin sabit sermayeli ortaklığın tüm iş ve işlemlerinin yönetim stratejisi ve politikalarına uygun olarak düzenli, verimli ve etkin bir şekilde ilgili mevzuat ve kurallar çerçevesinde yürütülmesi, hesap ve kayıt düzeninin bütünlüğünün ve güvenilirliğinin, veri sistemindeki bilgilerin zamanında ve doğru bir şekilde elde edilebilirliğinin sağlanması, hata, hile ve usulsüzlüklerin önlenmesi ve tespiti amacıyla uygulanan organizasyon planı ile bunlara ilişkin tüm esas ve usuller ile;
- a) Faaliyetlerin kanuni düzenlemelere, sabit sermayeli ortaklığın işlev, amaç ve konusuna, esas sözleşmeye uygun olarak yapılmasını,
- b) Yapılan işlemlerin genel ve özel yetkilere dayalı olarak gerçekleştirilmesini, ilgili mevzuata ve sözleşmelere uygun olarak yapılmasını, işlemler için gerekli belgelerin düzenlenmesini,
- c) Muhasebe, belge ve kayıt düzeninin etkin bir şekilde işlemesini,
ç) Usulsüzlüklerden ve hatalardan kaynaklanan risklerin asgariye indirilebilmesi için risklerin tanımlanmasını ve gerekli önlemlerin alınmasını,
- d) Personelin kendi adına yaptıkları işlemlerin portföy ile çıkar çatışmasına yol açacak nitelikte olup olmadığının tespitini,
- e) Portföyden yapılan harcamaların belgeye dayalı ve piyasa rayicine uygun olup olmadığının tespitini,
- f) Portföyün değerlemesinin, pay başı net aktif değerin belirlenmesinin ve portföy oranlarının ilgili mevzuata, esas sözleşmeye ve izahnameye uygunluğunun kontrolünü,
- g) İlişkili taraflar ile yapılacak iş ve işlemler sırasında uyulacak esasların belirlenmesini,
içerecek şekilde oluşturulması zorunludur.
(2) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde oluşturulması zorunlu olan iç kontrol sistemine ilişkin tüm politika ve prosedürlerin yazılı hale getirilerek yönetim kurulu kararı ile yürürlüğe konulması şarttır. Bu politika ve prosedürlerde yapılacak değişikliklerde de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(3) Sabit sermayeli ortaklığın iç kontrol faaliyetleri, tespit edilen risklerin de izlenmesine olanak verecek şekilde günlük faaliyetlerin ayrılmaz bir parçası olarak düzenlenir ve sürdürülür. Etkin bir iç kontrolün sağlanmasında, tüm personelin kendi görevlerini yazılı prosedürlere uygun olarak yerine getirme yükümlülükleri ile meslek ilkeleriyle bağdaşmayan uygulamalar ve kurum politikalarına aykırı veya yasal olmayan faaliyetler gibi hususları üst düzey yönetime aktarmaları için görev ve yetkileri yazılı olarak tanımlanır ve ilgili personele imza karşılığında bildirilir. Aynı şekilde personelin görev ve yetkileri ile yazılı prosedürlerdeki değişiklikler de personele imza karşılığında bildirilir. Prosedürler her düzeyde personelin etkin bir şekilde iç kontrol sistemine katılımını sağlayacak şekilde oluşturulur. İç kontrol faaliyetleri ile ilgili hazırlanacak raporların aylık olarak yönetim kuruluna sunulması gerekmektedir.
(4) Yönetim kurulu, kendisine bağlı icracı birimler bulunmayan üyelerinden birini iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi olarak belirler. İç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi;
- a) İç kontrol sisteminin düzenlemelere, meslek kurallarına ve yazılı prosedürlere uygun çalışmasına, doğabilecek risklerin tespitine ve yönetilmesine ilişkin çalışmalar yapmaktan ve bu konuda yönetim kurulunu bilgilendirmekten,
- b) Kurul düzenlemeleri ve sabit sermayeli ortaklık politikaları çerçevesinde kabul edilebilir risk düzeylerini belirlemekten, iç kontrol politikaları ile prosedürlerinin hazırlanmasından ve yönetim kurulunun onayına sunulmasından,
- c) İç kontrol hedeflerinin uygunluğu, kontrol sonuçlarının izlenebilirliği, kontrol faaliyetinin bağımsız ve nesnel olarak sürdürülmesi ve güvenilirliği konularından,
sorumludur.
(5) İç kontrol sistemi kapsamındaki faaliyetlerin yerine getirilmesi için en az bir iç kontrol personeli istihdam edilir. İç kontrol personelinin sermaye piyasaları, muhasebe, vergi, kambiyo, bilgi sistemleri denetimi, işletme analizi, organizasyonu ile denetimi veya hukuk konularında en az üç yıllık mesleki tecrübe ile Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki yeterliliklerini gösterir lisans belgesine sahip olması zorunludur. İç kontrol personelinin dışarıdan sağlandığı durumlarda da ilgili personelin anılan bilgi, tecrübe ve lisans şartlarını sağlaması zorunludur. Altıncı fıkra hükmü saklı kalmak üzere iç kontrol personeli iç kontrol dışında başka görev ve sorumluluk yüklenemez.
(6) İç kontrol personelinin görev ve sorumlulukları, tecrübe ve lisans şartını taşımak kaydıyla müfettiş tarafından da yerine getirilebilir.
Risk yönetim sistemi
MADDE 21 – (1) 19 uncu maddenin üçüncü fıkrası kapsamında risk yönetim sistemi hizmetinin dışarıdan sağlanmaması halinde, risk yönetim sistemlerinin oluşturulması, buna ilişkin prosedürlerin yazılı hale getirilmesi ve bu prosedürlerin yönetim kurulu kararına bağlanması zorunludur. Bu prosedürlerde yapılacak değişikliklerde de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(2) Risk yönetim sisteminin oluşturulması, prosedürlerinin yazılı hale getirilip yönetim kurulunun onayına sunulması ile risk yönetim sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesinden iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi sorumludur.
(3) Risk yönetim sistemi, portföyün karşılaşabileceği temel risklerin tanımlanmasını, risk tanımlamalarının düzenli olarak gözden geçirilmesini ve önemli gelişmelere paralel olarak güncellenmesini ve maruz kalınan risklerin tutarlı bir şekilde değerlendirilmesini, tespitini, ölçümünü ve kontrolünü içeren bir risk ölçüm mekanizmasının oluşturulmasını içerir. Risk yönetim sistemi, portföyün yatırım stratejisi ile yatırım yapılan varlıkların yapısına ve risk düzeyine uygun olarak oluşturulur ve iç kontrol sistemi ile bütünlük arz eder.
(4) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde risk yönetim hizmetini sağlayan birimin, portföyün yönetiminden sorumlu birimden bağımsız olması zorunludur. Risk yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına ve Türev Araçlar Lisansına sahip olması ve sabit sermayeli ortaklıkta başka bir görev üstlenmemesi gereklidir. Sabit sermayeli ortaklığın türev araç işlemlerine taraf olmayacağına ilişkin esas sözleşmede hüküm bulunması halinde, risk yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Türev Araçlar Lisansına sahip olması zorunluluğu aranmaz. Risk yönetim personeli iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine bağlı olarak faaliyet gösterir.
(5) Risk yönetim birimi;
- a) Sabit sermayeli ortaklığın ve yönettiği portföyün maruz kaldığı veya kalabileceği riskleri tespit etmekle,
- b) Risklerin ölçüm yöntemlerini ve bu kapsamda kullanılacak risk ölçüm modelini bağlı olduğu yönetici ile birlikte belirleyerek yönetim kuruluna sunmakla, yönetim kurulunca onaylanan risk ölçüm modelini uygulamaya koymakla, değişen faaliyet ve piyasa koşulları çerçevesinde modeli düzenli olarak gözden geçirmekle ve varsa modelde gerekli görülen değişiklik taleplerini bağlı olduğu yöneticiye iletmekle,
- c) Yönetim kurulunca belirlenen risk limitlerine uyulup uyulmadığını günlük olarak izlemekle ve limit aşımlarını bağlı olduğu yöneticiye aynı gün içinde raporlamakla, gerekli hallerde limitlerde piyasa ve kurum koşullarına uygun değişikliklerin yapılmasını istemekle,
ç) Günlük olarak tüm işlemlerden kaynaklanan riskleri takip etmekle, söz konusu risklere, risklerin olası sonuçlarına ve alınması gereken önlemlere ilişkin günlük olarak bağlı olduğu yöneticiye; haftalık olarak da yönetim kuruluna yazılı rapor sunmakla,
- d) Sabit sermayeli ortaklığın mali durumu açısından olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespit edilmesi halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim kuruluna sunmakla,
görevlidir.
Teftiş birimi ve iç kontrol sisteminin gözetimi
MADDE 22 – (1) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde, günlük faaliyetlerden bağımsız, yönetimin ihtiyaçları ve sabit sermayeli ortaklığın yapısına göre mevzuat ve sabit sermayeli ortaklık politikalarına uygunluk denetimlerini içeren, başta iç kontrol sisteminin ve risk yönetim sisteminin işleyişi olmak üzere sabit sermayeli ortaklığın tüm faaliyetlerini ve birimlerini kapsayan gözetim ve teftiş fonksiyonunu yerine getirmek üzere bir teftiş birimi oluşturulması zorunludur.
(2) Teftiş biriminde münhasıran bu birimde çalışmak üzere, Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki yeterliliklerini gösterir lisans belgesine sahip yeter sayıda müfettiş istihdam edilmesi zorunludur. Aynı grup altında bulunan sabit sermayeli ortaklıklar, aynı grupta yer alan en fazla iki sabit sermayeli ortaklıkta istihdam etmek şartıyla müfettiş istihdamını, yarı zamanlı olarak sağlayabilirler.
(3) Teftiş birimi doğrudan yönetim kuruluna bağlı ve yönetim kuruluna karşı sorumlu olarak çalışır. Yönetim kurulu teftiş birimine ilişkin yetkilerini, iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine veya denetimden sorumlu komiteye devredebilir.
(4) Teftiş sürecinin işleyişine ilişkin usul ve esaslar sabit sermayeli ortaklık tarafından belirlenerek yönetim kurulunun onayına sunulur.
(5) Müfettişler tarafından her hesap dönemi için gerçekleştirilen teftiş çalışmaları sonucunda hazırlanan raporlar en geç hesap dönemini izleyen üç ay içinde yönetim kuruluna sunulur ve söz konusu raporlar yönetim kurulu tarafından karara bağlanır. Bu raporların en az beş yıl süre ile veya bu süre içinde hukuki ihtilafa konu olanların, ihtilafın sonuçlanmasına kadar sabit sermayeli ortaklık nezdinde saklanması zorunludur.
(6) Teftiş birimi, sabit sermayeli ortaklığın mali durumunu zayıflatacak veya olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespiti ile sabit sermayeli ortaklığın faaliyetlerinin durdurulmasına veya sona erdirilmesine yol açabilecek mevzuata aykırılıkların tespiti halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim kuruluna sunar ve aynı gün bir örneğini Kurula gönderir.
(7) Sabit sermayeli ortaklık tarafından müfettiş veya müfettişlerin çalışmalarında ve her türlü bilgi ve belgeye ulaşımlarında kendilerine her türlü kolaylığın sağlanması zorunludur.
(8) Müfettişlerin ücret ve diğer özlük hakları yönetim kurulu tarafından belirlenir.
(9) Müfettişlerin çalışmaları sırasında tarafsız olmaları ve sır saklama yükümlülüklerine uymaları gerekmektedir.
(10) Kurul sabit sermayeli ortaklığın faaliyetlerini göz önünde bulundurarak teftiş birimine ilişkin olarak ilave yükümlülükler getirmeye ve yukarıda yer verilen yükümlülüklerden muafiyet sağlamaya yetkilidir.
(11) Müfettiş, tecrübe ve lisans şartını sağlamak kaydıyla iç kontrol personelinin görev ve sorumluluklarını da yerine getirebilir.
Yapamayacakları işler
MADDE 23 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar;
- a) Ödünç para verme işleriyle uğraşamazlar.
- b) 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlandığı üzere mevduat veya katılım fonu toplayamazlar, mevduat veya katılım fonu toplama sonucunu verebilecek iş ve işlemler yapamazlar.
- c) Ticari, sınai ve zirai faaliyetlerde bulunamazlar.
ç) Aracılık faaliyetinde bulunamazlar.
- d) Açığa satış ve kredili menkul kıymet işlemi yapamazlar.
- e) Portföylerindeki varlıkları rehin veremez ve portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat olarak gösteremezler. Ancak 31 inci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde kredi temini için portföyünün %10’unu teminat olarak gösterebilirler.
- f) Günlük operasyonlar ve türev araçlar nedeniyle gerçekleştirilen işlemlerin teminatı kapsamında gereken miktardan fazla nakit tutamazlar.
- g) Faaliyetlerinin gerektirdiği miktar ve değerden fazla taşınır ve taşınmaz mal edinemezler.
ğ) Portföylerine hiçbir şekilde rayiç değerinin üzerinde varlık satın alamaz ve portföyden bu değerin altında varlık satamazlar. Rayiç değer borsada işlem gören varlıklar için borsa fiyatı, borsada işlem gören varlıkların borsa dışında yapılacak işlemleri için ise işlemin gerçekleştirildiği piyasada işlem gününde sabit sermayeli ortaklık lehine alımda en düşük satışta en yüksek fiyattır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Portföye İlişkin Sınırlamalar
Portföye alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 24 – (1) Portföye alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar aşağıda belirtilmiştir:
- a) Net aktif değerin %10’undan fazlası bir ihraççının para ve sermaye piyasası araçlarına ve bu araçlara dayalı türev araçlara yatırılamaz. Bu oranın hesaplanmasında ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetler dikkate alınmaz. Bir ihraççının ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetlerine yapılacak yatırımlar net aktif değerin %25’ini aşamaz ve bu yatırımlar için (b) bendinde yer alan sınırlama uygulanmaz.
- b) Net aktif değerin %5’inden fazla yatırım yapılan ihraççıların para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri net aktif değerin %40’ını aşamaz.
- c) Net aktif değerin %20’sinden fazlası Kurulun finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan anlamda, aynı grubun para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılamaz.
ç) Portföye aynı ihraççının borçlanma araçlarının tedavülde olan ihraç miktarının %10’undan fazlası dahil edilemez. Bu oranın hesaplanmasında ihraççının tüm borçlanma araçlarının, borçlanma aracının portföye dahil edildiği tarihteki tedavülde olan ihraç tutarının piyasa değeri esas alınır.
- d) TCMB, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ve ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Bu hususta, bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım net aktif değerin %35’ini aşamaz.
- e) Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için (a) bendinde yer alan %10’luk sınırlama %25 olarak uygulanır, (b) bendindeki sınırlama ise uygulanmaz. Diğer taraftan, 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için bu fıkradaki sınırlamalar uygulanmaz.
(2) Sabit sermayeli ortaklık tek başına hiçbir ihraççının sermayesinin ya da tüm oy haklarının %10’undan fazlasına sahip olamaz.
(3) Sabit sermayeli ortaklıkların;
- a) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip olan ihraççıların,
- b) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip olan tüzel kişilerin ve söz konusu kurumların yetkililerinin yönetim hakimiyetine sahip olduğu ihraççıların,
- c) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip olan gerçek kişilerin yönetim hakimiyetine sahip olduğu ihraççıların,
ihraç ettiği para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(4) Sabit sermayeli ortaklıklar;
- a) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin ve bu şirketlerin doğrudan veya dolaylı olarak ortaklık ilişkisi bulunan aracı kurum ve bankaların,
- b) Yönetim kurulunun seçiminde imtiyaz sahibi olan aracı kurum ve bankaların,
- c) Yönetim kurulunun seçiminde imtiyaz sahibinin aracı kurum ve banka olmaması durumunda; imtiyaz sahibinin, sermayesinin %10’undan fazlasına sahip bulunduğu aracı kurum ve bankaların,
ç) Yönetim kurulu seçiminde imtiyaz bulunmayan sabit sermayeli ortaklıklarda, sermayenin %10’undan fazlasına sahip ortakların ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin %10’undan fazlasına sahip oldukları aracı kurum ve bankaların,
halka arzına aracılık ettiği sermaye piyasası araçlarına ihraç miktarının azami %10’u ve net aktif değerin azami %5’i oranında yatırım yapabilirler.
(5) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile yatırım kuruluşu sertifikalarına yapılan yatırımların toplamı net aktif değerin %10’unu aşamaz. Tek bir ihraççı tarafından çıkarılan varantlar ile yatırım kuruluşu sertifikalarının toplamı ise net aktif değerin %5’ini aşamaz. Sabit sermayeli ortaklığın açık pozisyonunun hesaplanmasında, varantlar ile türev araç işlemlerinde aynı varlığa dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde alınan ters pozisyonlar netleştirilir.
(6) Net aktif değerin en fazla %10’u, 12 aydan uzun vadeli olmamak şartıyla bankalar nezdinde açılan mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirilebilir. Ancak tek bir bankada değerlendirilebilecek tutar net aktif değerin %3’ünü aşamaz.
(7) Sabit sermayeli ortaklıklar, diğer sabit sermayeli yatırım ortaklıklarının paylarına yatırım yapamazlar.
(8) Portföye yabancı kıymet alınabilmesi için, bunların türlerinin, özelliklerinin ve işlem yapılacak borsa veya borsa dışı organize piyasaların esas sözleşmede belirtilmiş olması şarttır.
(9) Sabit sermayeli ortaklıkta imtiyazlı paylara sahip olan ortakların ve sermayenin %10’undan fazlasına sahip ortakların, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdür ve genel müdür yardımcılarının ayrı ayrı ya da birlikte doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin %20’sinden fazlasına sahip oldukları ortaklıkların sermaye piyasası araçlarının toplamı, net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(10) Net aktif değerin en fazla %20’si borsada işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler ile kıymetli madenlere dayalı olarak ihraç edilmiş sermaye piyasası araçlarına yatırılabilir.
Portföye alınacak katılma paylarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 25 – (1) Net aktif değerin en fazla %20’si Kanun kapsamında ihracına izin verilen yatırım fonu katılma paylarına yatırılmak suretiyle değerlendirilir. Ancak tek bir yatırım fonuna yapılan yatırım tutarı, net aktif değerin %5’ini geçemez. Katılma payları portföye dahil edilen yatırım fonlarına giriş, çıkış veya erken çıkış komisyonu ödenemez.
(2) Portföye katılma payı satışına ilişkin izahnamesi Kurulca onaylanan yatırım fonlarının katılma paylarının dahil edilmesi esastır. Şu kadar ki yabancı borsalarda işlem gören borsa yatırım fonlarının katılma payları için birinci fıkrada yer alan sınırlama dahilinde kalmak kaydıyla söz konusu şart aranmaz.
Portföydeki varlıkların borsada işlem görme esaslarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 26 – (1) Portföye borsada işlem gören varlıkların alınması ve bu varlıkların alım satımlarının borsa kanalıyla yapılması zorunludur. İlk ihraçlarda ise borsada işlem görmesi uygun görülen sermaye piyasası araçları portföye dahil edilebilir.
(2) Borsada işlem gören dış borçlanma araçlarının, borsa dışında yapılacak işlemler ile portföye dahil edilmesi veya portföyden çıkarılması mümkündür.
Repo ve ters repo işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 27 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar, portföylerinde yer alan repo işlemine konu olabilecek varlıkların rayiç bedelinin %10’una kadar borsada veya borsa dışında repo yapabilir.
(2) Portföye ters repo sözleşmelerinin dahil edilmesi mümkündür.
(3) Borsa dışında taraf olunan ters repo sözleşmelerine, net aktif değerin en fazla %10’una kadar yatırım yapılabilir. Bu sözleşmelerin karşı tarafının Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerinde öngörülen derecelendirme notuna sahip olması zorunludur.
(4) Borsa dışı repo–ters repo işlemlerinin vade ve faiz oranı Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde belirlenir. Faiz oranının belirlenmesi, borsada işlem gören benzer vade yapısına sahip sözleşmelerin faiz oranlarının dikkate alınması şartıyla, yönetim kurulunun veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üyenin sorumluluğundadır. Bu tür sözleşmelere taraf olunması durumunda, en geç sözleşme tarihini takip eden iş günü içinde sözleşmenin vadesi, faiz oranı, karşı tarafı ve karşı tarafın derecelendirme notu KAP’ta açıklanır; ilgili bilgi ve belgeler ayrıca sabit sermayeli ortaklık nezdinde sözleşme tarihini müteakip beş yıl süreyle saklanır.
Ödünç işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 28 – (1) Sabit sermayeli ortaklık, Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde yapılacak bir sözleşme ile herhangi bir anda portföyündeki sermaye piyasası araçlarının piyasa değerinin en fazla %50’si tutarındaki sermaye piyasası araçlarını ödünç verebilir.
(2) Portföyden ödünç verme işlemi en fazla 90 iş günü süreyle yapılabilir. Portföyden ödünç verme işlemi, ödünç verilen sermaye piyasası araçlarının en az %100’ü karşılığında Kurulun ilgili düzenlemelerinde özkaynak olarak kabul edilen varlıkların sabit sermayeli ortaklık adına Takasbank’ta bloke edilmesi şartıyla yapılabilir. Özkaynağın değerlemesine ve tamamlanmamasına ilişkin esaslarda Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulur.
(3) Sabit sermayeli ortaklık, Kurul düzenlemeleri uyarınca yapılacak bir sözleşme çerçevesinde portföyündeki kıymetli madenlerin piyasa değerlerinin en fazla %75’i tutarındaki kıymetli madenleri Türkiye’de kurulu borsalarda ödünç verebilir. Ayrıca, piyasada gerçekleşen ödünç işlemleri karşılığında ödünç alacaklarını temsil etmek üzere çıkarılan sertifikalar aynı oranda portföye alınabilir. Kıymetli maden ödünç işlemleri ile kıymetli maden ödünç sertifikası alım–satım işlemleri ilgili piyasadaki işlem esasları ile teminat sistemi çerçevesinde yapılır.
(4) Sabit sermayeli ortaklığın taraf olduğu sermaye piyasası aracı ödünç verme sözleşmelerine, sözleşmenin sabit sermayeli ortaklık lehine tek taraflı olarak feshedilebileceğine ilişkin bir hükmün konulması zorunludur.
Diğer sınırlamalar
MADDE 29 – (1) Portföye riskten korunma ve/veya yatırım amacıyla yatırım stratejisine ve karşılaştırma ölçütüne uygun olacak şekilde ve Kurulca belirlenecek esaslar çerçevesinde borsada ve/veya borsa dışında işlem gören türev araçlar dâhil edilebilir. Bu durumda, portföy yöneticilerinin tümünün Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesi ile Türev Araçlar Lisans Belgesine sahip olmaları zorunludur. Türev araçlar nedeniyle maruz kalınan açık pozisyon tutarı net aktif değeri aşamaz. Açık pozisyonun hesaplanmasında, varantlar ve yatırım kuruluşu sertifikaları ile aynı varlığa dayalı türev araç işlemlerinde alınan ters pozisyonlar netleştirilir.
(2) Net aktif değerin en fazla %20’si Takasbank para piyasası işlemlerinden oluşur.
(3) Portföydeki varlıkların değerinin fiyat hareketleri, kâr payı dağıtımı ve rüçhan haklarının kullanılması nedeniyle, esas sözleşmede ve bu Tebliğde belirtilen asgari sınırların altına inmesi veya azami sınırların üzerine çıkması halinde oranın en geç 30 gün içinde esas sözleşmede ve bu Tebliğde belirtilen sınırlara getirilmesi zorunludur. Belirtilen süre içinde elden çıkartmanın imkansız olması veya büyük zarar doğuracağının belirlenmesi halinde sabit sermayeli ortaklığın başvurusu üzerine süre Kurul tarafından uzatılabilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Portföye İlişkin Diğer Esaslar
Değerleme esasları
MADDE 30 – (1) Portföydeki varlıkların değerlemesinde, Kurulun yatırım fonlarının finansal raporlamalarına ilişkin düzenlemelerinde yer alan değerlemeye ilişkin esaslara uyulur.
Borçlanma sınırı
MADDE 31 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar, kısa süreli nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, kamuya açıkladıkları son hesap dönemine ilişkin yıllık finansal tablolarında yer alan özkaynak tutarının %20’sine kadar kredi kullanabilirler veya aynı sınırlar içinde kalmak suretiyle sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde bono ihraç edebilirler.
Portföydeki varlıkların saklanması
MADDE 32 – (1) Portföydeki varlıkların, 2/7/2013 tarihli ve 28695 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Portföy Saklama Hizmetine ve Bu Hizmette Bulunacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Tebliği (III–56.1) çerçevesinde, portföy saklama kuruluşu nezdinde saklanması zorunludur.
Performans sunumu
MADDE 33 – (1) Sabit sermayeli ortaklıkların Kurulun kolektif yatırım kuruluşlarına ait portföylerin performans sunumuna ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde performans sunum raporu hazırlamaları zorunludur.
(2) Performans sunum raporuna ilişkin olarak, ilgili düzenlemelerde belirtilen cari yıl dönemleri, sabit sermayeli ortaklıklar için Ocak–Haziran ve Ocak–Aralık olarak uygulanır.
(3) Performans sunum raporlarının ilgili dönemin bitişini takip eden bir ay içerisinde bağımsız denetimden geçirilmesi gereklidir.
Sabit sermayeli ortaklıkların kendi paylarını geri almasına yönelik işlemler
MADDE 34 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar Kurulun halka açık ortaklıkların paylarının geri alınmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kendi paylarını satın alabilir ve rehin olarak kabul edebilirler. Satın alma işlemleri süresince yedinci bölümde belirtilen sınırlamalara uyumun sağlanması zorunludur.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Kamuyu Aydınlatma ve Yatırımcıların Bilgilendirilmesi
Haftalık rapor
MADDE 35 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar haftalık olarak rapor düzenlerler.
(2) Haftalık raporlar, Kurulun yatırım fonlarının finansal raporlamalarına ilişkin düzenlemelerinde yer alan portföy değeri ve net varlık değeri tablolarından oluşan ve pay başı net aktif değer hesaplamalarını gösteren raporlardır.
(3) Portföyde yer alan paylara, ilgili ay içinde hazırlanacak haftalık raporlarda sektörel bazda, ay sonlarında hazırlanacak haftalık raporlarda ise detaylı olarak yer verilir.
Bilgi verme ve kamuyu aydınlatma
MADDE 36 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar Kurulun özel durum açıklamalarına ilişkin düzenlemeleri saklı kalmak kaydıyla;
- a) Finansal tablolarını ve yönetim kurulu faaliyet raporlarını Kurulun ilgili düzenlemelerinde belirlenen sürelerde,
- b) Haftalık raporlarını ilgili dönemi takip eden ilk iş günü,
- c) İşlem yaptıkları aracı kuruluşların unvanı, sabit sermayeli ortaklık adına ilgili dönemde anılan aracı kuruluşlara ödenen komisyon tutarı, ortalama komisyon oranı ve ödenen komisyon tutarının aynı dönemdeki ortalama net aktif değerine oranı bilgilerini, yılın her üç aylık dönemini takip eden 10 iş günü içerisinde ve takvim yılı başından itibaren kümülatif olarak,
ç) 19 uncu maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen yıllık komisyon ve ücretlerin toplamının, ilgili yıl için hesaplanan ortalama net aktif değere oranını yılın her üç aylık dönemini takip eden 10 iş günü içerisinde ve takvim yılı başından itibaren kümülatif olarak,
- d) Bağımsız denetimden geçirilen ara dönem ve yılsonu performans sunum raporlarını ilgili dönemin bitişini takip eden bir ay içerisinde internet sitesinde ve,
- e) Çalışanlarına aylık ücret dışında yapılan her türlü prim, ikramiye ve benzeri ödemeleri, ödeme yapılan kişinin unvanı ve ödeme tutarı ile birlikte ödemenin yapılmasını takip eden üç iş günü içinde,
KAP’ta kamuya açıklamak zorundadırlar.
(2) Sabit sermayeli ortaklık paylarının BİAŞ’ta oluşan ağırlıklı ortalama fiyatının, pay başına net aktif değerin 2 katını aşması halinde; izleyen iş gününden itibaren bu durum ortadan kalkıncaya kadar, sabit sermayeli ortaklığın sektörel bazda hazırlanan portföy değeri ve net varlık değeri tablolarının her iş günü KAP’ta yayımlanması zorunludur.
(3) Yönetim kurulu, kamunun aydınlatılması ile ilgili olarak bir bilgilendirme politikası hazırlayarak genel kurulda pay sahiplerinin bilgisine sunmak ve KAP’ta açıklamak zorundadır. Bilgilendirme politikası, mevzuat ile belirlenenler dışında kamuya hangi bilgilerin açıklanacağını, bu bilgilerin ne şekilde, hangi sıklıkta ve hangi yollardan kamuya duyurulacağını, yönetim kurulunun veya yöneticilerin basın ile hangi sıklıkta görüşeceğini, kamunun bilgilendirilmesi için hangi sıklıkta toplantılar düzenleneceğini, sabit sermayeli ortaklığa yöneltilen soruların yanıtlanmasında nasıl bir yöntem izleneceğini ve benzeri hususları içerir. Bilgilendirme politikasında bir değişiklik olması halinde, değişiklik yapılan hususlar ve gerekçeleri yönetim kurulunun onayından geçtikten sonra genel kurulun bilgisine sunulur ve KAP’ta açıklanır.
(4) Birinci fıkrada belirtilen belgelerin birer örnekleri sabit sermayeli ortaklık merkezinde ve internet sitesinde yatırımcıların incelemesi için hazır bulundurulur, talep etmeleri halinde masrafı ilgili ortak tarafından karşılanmak üzere ortaklara da gönderilir.
(5) Sabit sermayeli ortaklığın gözetim ve denetimi ile kamunun etkin bir şekilde aydınlatılmasına yönelik olarak Kurulca talep edilecek her türlü bilgi ve belgenin Kurulca belirlenecek süre ve esaslar çerçevesinde gönderilmesi ve Kurulca gerekli görülen hususların kamuya duyurulması zorunludur.
Tanıtım ve reklam amaçlı ilanlar
MADDE 37 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar tarafından payların halka arzı ve satışına ilişkin izahnamenin onaylanması sürecinde yapılacak tanıtım ve reklam amaçlı ilanlarda Kurulun konuya ilişkin düzenlemelerine uyulur.
(2) Halka arz dönemi ve bu dönem dışında yapılacak ilan ve reklamlarda yer alan bilgilerin, yanlış, yanıltıcı, temelsiz, abartılı veya eksik olmaması, sabit sermayeli ortaklığın mevcut koşullarına ilişkin olarak tasarruf sahiplerinin yanlış fikirler edinmelerine neden olmaması, sabit sermayeli ortaklığın verimliliği, kârlılığı, mali durumu hakkında yanıltıcı ifadeler içermemesi ve bu ilan ve reklamlarda portföyde yer alan varlıkların gerçek durumları ile örtüşmeyen yazı, resim, fotoğraf veya görüntü kullanılmaması gerekir.
(3) Bu maddeye aykırı yapılacak işlemlerden yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye sorumludur.
ONUNCU BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Sabit sermayeli ortaklık statüsünden çıkma
MADDE 38 – (1) Sabit sermayeli ortaklık statüsünden çıkma sadece değişken sermayeli ortaklığa dönüşüm suretiyle mümkündür.
(2) Değişken sermayeli ortaklığa dönüşmek isteyen sabit sermayeli ortaklıkların, esas sözleşme değişikliği yapmasına Kurulca uygun görüş verilebilmesi için genel kurul toplantılarında, değişken sermayeli ortaklığa dönüşme sonucunu doğuracak esas sözleşme değişikliklerine olumlu oy kullanan ortaklar dışındaki tüm ortakların sahip oldukları payların dönüşüm hakkındaki yönetim kurulu kararına ilişkin özel durum açıklamasının kamuya ilan edildiği tarihten önceki 30 günlük ve altı aylık dönem içinde oluşan, düzeltilmiş günlük ağırlıklı ortalama borsa fiyatlarının ortalamaları ile söz konusu altı aylık döneme ilişkin kamuya açıklanan düzeltilmiş pay başı net aktif değerin ağırlıklı ortalamasından yüksek olanı ile satın alınacağı yönünde sabit sermayeli ortaklık dışındaki kişi veya kişilerce bir pay alım teklifinin yapılması zorunludur.
(3) Yönetim kurulu tarafından, asgari olarak değişken sermayeli ortaklığa dönüşüme ilişkin gerekçeleri, dönüşüm sonrasında yönetilmesi planlanan portföy türü ve yatırımlara ilişkin projeksiyonları, dönüşümün sabit sermayeli ortaklığa etkilerinin analizini içeren bir rapor hazırlanır ve bu rapor Kurula yapılacak başvuru tarihinden daha geç olmamak üzere KAP’ta ilan edilir.
(4) Değişken sermayeli ortaklığa dönüşümün onaylandığı genel kurul kararlarının ilan edildiği TTSG’nin bir nüshasının ilan tarihini takip eden altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi zorunludur.
(5) Değişken sermayeli ortaklığa dönüşüme ilişkin Kurul izninin sabit sermayeli ortaklık tarafından tebellüğ edildiği tarihi takip eden üç ay içerisinde, değişken sermayeli ortaklığa dönüşüm sonucunu doğuracak esas sözleşme değişikliklerinin genel kurul toplantısında karara bağlanmaması halinde dönüşüme ilişkin Kurul izni geçersiz hale gelir.
(6) Bu madde kapsamında yapılacak işlemler bakımından ayrılma hakkı doğmaz.
Kâr payı dağıtımına ilişkin esaslar
MADDE 39 – (1) Sabit sermayeli ortaklıkların net dağıtılabilir kârlarının en az %20’sinin birinci kâr payı olarak nakden dağıtılması zorunludur. Sabit sermayeli ortaklıkların kâr payı dağıtımlarında halka açık anonim ortaklıklar için Kurulca belirlenen esaslara uyulur.
(2) Net dağıtılabilir kâr, hesap dönemi kârından kanunlara göre ayrılması gereken yedek akçeler ile vergi, fon ve mali ödemeler ve varsa geçmiş yıl zararları düşüldükten sonra kalan tutardır.
(3) Sabit sermayeli ortaklıkların finansal tablolarındaki net dönem ve geçmiş yıl zararlarının uygun özsermaye kalemleriyle mahsup edilmesi zorunludur. Ancak mevzuat gereği veya vergisel yükümlülük doğurması nedeniyle mahsup edilemeyen geçmiş yıl zararları net dağıtılabilir kârın tespitinde indirime konu edilebilir.
Bildirim yükümlülüğü
MADDE 40 – (1) Sabit sermayeli ortaklık;
- a) Murahhas üye tayinine ve bunların yetki ve sorumluluklarının belirlenmesine ilişkin yönetim kurulu kararları ile bunlarda yapılan değişiklikleri, ilgili yönetim kurulu kararının alınmasını izleyen,
- b) İletişim bilgileri, internet sitesi, vergi kimlik numarası ve ticaret sicil numarası bilgileri ile bunlarda meydana gelen değişiklikleri izleyen,
- c) Kurulun bağımsız denetime ilişkin düzenlemeleri kapsamında seçtiği bağımsız denetim kuruluşuna ilişkin bilgiler ile buna ilişkin değişiklikleri izleyen,
ç) Merkez adresi ile bunda meydana gelen değişiklikleri izleyen,
- d) Mevcut imza sirkülerlerini ve değişiklik meydana gelmesi halinde güncel imza sirkülerlerini konuya ilişkin yönetim kurulu karar tarihini izleyen,
- e) Ortakları, yöneticileri, personeli ve diğer kurumlar aleyhine açtığı dava ve takipler ile bunların ortaklık aleyhine açtığı dava ve takipleri ve sonuçlarını öğrendikleri tarihi izleyen,
- f) Bu Tebliğ uyarınca yapılan ilanların yayımlandığı gazeteleri, ilanı izleyen,
10 iş günü içinde Birliğe bildirmek zorundadır.
(2) Birlik ve SPL bu Tebliğ uyarınca kendilerine sabit sermayeli ortaklıklar tarafından yapılan bildirimler kapsamında bir veri tabanı oluşturur ve söz konusu veri tabanını anlık olarak birbirlerinin ve Kurulun erişimine açar. Birliğe ve SPL’ye yapılacak tüm bildirimler elektronik imzalı olarak da alınabilir.
(3) SPL, bu Tebliğ uyarınca kendisine sabit sermayeli ortaklıklar tarafından yapılan bildirimler kapsamında sabit sermayeli ortaklık, yönetim kurulu üyeleri ve personeli hakkında bu Tebliğ hükümlerine aykırı bir durum tespit etmesi halinde üç iş günü içinde Kurula yazılı olarak bildirimde bulunur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Değişken Sermayeli Ortaklıklara İlişkin Esaslar
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Değişken sermayeli ortaklığın tanımı ile faaliyet ve işlemleri
MADDE 41 – (1) Değişken sermayeli ortaklık, sermayesi her zaman net aktif değerine eşit olan, Kanun hükümleri uyarınca aşağıda belirtilen varlıklar ve araçlardan oluşan portföyü işletmek amacıyla anonim ortaklık şeklinde kurulan ve bu Tebliğde izin verilen diğer faaliyetlerde bulunabilen sermaye piyasası kurumudur.
- a) Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil Türkiye’de kurulan ihraççılara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma araçları.
- b) 7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen yabancı özel sektör ve kamu borçlanma araçları ile ihraççı payları.
- c) 12 aydan uzun vadeli olmamak üzere vadeli mevduat ve katılma hesabı.
ç) Borsada işlem görmeleri kaydıyla; altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçları.
- d) Yatırım fonu katılma payları.
- e) Repo ve ters repo işlemleri.
- f) Kira sertifikaları.
- g) Gayrimenkul sertifikaları.
ğ) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile yatırım kuruluşu sertifikaları.
- h) Takasbank para piyasası işlemleri.
ı) Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri.
- i) Kurulca uygun görülen özel tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri.
- j) Kurulca uygun görülen diğer yatırım araçları.
(2) Değişken sermayeli ortaklığın başlıca faaliyet ve işlemleri, bu Tebliğin dışarıdan hizmet alımı ile ilgili hükümleri de esas alınarak birinci fıkrada yer alan varlıklardan oluşan portföyün işletilmesi ve gerektiğinde portföyde değişiklikler yapılmasıdır.
Ortaklık portföyüne ilişkin esaslar
MADDE 42 – (1) Ortaklık portföyünün, yönetim stratejisi doğrultusunda, portföye dahil edilebilecek varlıklar konusunda yeterli bilgi ve sermaye piyasası alanında en az üç yıllık tecrübeye sahip portföy yöneticileri tarafından, yatırımcı lehine ve yatırımcının çıkarını gözetecek şekilde Kurulun portföy yönetim şirketlerine ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde yönetilmesi zorunludur.
(2) Portföydeki varlıkların, Kurulun portföy saklama hizmetine ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde bir portföy saklama kuruluşu nezdinde saklanması zorunludur.
(3) Ortaklık portföyü, portföy hesabına olması ve esas sözleşmede ve izahnamede hüküm bulunması şartıyla kredi almak, türev araç işlemleri veya portföy adına taraf olunan benzer nitelikteki işlemlerde bulunmak haricinde teminat gösterilemez ve rehnedilemez. Bu fıkra kapsamında yapılacak teminat ve rehin işlemlerinden doğabilecek yükümlülükler ortaklık portföyü ile sınırlıdır.
(4) Portföyün üçüncü kişilere olan borçları ve yükümlülükleri ile portföyün aynı üçüncü kişilerden olan alacakları birbirlerine karşı mahsup edilemez.
Portföy türleri
MADDE 43 – (1) Esas sözleşmede belirtilmek şartıyla ortaklık portföyleri aşağıdaki türlerde kurulabilir.
- a) Net aktif değerin en az %80’i devamlı olarak;
1) Türk ve/veya yabancı kamu ve/veya özel sektör borçlanma araçlarına yatırılan portföyler “Borçlanma Araçları Portföyü”,
2) Türk ve/veya yabancı ihraççıların paylarına yatırılan portföyler “Hisse Senedi Portföyü”,
3) Borsada işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler ile kıymetli madenlere dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırılan portföyler “Kıymetli Madenler Portföyü”,
- b) Tamamı devamlı olarak vadesine en fazla 184 gün kalmış likiditesi yüksek para ve sermaye piyasası araçlarından oluşan ve günlük olarak hesaplanan ağırlıklı ortalama vadesi en fazla 45 gün olan portföyler “Para Piyasası Portföyü”,
- c) Tamamı devamlı olarak, kira sertifikaları, katılma hesapları, ortaklık payları, altın ve diğer kıymetli madenler ile Kurulca uygun görülen diğer faize dayalı olmayan para ve sermaye piyasası araçlarından oluşan portföyler “Katılım Portföyü”,
ç) Portföy sınırlamaları itibarıyla yukarıdaki türlerden herhangi birine girmeyen portföyler “Değişken Portföy”,
- d) Yatırımcı payları sadece nitelikli yatırımcılara satılmak üzere kurulmuş olan portföyler “Serbest Portföy”,
- e) Tamamı, ortaklık payları, kira sertifikaları, borçlanma araçları, altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının en az ikisinden oluşan ve her birinin değeri fon toplam değerinin %20’sinden az olmayan portföyler “Dengeli Portföy”,
olarak adlandırılır.
(2) Ortaklık portföyüne türev araçların dahil edilmesi halinde, bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan %80’lik oranın hesaplanmasında Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemeleri esas alınır.
(3) Kurulca uygun görülmesi koşuluyla birinci fıkrada sayılanlar dışında yeni portföy türleri belirlenebilir.
Portföy türlerine ilişkin esaslar
MADDE 44 – (1) Ortaklık portföyünün türünü tanımlayan ifadeler portföyün yatırım stratejisine uygun olmak zorundadır.
(2) Ortaklığın veya portföy yöneticisinin tevsik edilemeyen niteliklerine veya ortaklık portföyünün diğer portföylerden üstün olduğunu ima eden benzeri subjektif ifadelere yer verecek şekilde veya benzeri yollarla yatırımcıların yanıltılmasına yol açacak nitelikte olamaz.
(3) Portföyün türünü tanımlayan ifadelerde portföyün vade yapısına yer verilmesi halinde 68 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan esaslara uyulur.
(4) Kurul tarafından uygun görülen bir endeks kapsamındaki varlıkların tümünden ya da örnekleme yoluyla seçilen bir kısmından oluşan portföy türlerinde “Endeks” ibaresine yer verilmesi zorunludur.
(5) Yabancı para ve sermaye piyasası araçlarına net aktif değerinin en az %80’i oranında yatırım yapan portföy türlerinde “Yabancı” ibaresine yer verilmesi zorunludur. Portföyün türünü tanımlayan ifadelerde bu ibareye yer vermeyen hisse senedi ve borçlanma araçları portföylerinde, net aktif değerin en fazla %20’si oranında yabancı para ve sermaye piyasası araçları portföye dahil edilebilir.
(6) Kurulun finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemeleri kapsamındaki iştiraklerin para ve sermaye piyasası araçlarından oluşan portföylerin türünü tanımlayan ifadelerde “İştirak” ibaresine yer verilmesi zorunludur.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluşa İlişkin Esaslar
Kuruluş şartları
MADDE 45 – (1) Değişken sermayeli ortaklıkların kuruluşlarının Kurulca uygun görülebilmesi için;
- a) Anonim ortaklık şeklinde kurulması,
- b) Kurucularının, ortaklığın net aktif değerini, bu Tebliğde belirtilen süre ve esaslar dahilinde yatırımcı payları ihracıyla asgari olarak 4 milyon TL’ye artıracağını Kurula taahhüt etmiş olması,
- c) Başlangıç sermayesinin 2 milyon TL’den az olmaması,
ç) Paylarının nakit karşılığı çıkarılması ve pay bedellerinin tam ve nakden ödenmesi,
- d) Ticaret unvanında “Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı” ibaresine yer vermesi,
- e) 59 uncu maddenin ikinci fıkrası hükmü saklı kalmak üzere genel müdür ile yönetim kurulu üyelerinin belirlenmiş olması ve bu kişilerin bu Tebliğde öngörülen şartları taşımaları,
- f) Kurucularının bu Tebliğde öngörülen şartları haiz olması,
- g) Esas sözleşmesinin Kanun, bu Tebliğ ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olması,
ğ) Kurulca yetkilendirilmiş bir kuruluşun portföy saklama hizmetini yürütmek üzere belirlenmiş olması,
zorunludur.
(2) Değişken sermayeli ortaklık tarafından işletme adı kullanılmak istenmesi halinde, işletme adında ortaklık portföyü türüne ve “DSYO” kısaltmasına yer verilmesi zorunludur.
(3) İstenmesi halinde esas sözleşmede azami sermaye miktarına yer verilebilir.
Kurucuların nitelikleri
MADDE 46 – (1) Değişken sermayeli ortaklıkların kurucu paylarına sahip gerçek ve tüzel kişi ortaklarının;
- a) Müflis olmaması, konkordato ilân etmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
- b) Faaliyet izinlerinden biri Kurulca iptal edilmiş kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması,
- c) Kanunda yazılı suçlardan kesinleşmiş mahkûmiyetinin bulunmaması,
ç) Mülga 14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş olması,
- d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahkûm olmaması,
- e) Kuruluş için gerekli kaynağı kendi ticari, sınai ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak sağlamaları ve taahhüt ettikleri sermaye miktarını karşılayabilecek mali güce sahip olmaları,
- f) İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olması,
- g) Muaccel vergi borcu bulunmaması,
ğ) 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlenen suçlardan mahkum olmaması,
- h) Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca işlem yasaklı olmaması,
şarttır. (a) bendinde belirtilen şartlar, iflasın kaldırılmasına, kapatılmasına veya konkordato teklifinin tasdikine ilişkin kararın, (b) bendinde yer alan şartlar ise buna ilişkin kararın kesinleşme tarihinden itibaren 10 yıl geçmesi halinde bu fıkranın uygulanmasında dikkate alınmaz.
(2) Kuruluş başvurularında; değişken sermayeli ortaklıkta dolaylı olarak %20 ve üzerinde pay sahibi olan nihai gerçek kişiler ile değişken sermayeli ortaklıkta dolaylı olarak yönetim kontrolünü sağlayacak oranda imtiyazlı paya sahip olan gerçek kişilerin, birinci fıkranın (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
(3) Kuruluş başvurularında, kurucunun veya dolaylı ortağın banka olması halinde, bankanın birinci fıkranın (g) bendinde belirtilen niteliği taşıdığını tevsik eden bilgi ve belgelerin Kurula gönderilmesi ve Kurul tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun uygun görüşünün alınması yeterlidir. Bankada sahip olunan doğrudan ve dolaylı pay sahipliği yoluyla değişken sermayeli ortaklıkta dolaylı pay sahibi olan kişiler için ikinci fıkra hükmü uygulanmaz.
Kuruluş işlemleri
MADDE 47 – (1) Kurucuların, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek kuruluş başvuru formu ve bu formda belirtilen belgelerle birlikte Kurula başvurmaları zorunludur.
(2) Kurul, başvuruyu Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine uygunluk yönünden inceler.
(3) Kurulca başvurunun uygun görülmesi halinde, kuruluşun onaylanması talebi ve taahhüt edilen başlangıç sermayesinin bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak ödenmiş olduğunu gösterir belgeleri de içeren gerekli tüm belgelerle birlikte Bakanlığa başvurulur.
(4) Değişken sermayeli ortaklıklar, Bakanlığın kuruluş iznini vermesinin ardından, TTK’nın ilgili hükümlerine uygun olarak ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanırlar.
(5) Kuruluş işlemlerinde esas sözleşmenin konuya ilişkin Kurul iznini müteakip en geç 30 gün içinde ticaret siciline tescil ettirilmesi ve TTSG’de ilan için başvurulması zorunludur. İlana ilişkin TTSG’nin bir nüshasının ilan tarihini takip eden altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Payların İhracı
Kurucu paylarının ihracı
MADDE 48 – (1) Değişken sermayeli ortaklığın kuruluşu sonrasında yeni kurucu paylarının ihraç edilmek istenmesi halinde, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek başvuru formu ve bu formda belirtilen belgelerle birlikte Kurula başvurulması zorunludur.
(2) Birinci fıkra kapsamında yapılan ihraçların mevcut kurucu paylara sahip ortaklar haricindeki kişilere yapılması ve bu ihraçların değişken sermayeli ortaklıkta yönetim kontrolü değişikliği yaratması halinde, kurucu payları satın alacak kişilerin 46 ncı maddenin birinci fıkrasında yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
Yatırımcı paylarının ihracı
MADDE 49 – (1) Yatırımcı paylarının halka arz edilmesi veya işyeri, belirli meslek grupları bazında, sektörel bazda ve benzeri kriterler çerçevesinde belirli bir yatırımcı kitlesine tahsis edilmesi ya da nitelikli yatırımcılara satılması zorunludur.
(2) Yatırımcı payı ihracı için Kurulca belirlenen standartlara uygun olarak izahname ve yatırımcı bilgi formu düzenlenir ve Kurulca istenen diğer bilgi ve belgelerle birlikte değişken sermayeli ortaklık tarafından kuruluşa ilişkin esas sözleşmenin ticaret siciline tescilini takip eden 30 gün içinde Kurula başvurulur. Belirli bir yatırımcı kitlesine tahsis edilerek ya da nitelikli yatırımcılara yapılacak pay satışlarında izahname yerine ihraç belgesi düzenlenir, ancak yatırımcı bilgi formu düzenlenmesi ihtiyaridir.
(3) Payların ihraç edilebilmesi için izahnamenin/ihraç belgesinin Kurul tarafından onaylanması gereklidir. İzahnamede bulunması gereken asgari unsurlar EK-1’de yer almaktadır. İzahname/ihraç belgesi standartları Kurulca belirlenir.
(4) İzahnamenin onaylanması aşamasında aşağıda yer alan esaslar uygulanır.
- a) İzahname Kurula sunulan bilgi ve belgeler çerçevesinde 20 iş günü içinde incelenir; izahnamede yer alan bilgilerin tutarlı, anlaşılabilir ve Kurulca belirlenen izahname standardına göre eksiksiz olduğunun tespiti halinde onaylanır ve keyfiyet ilgililere bildirilir.
- b) Sunulan bilgi ve belgelerin eksik olması veya ek bilgi ve belgeye ihtiyaç duyulması halinde, başvuru tarihinden itibaren 10 iş günü içinde başvuru sahibi bilgilendirilir. Eksik bilgi ve belgelerin Kurulca belirlenecek süre içinde tamamlanması gereklidir. Bu takdirde, bu fıkranın (a) bendinde öngörülen 20 iş günlük süre, eksik bilgi ve belgelerin Kurula sunulduğu tarihten itibaren işlemeye başlar. Bu fıkranın (a) bendi kapsamında yapılan inceleme neticesinde izahnamenin onaylanmaması halinde bu durum gerekçesi belirtilerek başvuru sahibine bildirilir.
(5) İzahnamenin onaylanması, bu belgede yer alan bilgilerin doğru olduğunun Kurulca tekeffülü anlamına gelmeyeceği gibi, değişken sermayeli ortaklık paylarına ilişkin bir tavsiye olarak da kabul edilemez.
(6) İzahname ve yatırımcı bilgi formu, onay yazısının değişken sermayeli ortaklık tarafından tebellüğ edildiği tarihi izleyen 10 iş günü içinde KAP’ta ve değişken sermayeli ortaklığın resmi internet sitesinde yayımlanır, ayrıca ticaret siciline tescil ve TTSG’de ilan edilmez. Ancak, izahnamenin nerede yayımlandığı hususu ticaret siciline tescil ettirilir ve TTSG’de ilan olunur. Yatırımcı bilgi formunda söz konusu tescil tarihi belirtilir.
(7) Yatırımcı payları, yatırımcı bilgi formunun KAP’ta yayımını takiben, bu formdaki esaslar çerçevesinde ve formda belirtilen satış başlangıç tarihinden itibaren, formda belirtilen dağıtım kanalları aracılığıyla yatırımcılara sunulur.
(8) Yatırımcı payları karşılığı yatırımcılardan toplanan para ve diğer varlıkların, takip eden iş günü izahnamede belirlenen varlıklara ve işlemlere yatırılması zorunludur.
(9) İhraç belgesinin hazırlanması ve Kurul onayına sunulmasında bu maddede izahname için belirlenen hükümler esas alınır.
(10) Değişken sermayeli ortaklığın esas sözleşmesinin ticaret siciline tescilini takip eden altı ay içerisinde asgari net aktif değere ulaşılması zorunludur. Aksi taktirde değişken sermayeli ortaklıklar TTK’nın 529 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü gereğince sona ermiş sayılır.
Yatırımcı bilgi formu
MADDE 50 – (1) Yatırımcı bilgi formu, yatırımcıların ortaklık portföyünün yapısını, yatırım stratejisini ve risklerini makul ölçüde anlayabilmeleri ve bilgiye dayalı olarak yatırım kararları alabilmeleri amacıyla hazırlanır. Bu form, asgari unsurları ve standardı Kurul tarafından belirlenen ve yatırım kararının alınmasında etkili olabilecek nitelikteki temel bilgileri içerir. Değişken sermayeli ortaklık, bu formun esas sözleşme ve izahname ile tutarlılığından, içeriğinin doğruluğundan, güncelliğinin sağlanmasından ve bu formda yer alan yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgilerden kaynaklanan zararlardan sorumludur.
(2) Yatırımcı bilgi formunun, ortaklık portföyünün temel nitelikleri ile ilgili asgari olarak aşağıdaki bilgileri içermesi zorunludur:
- a) Değişken sermayeli ortaklığı tanıtıcı bilgi.
- b) Yatırım amaçlarının ve yatırım politikasının kısa tanımı ile portföy dağılımı.
- c) Ortaklık portföyünün varsa geçmiş performansı.
ç) Ortaklık portföyünün yönetim ücreti, komisyon ve diğer giderleri ile toplam gider oranı.
- d) Ortaklık portföyünün maruz kaldığı risklerle ilgili uygun açıklamaları ve uyarıları içeren risk ve getiri profili.
- e) Payların alım satım esasları.
(3) Formda, yatırımcıların değişken sermayeli ortaklığın esas sözleşmesi, izahname, finansal raporlar ile diğer ek bilgileri nereden ve ne şekilde elde edebilecekleri belirtilir.
(4) Form kısa, öz ve anlaşılır bir şekilde azami iki sayfa ve 12 punto olarak hazırlanır. Formda yer verilen bilgilerin açık, yeterli, değişken sermayeli ortaklığın esas sözleşmesi ve izahname ile tutarlı olması ve yatırımcıyı yanıltıcı nitelikte olmaması gerekir.
Bilgilendirme dokümanlarında yapılacak değişiklikler
MADDE 51 – (1) Esas sözleşme değişikliklerinde Kurulun uygun görüşünün alınması zorunludur.
(2) İzahname/ihraç belgesi değişiklikleri;
- a) Yatırımcıların yatırım yapma kararını etkileyebilecek ve önceden bilgi sahibi olunmasını gerektirecek nitelikte olması halinde 49 uncu maddenin dördüncü fıkrası çerçevesinde Kurul tarafından incelenerek onaylanır ve aynı maddenin altıncı fıkrası çerçevesinde ilan edilir. İzahname değişikliklerine ilişkin olarak düzenlenen duyuru metni, en geç Kurul onay yazısının değişken sermayeli ortaklık tarafından tebellüğ edildiği tarihi izleyen iş günü KAP’ta ve değişken sermayeli ortaklığın resmî internet sitesinde ilan edilir. Yeni hususların yürürlüğe giriş tarihi 10 iş gününden az olmamak üzere duyuru metninde belirtilir.
- b) (a) bendi kapsamı dışında ise Kurulun onayı aranmaksızın değişken sermayeli ortaklık tarafından yapılarak KAP’ta ve kurucunun resmî internet sitesinde ilan edilir ve yapılan değişiklikler her takvim yılı sonunu izleyen altı iş günü içinde toplu olarak Kurula bildirilir.
(3) Yatırımcı bilgi formunda yapılacak değişiklikler için Kurul onayı aranmaz. Ancak değişikliklerin en az altı iş günü önceden Kurula bildirilmesi, esas sözleşme ile izahnameye uygun olması ve değişikliği takip eden iş günü KAP’ta ve değişken sermayeli ortaklığın resmî internet sitesinde ilan edilmesi zorunludur.
(4) Yatırımcı bilgi formunda yapılacak bir değişikliğin izahname değişikliğini de gerektirmesi halinde bu maddenin ikinci, esas sözleşme değişikliğini de gerektirmesi halinde birinci fıkrası ayrıca uygulanır.
(5) Bilgilendirme dokümanlarında yapılan açıklamalarda, Kurul onayının Kurul veya kamunun tekeffülü olarak yorumlanmasına yol açacak açık veya dolaylı bir ifade kullanılamaz.
Payların değeri
MADDE 52 – (1) Değişken sermayeli ortaklık paylarının itibari değeri yoktur.
(2) Değişken sermayeli ortaklığın pay başı net aktif değeri, ortaklık portföy değerine hazır değerler, alacaklar ve diğer aktiflerin eklenerek toplam borçların düşülmesi suretiyle bulunan değerin yatırımcı ve kurucu pay sayısının toplamına bölünmesiyle elde edilir.
(3) Pay başı net aktif değer, payların alım satımına esas teşkil eden fiyattır.
(4) Pay başı net aktif değerin günlük olarak hesaplanması ve ilan edilmesi esastır. Bilgilendirme dokümanlarında hüküm bulunmak kaydı ile aynı gün içinde iki fiyat açıklanabilir. Kurul pay fiyatının günlük olarak hesaplanmasına ve açıklanmasına bu Tebliğde belirtilen haller dışında da istisna getirebilir.
(5) Para piyasası portföyleri ile kısa vadeli borçlanma araçları portföyleri dışındaki ortaklık portföylerinde, pay alım satım emirleri, emrin verilmesini takip eden ilk hesaplamada bulunacak pay fiyatı üzerinden yerine getirilir. Para piyasası portföyleri ve kısa vadeli borçlanma araçları portföylerinde ise, alım satım emirleri en son ilan edilen birim pay fiyatı üzerinden gerçekleştirilir. Bununla birlikte, bilgilendirme dokümanlarında belirtilmek koşuluyla, para piyasası portföyleri ve kısa vadeli olan borçlanma araçları portföylerinde pay alım işlemi ve satım işlemi farklı birim pay fiyatı üzerinden gerçekleştirilebilir.
(6) Bilgilendirme dokümanlarında belirlenen esaslara göre hesaplanan pay başı net aktif değer, payların alım-satım yerlerinde duyurulur.
(7) 74 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen durumlarda, Kurulca uygun görülmesi halinde, pay başı net aktif değer hesaplanmayabilir ve payların alım satımı durdurulabilir.
(8) Pay sahiplerine kâr payı dağıtılması mümkündür. Kâr payı dağıtımında ve yedek akçe ayrılmasında TTK’nın yedek akçe ayrılması ile ilgili hükümleri uygulanmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Payların Niteliği, Devri ve İtfası
Payların türü ve niteliği
MADDE 53 – (1) Değişken sermayeli ortaklık payları nama veya hamiline yazılı olarak ihraç edilebilen yatırımcı payları ile nama yazılı olması zorunlu olan kurucu paylarından oluşur.
(2) Kurucu payları sahibine, kâr payı, tasfiyeden pay alma, genel kurula katılma, genel kurulda oy kullanma, bilgi alma ve inceleme, özel denetim isteme, genel kurul kararlarının iptali için dava açma ve azlık hakkı tanır. Her bir kurucu payı, sahibine, genel kurulda bir oy hakkı tanır.
(3) Yatırımcı payları sahibine sadece kâr payı ve tasfiyeden pay alma hakkı tanır. Bunun dışında genel kurula katılma ve genel kurulda oy kullanma da dahil olmak üzere başka bir hak tanımaz.
(4) Kurucu ve yatırımcı paylarının yeni pay alma hakkı bulunmamaktadır.
Kurucu paylarının devri
MADDE 54 – (1) Kurucu payları, sermaye taahhüdünü yerine getirmek suretiyle değişken sermayeli ortaklığı kuranlara tahsis edilir.
(2) Yatırımcı paylarının ihracından önce kurucu paylarının devri herhangi bir orana bakılmaksızın Kurul iznine tabidir. Bu kapsamdaki pay devirlerinde, değişken sermayeli ortaklıkta pay edinecek yeni ortaklar için 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartlar aranır.
(3) Kurucu payları kuruluştan sonra da Kurulun izni ve genel kurul kararıyla mevcut kurucu ortaklara veya üçüncü kişilere tahsis edilmek üzere ihraç edilebilir.
(4) Yatırımcı paylarının ihracından sonraki dönemde, yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan miktardaki kurucu payların devri Kurul iznine tabidir. Yönetim kontrolü sağlayan kurucu paylarına sahip olan ortakların 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur. Yatırımcı paylarının ihracından sonraki dönemde, yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan miktardaki kurucu paylarının devri dışındaki devirler bildirime tabidir. Bu paylara sahip olan mevcut ortak dışındaki ortakların 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunlu olup bu paylara sahip olan ortakların söz konusu şartları sağladıklarını tevsik edici belgeleri pay devrini takip eden 10 iş günü içinde Kurula göndermeleri gerekmektedir.
(5) Yatırımcı paylarının ihracından sonraki dönemde, yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların, 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlayamamaları halinde; yönetim kontrolü sağlayan paylarını, şartları sağlayamadıkları tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde elden çıkarmaları zorunludur.
(6) Bankaların bu madde kapsamındaki pay edinimlerinde 46 ncı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan şartların sağlanması zorunludur.
(7) Bu madde kapsamında Kurul onayı alınmaksızın gerçekleştirilen kurucu pay devirleri pay defterine kaydolunmaz ve bu hükme aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
Kurucu paylarının itfası
MADDE 55 – (1) Kurucu paylarının itfa edilmesi için kurucu paylara sahip diğer ortakların onayının alınması ve itfa sonrasındaki kurucu payı tutarının 45 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen başlangıç sermayesinin altına düşmemesi zorunludur.
(2) Kurucu paylarının itfa fiyatı, itfanın gerçekleşeceği tarihte geçerli olan pay başı net aktif değerdir.
Yatırımcı paylarının alım satımı
MADDE 56 – (1) Değişken sermayeli ortaklıklar, pay sahibinin talebi üzerine yatırımcı paylarını itfa etmek ve sermayede buna karşılık gelen pay bedelini geri ödemekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün yerine getirilmesini teminen değişken sermayeli ortaklık tarafından yatırım kuruluşu veya portföy yönetim şirketi yetkilendirilir.
(2) Pay alımı, yatırımcıların paylarının bilgilendirme dokümanlarında belirlenen esaslara göre pay başı net aktif değerin tam olarak nakden teslim edilerek ödenmesi; pay satımı, yatırımcıların paylarının bilgilendirme dokümanlarında belirlenen esaslara göre değişken sermayeli ortaklığa iade edilmek suretiyle nakde çevrilmesi şartıyla gerçekleştirilebilir.
(3) Payların günlük olarak alım satımı esastır. Ortaklık portföyünün türü ve niteliği dikkate alınarak payların günlük olarak alım satımına Kurulca istisna getirilebilir. İzahnamede/ihraç belgesinde ve yatırımcı bilgi formunda şartları belirlenmiş olmak koşuluyla payların yatırımcılar tarafından alım ve satımlarında giriş-çıkış komisyonu uygulanabilir. Elde edilecek komisyon tutarı portföy yöneticisi, yatırımcı paylarının alım satımını yapan kuruluşlar veya portföy saklama kuruluşu arasında paylaştırılabilir. Bu kapsamda uygulanan komisyonlar izahname/ihraç belgesi ve yatırımcı bilgi formunun yanı sıra değişken sermayeli ortaklığın resmî internet sitesinde ve KAP’ta ilan edilir. Yapılan açıklamada, komisyonların hangi şartlar dahilinde yatırımcılardan tahsil edileceği bilgisine ayrıntılı olarak yer verilir. Değişken sermayeli ortaklık, portföy yöneticisi ve yönetim veya sermaye bakımından bunlarla doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkili olanlar tarafından kurulan veya yönetilen fonların katılma paylarının ortaklık portföyüne dahil edilmesi halinde bu fonların katılma paylarının alım satımında giriş ve çıkış komisyonu ödenemez.
(4) Yatırımcı paylarının alım satımı Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde yatırım kuruluşları ve portföy yönetim şirketleri tarafından gerçekleştirilir.
(5) Kurul, değişken sermayeli ortaklık paylarının alım satımının borsalar ve/veya takas kurumları nezdinde kurulmuş Kurulca uygun görülen merkezi bir dağıtım platformu aracılığıyla da gerçekleştirilebilmesini teminen, Kurulca uygun görülen değişken sermayeli ortaklıkların bu platforma dahil edilmesine ve yatırım kuruluşları ve portföy yönetim şirketleri tarafından bu platformda işlem gören değişken sermayeli ortaklık paylarının alım satımının yapılmasına ilişkin düzenlemeler yapabilir.
(6) Değişken sermayeli ortaklık payı alım satımı, net aktif değerin en az %80’i oranında yabancı para ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan ortaklık portföyleri için, TCMB ve Hazine Müsteşarlığının görüşü ve Kurulun onayı alınmak kaydıyla TCMB tarafından günlük alım satım kurları ilan edilen yabancı para birimleri üzerinden gerçekleştirilebilir.
Pay gruplarının oluşturulması
MADDE 57 – (1) Portföy yönetim ücreti, pazarlama satış dağıtım ücreti ve/veya portföye giriş-çıkış komisyonu uygulanmak suretiyle farklı pay grupları oluşturulabilir. Bu ücretler ve komisyonlar değişken sermayeli ortaklık, portföy yöneticisi, değişken sermayeli ortaklık payı alım satımını yapan kuruluşlar ve portföy saklama kuruluşu arasında paylaştırılabilir.
(2) Pay grupları oluşturan değişken sermayeli ortaklıkların kamuyu aydınlatma yükümlülüklerine ilişkin olarak Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerindeki esas ve standartlar uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yönetim Yapısı
Yönetim kurulu üyeleri
MADDE 58 – (1) Yönetim kurulu, Kurul düzenlemeleri ile TTK’nın ilgili maddeleri çerçevesinde seçilir ve görev yapar.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklarda görev alacak yönetim kurulu üyelerinin, 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde; tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişilerin ise 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (e) ve (g) bentleri dışındaki bentlerinde yer alan şartları taşımaları gerekmektedir. Ayrıca yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun dört yıllık yükseköğrenim kurumlarından mezun olmuş olmaları ve en az birisinin finansal piyasalar veya işletmecilik alanında en az beş yıllık tecrübeye sahip olması zorunludur. Bu zorunluluğun değerlendirilmesinde, tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişiler de dikkate alınır.
(3) Yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye, bu Tebliğde yer verilen portföy sınırlamaları ve kamuyu aydınlatmaya ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sorumludur. Bu sorumluluk, 60 ıncı madde kapsamında dışarıdan hizmet alınması halinde de devam eder.
(4) Yönetim kurulu üyeliği görevine yeni bir atama yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin ikinci fıkrada yer alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte atamayı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye gönderilir. Tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişiler, belirlenen kişinin ikinci fıkrada yer alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte, TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yapılan tescile ilişkin ilanı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
Genel müdür ve diğer personel
MADDE 59 – (1) Değişken sermayeli ortaklıkta görev alacak genel müdüre ilişkin olarak 17 nci madde hükümleri kıyasen uygulanır.
(2) Değişken sermayeli ortaklığın 60 ıncı madde kapsamında bütün hizmetleri ortaklık dışından sağlaması halinde, ortaklıkta ayrıca genel müdür istihdam edilmeyebilir.
(3) Genel müdürün değişken sermayeli ortaklıkta yönetim kurulu üyesi veya portföy yöneticisi olarak görev yapması münhasıran ve tam zamanlı olarak genel müdürlük görevini sürdürmesine aykırılık oluşturmaz.
(4) Değişken sermayeli ortaklıkta görev alacak diğer personele ilişkin olarak 18 inci maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesi ve üçüncü fıkrası hükümleri kıyasen uygulanır.
(5) Değişken sermayeli ortaklığın 60 ıncı madde kapsamında bütün hizmetleri ortaklık dışından sağlaması halinde, ortaklıkta ayrıca personel istihdam edilmeyebilir.
ALTINCI BÖLÜM
Faaliyete ve Ortaklık Portföyüne İlişkin Esaslar
Ortaklık portföyünün idaresi ve dışarıdan hizmet alımına ilişkin esaslar
MADDE 60 – (1) Değişken sermayeli ortaklıklar, portföy yönetim hizmetini Kurulun onayının alınması şartıyla ve imzalanacak bir sözleşme ile bir portföy yönetim şirketinden almak zorundadırlar. Kurul onayı, ilgili esas sözleşme hükmü için Kurulun uygun görüşünün alınması suretiyle sağlanır. Hizmet alınan portföy yönetim şirketinin değiştirilmesi durumunda, Kurula ilgili yönetim kurulu kararı gönderilerek bildirimde bulunulur. Alınacak portföy yönetimi hizmetine ilişkin esaslar Kurulun portföy yönetim şirketlerine ilişkin düzenlemelerinde belirlenen asgari unsurları içeren bir sözleşme çerçevesinde belirlenir. Sözleşmenin bir örneğinin, imzalandığı tarihten itibaren altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi ve sözleşme imzalanan portföy yönetim şirketi ile sözleşme süresi hakkında KAP’ta açıklama yapılması zorunludur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklar teftiş hizmetini, iç kontrol hizmetini ve muhasebe ve operasyon gibi hizmetleri yatırım kuruluşlarından; kontrolü ve takibi yönetim kurulu tarafından gerçekleştirilmek şartıyla risk yönetim sistemine ilişkin hizmeti yatırım kuruluşlarından ve Kurulca uygun görülecek uzmanlaşmış diğer kuruluşlardan sağlayabilirler. İç kontrol elemanının görev ve sorumlulukları, tecrübe şartını taşımak kaydıyla müfettiş tarafından da yerine getirilebilir. Değişken sermayeli ortaklıklar, hizmet aldıkları portföy yönetim şirketinden, söz konusu portföy yönetim şirketinin bünyesinde kurulu olması şartıyla bu madde kapsamında dışarıdan alınmasına izin verilen diğer hizmetleri de temin edebilirler. Bu fıkra kapsamında hizmet alınan kurum ve sözleşme süresi hakkında sözleşme tarihini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta açıklama yapılması zorunludur. Risk yönetimi hizmetinin dışarıdan sağlanması durumunda, risk yönetim sisteminin kontrolü ve izlenmesi fonksiyonları yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye tarafından gerçekleştirilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkra kapsamındaki hizmetler ve personelin dışarıdan sağlanabilmesi için, değişken sermayeli ortaklıkların esas sözleşmelerinde ayrı bir hüküm bulunması ve yönetim kurulunca karar alınması gereklidir.
İç kontrol sistemi
MADDE 61 – (1) İç kontrol sisteminin değişken sermayeli ortaklığın tüm iş ve işlemlerinin yönetim stratejisi ve politikalarına uygun olarak düzenli, verimli ve etkin bir şekilde mevzuat ve kurallar çerçevesinde yürütülmesi, hesap ve kayıt düzeninin bütünlüğünün ve güvenilirliğinin, veri sistemindeki bilgilerin zamanında ve doğru bir şekilde elde edilebilirliğinin sağlanması, hata, hile ve usulsüzlüklerin önlenmesi ve tespiti amacıyla değişken sermayeli ortaklıkta uygulanan organizasyon planı ile bunlara ilişkin tüm esas ve usuller ile;
- a) Faaliyetlerin kanuni düzenlemelere, değişken sermayeli ortaklığın işlev, amaç ve konusuna ve bilgilendirme dokümanlarına uygun olarak yapılmasını,
- b) Yapılan işlemlerin genel ve özel yetkilere dayalı olarak gerçekleştirilmesini, mevzuata ve sözleşmelere uygun olarak yapılmasını, işlemler için gerekli belgelerin düzenlenmesini,
- c) Muhasebe, belge ve kayıt düzeninin etkin bir şekilde işlemesini,
ç) Usulsüzlüklerden ve hatalardan kaynaklanan risklerin asgariye indirilebilmesi için risklerin tanımlanmasını ve gerekli önlemlerin alınmasını,
- d) Personelin kendi adına yaptıkları işlemlerin ortaklık portföyü ile çıkar çatışmasına yol açacak nitelikte olup olmadığının tespitini,
- e) Ortaklık portföyünden yapılan harcamaların belgeye dayalı ve piyasa rayicine uygun olup olmadığının tespitini,
- f) Ortaklık portföyünün değerlemesinin, pay başı net aktif değerin belirlenmesinin ve portföy sınırlamalarının ilgili mevzuata ve bilgilendirme dokümanlarına uygunluğunun kontrolünü,
- g) İlişkili taraflar ile yapılacak iş ve işlemler sırasında uyulacak esasların belirlenmesini,
ğ) Dışarıdan alınan hizmetlerin etkin şekilde işlediğinin kontrolünü,
içerecek şekilde oluşturulması zorunludur.
(2) İç kontrol sistemine ilişkin tüm politika ve prosedürlerin yazılı hale getirilerek yönetim kurulu kararı ile yürürlüğe konulması şarttır. Bu politika ve prosedürlerde yapılacak değişikliklerde de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(3) İç kontrol faaliyetleri, tespit edilen risklerin de izlenmesine olanak verecek şekilde günlük faaliyetlerin ayrılmaz bir parçası olarak düzenlenir ve sürdürülür. Etkin bir iç kontrolün sağlanmasında, tüm personelin kendi görevlerini yazılı prosedürlere uygun olarak yerine getirme yükümlülükleri ile meslek ilkeleriyle bağdaşmayan uygulamalar ve kurum politikalarına aykırı veya yasal olmayan faaliyetler gibi hususları üst düzey yönetime aktarmaları için görev ve yetkileri yazılı olarak tanımlanır ve ilgili personele imza karşılığında bildirilir. Aynı şekilde personelin görev ve yetkileri ile yazılı prosedürlerdeki değişiklikler de personele imza karşılığında bildirilir. Prosedürler her düzeyde personelin etkin bir şekilde iç kontrol sistemine katılımını sağlayacak şekilde oluşturulur. İç kontrol faaliyetleri ile ilgili hazırlanacak raporların aylık olarak yönetim kuruluna sunulması gerekmektedir.
(4) Yönetim kurulu, kendisine bağlı icracı birimler bulunmayan üyelerinden birini iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi olarak belirler. İç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi;
- a) İç kontrol sisteminin düzenlemelere, meslek kurallarına ve yazılı prosedürlere uygun çalışmasına, doğabilecek risklerin tespitine ve yönetilmesine ilişkin çalışmalar yapmaktan ve bu konuda yönetim kurulunu bilgilendirmekten,
- b) Kurul düzenlemeleri ve değişken sermayeli ortaklık politikaları çerçevesinde kabul edilebilir risk düzeylerini belirlemekten, iç kontrol politikaları ile prosedürlerinin hazırlanmasından ve yönetim kurulunun onayına sunulmasından,
- c) İç kontrol hedeflerinin uygunluğu, kontrol sonuçlarının izlenebilirliği, kontrol faaliyetinin bağımsız ve nesnel olarak sürdürülmesi ve güvenilirliği konularından,
sorumludur.
Risk yönetim sistemi
MADDE 62 – (1) Değişken sermayeli ortaklıkların 60 ıncı maddenin ikinci fıkrası kapsamında risk yönetim hizmetini dışarıdan sağlamamaları halinde, risk yönetim sistemlerini oluşturmaları, buna ilişkin prosedürleri yazılı hale getirmeleri ve bu prosedürleri yönetim kurulu kararına bağlamaları zorunludur. Bu prosedürlerde yapılacak değişikliklerde de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(2) Risk yönetim sisteminin oluşturulması, prosedürlerinin yazılı hale getirilip yönetim kurulunun onayına sunulması ile risk yönetim sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesinden iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi sorumludur.
(3) Risk yönetim sistemi, ortaklık portföyünün karşılaşabileceği temel risklerin tanımlanmasını, risk tanımlamalarının düzenli olarak gözden geçirilmesini ve önemli gelişmelere paralel olarak güncellenmesini ve maruz kalınan risklerin tutarlı bir şekilde değerlendirilmesini, tespitini, ölçümünü ve kontrolünü içeren bir risk ölçüm mekanizmasının oluşturulmasını içerir. Risk yönetim sistemi, ortaklık portföyünün yatırım stratejisi ile yatırım yapılan varlıkların yapısına ve risk düzeyine uygun olarak oluşturulur ve iç kontrol sistemi ile bütünlük arz eder.
(4) Değişken sermayeli ortaklık bünyesinde risk yönetim hizmetini sağlayan birimin, ortaklık portföyünün yönetiminden sorumlu birimden bağımsız olması gerekir. Risk yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına ve Türev Araçlar Lisansına sahip olması ve değişken sermayeli ortaklıkta başka bir görev üstlenmemesi gereklidir. Türev araç işlemlerine taraf olunmayacağına ilişkin esas sözleşmede hüküm bulunması halinde, risk yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Türev Araçlar Lisansına sahip olması zorunluluğu bulunmaz. Risk yönetim personeli iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine bağlı olarak faaliyet gösterir.
(5) Risk yönetim birimi;
- a) Değişken sermayeli ortaklığın ve yönettiği portföyün maruz kaldığı veya kalabileceği riskleri tespit etmekle,
- b) Risklerin ölçüm yöntemlerini ve bu kapsamda kullanılacak risk ölçüm modelini bağlı olduğu yönetici ile birlikte belirleyerek yönetim kuruluna sunmakla, yönetim kurulunca onaylanan risk ölçüm modelini uygulamaya koymakla, değişen faaliyet ve piyasa koşulları çerçevesinde modeli düzenli olarak gözden geçirmekle ve varsa modelde gerekli görülen değişiklik taleplerini bağlı olduğu yöneticiye iletmekle,
- c) Yönetim kurulunca belirlenen risk limitlerine uyulup uyulmadığını günlük olarak izlemekle ve limit aşımlarını bağlı olduğu yöneticiye aynı gün içinde raporlamakla, gerekli hallerde limitlerde piyasa ve kurum koşullarına uygun değişikliklerin yapılmasını istemekle,
ç) Günlük olarak tüm işlemlerden kaynaklanan riskleri takip etmekle, söz konusu risklere, risklerin olası sonuçlarına ve alınması gereken önlemlere ilişkin günlük olarak bağlı olduğu yöneticiye; haftalık olarak da yönetim kuruluna yazılı rapor sunmakla,
- d) Değişken sermayeli ortaklığın mali durumu açısından olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespit edilmesi halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim kuruluna sunmakla,
görevlidir.
Teftiş birimi ve iç kontrol sisteminin gözetimi
MADDE 63 – (1) Değişken sermayeli ortaklıkların 60 ıncı maddenin ikinci fıkrası kapsamında teftiş hizmetini dışarıdan sağlamamaları halinde, ortaklık bünyesinde, günlük faaliyetlerden bağımsız, yönetimin ihtiyaçları ve değişken sermayeli ortaklığın yapısına göre mevzuat ve değişken sermayeli ortaklığın politikalarına uygunluk denetimlerini içeren, başta iç kontrol sisteminin ve risk yönetim sisteminin işleyişi olmak üzere tüm faaliyetleri ve birimleri kapsayan gözetim ve teftiş fonksiyonunu yerine getirmek üzere bir teftiş birimi oluşturulması zorunludur.
(2) Teftiş biriminde münhasıran bu birimde çalışmak üzere, Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki yeterliliklerini gösterir lisans belgesine sahip yeter sayıda müfettiş istihdam edilmesi zorunludur.
(3) Teftiş birimi doğrudan yönetim kuruluna karşı sorumlu olarak çalışır. Yönetim kurulu teftiş birimine ilişkin yetkilerini, iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine devredebilir.
(4) Teftiş sürecinin işleyişine ilişkin usul ve esaslar belirlenerek yönetim kurulunun onayına sunulur.
(5) Müfettişler tarafından her hesap dönemi için gerçekleştirilen teftiş çalışmaları sonucunda hazırlanan raporlar en geç hesap dönemini izleyen üç ay içinde yönetim kuruluna sunulur ve söz konusu raporlar yönetim kurulu tarafından karara bağlanır. Bu raporların en az beş yıl süre ile veya bu süre içinde hukuki ihtilafa konu olanların, ihtilafın sonuçlanmasına kadar değişken sermayeli ortaklık nezdinde saklanması zorunludur.
(6) Teftiş birimi, mali durumu zayıflatacak veya olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespiti ile faaliyetlerin durdurulmasına veya sona erdirilmesine yol açabilecek mevzuata aykırılıkların tespiti halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim kuruluna sunar ve aynı gün bir örneğini Kurula gönderir.
(7) Müfettiş veya müfettişlerin çalışmalarında ve her türlü bilgi ve belgeye ulaşımlarında kendilerine her türlü kolaylığın sağlanması zorunludur.
(8) Müfettişlerin ücret ve diğer özlük hakları yönetim kurulu tarafından belirlenir.
(9) Müfettişlerin çalışmaları sırasında tarafsız olmaları ve sır saklama yükümlülüklerine uymaları gerekmektedir.
(10) Kurul değişken sermayeli ortaklığın faaliyetlerini göz önünde bulundurarak teftiş birimine ilişkin olarak ilave yükümlülükler getirmeye ve yukarıda yer verilen yükümlülüklerden muafiyet sağlamaya yetkilidir.
(11) Müfettiş, tecrübe ve lisans şartını sağlamak kaydıyla iç kontrol personelinin görev ve sorumluluklarını da yerine getirebilir.
Yapamayacakları işler
MADDE 64 – (1) Değişken sermayeli ortaklıklar;
- a) Ödünç para verme işleriyle uğraşamazlar.
- b) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda tanımlandığı üzere mevduat veya katılım fonu toplayamazlar, mevduat veya katılım fonu toplama sonucunu verebilecek iş ve işlemler yapamazlar.
- c) Ticari, sınai ve zirai faaliyetlerde bulunamazlar.
ç) Aracılık faaliyetinde bulunamazlar.
- d) Açığa satış ve kredili menkul kıymet işlemi yapamazlar.
- e) Günlük operasyonlar ve türev araçlar nedeniyle gerçekleştirilen işlemlerin teminatı kapsamında gereken miktardan fazla nakit tutamazlar.
- f) Faaliyetlerinin gerektirdiği miktar ve değerden fazla taşınır ve taşınmaz mal edinemezler.
- g) Ortaklık portföylerine hiçbir şekilde rayiç değerinin üzerinde varlık satın alamaz ve ortaklık portföyünden bu değerin altında varlık satamazlar. Rayiç değer borsada işlem gören varlıklar için borsa fiyatı, borsada işlem gören varlıkların borsa dışında yapılacak işlemleri için ise işlemin gerçekleştirildiği piyasada işlem gününde ortaklık lehine alımda en düşük, satışta en yüksek fiyattır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Ortaklık Portföyüne İlişkin Sınırlamalar
Portföye alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 65 – (1) a) Net aktif değerin %10’undan fazlası bir ihraççının para ve sermaye piyasası araçlarına ve bu araçlara dayalı türev araçlara yatırılamaz. Bu oranın hesaplanmasında ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetler dikkate alınmaz ve bu varlıklara yapılacak yatırımlar için birinci cümlede belirtilen oran %25 olarak uygulanır; bu fıkranın (b) bendinde yer alan sınırlama ise uygulanmaz.
- b) Net aktif değerin %5’inden fazlasının yatırıldığı ihraççıların para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri net aktif değerin %40’ını aşamaz.
- c) Net aktif değerin %20’sinden fazlası Kurulun finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemeleri kapsamında, aynı grubun para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılamaz.
ç) Portföye bir ihraççının borçlanma araçlarının tedavülde olan ihraç miktarının %10’undan fazlası dahil edilemez. Bu oranın hesaplanmasında ihraççının tüm borçlanma araçlarının, borçlanma aracının portföye dahil edildiği tarihteki tedavülde olan ihraç tutarının piyasa değeri esas alınır.
- d) TCMB, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ve ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım net aktif değerin %35’ini aşamaz.
- e) Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için bu fıkranın; (a) bendinde yer alan %10’luk sınırlama %25 olarak uygulanır, (b) bendinde yer alan sınırlama ise uygulanmaz. Diğer taraftan, 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için bu fıkradaki sınırlamalar uygulanmaz.
(2) Hiçbir ihraççının sermayesinin ya da tüm oy haklarının %10’undan fazlasına sahip olunamaz.
(3) Değişken sermayeli ortaklık ile portföy yöneticisinin;
- a) Yönetim hakimiyetine sahip olan,
- b) Yönetim hakimiyetine sahip olan tüzel kişiler ve değişken sermayeli ortaklık ile portföy yöneticisi yetkililerinin yönetim hakimiyetine sahip olduğu,
- c) Yönetim hakimiyetine sahip olan gerçek kişilerin yönetim hakimiyetine sahip olduğu,
ihraççıların ihraç ettiği para ve sermaye piyasası araçlarına yapılan yatırımların toplam değeri net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(4) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile sertifikalara yapılan yatırımların toplamı net aktif değerin %10’unu aşamaz. Tek bir ihraççı tarafından çıkarılan varantlar ile sertifikaların toplamı ise net aktif değerin %5’ini aşamaz.
(5) Net aktif değerin en fazla %10’u, 12 aydan uzun vadeli olmamak şartıyla, bankalar nezdinde açılan mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirilebilir. Ancak tek bir bankada değerlendirilebilecek tutar net aktif değerin %3’ünü aşamaz. Katılım portföylerinde bu fıkranın birinci cümlesinde belirtilen oran %25, ikinci cümlesinde belirtilen oran ise %10 olarak uygulanır.
(6) Kurucu paylarına sahip ortaklar ile portföy yöneticisinin Kurulun finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemelerine göre ilişkili taraf konumundaki yatırım kuruluşlarının borsa dışında halka arzına aracılık ettiği ortaklık paylarına, borsada işlem görmesi şartıyla, ihraç miktarının azami %10’u ve net aktif değerin azami %5’i oranında yatırım yapılabilir.
(7) Net aktif değerin en fazla %20’si Takasbank para piyasası işlemlerinden oluşur.
Portföye alınacak kolektif yatırım kuruluşu paylarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 66 – (1) Katılma payları bir şemsiye fona bağlı olarak ihraç edilen yatırım fonu ile borsa yatırım fonu katılma payları ve diğer sabit ve değişken sermayeli ortaklıkların paylarının toplam değeri net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(2) Portföye, katılma payı satışına ilişkin izahnamesi/ihraç belgesi Kurulca onaylanan fonların katılma payları ile diğer sabit ve değişken sermayeli ortaklıkların paylarının dahil edilmesi esastır. Şu kadar ki, yabancı borsalarda işlem gören borsa yatırım fonlarının payları için bu maddenin birinci fıkrasında yer alan sınırlama dahilinde kalmak kaydıyla söz konusu şart aranmaz.
Portföydeki varlıkların borsada işlem görme esasları ve borsa dışında taraf olunan sözleşmelere ilişkin sınırlamalar
MADDE 67 – (1) a) Portföye borsada işlem gören varlıkların alınması ve bu varlıkların alım satımlarının borsa kanalıyla yapılması zorunludur. İlk ihraçlarda ise borsada işlem görmesi uygun görülen sermaye piyasası araçları portföye dahil edilebilir.
- b) Portföye dahil edilen katılma payları ve diğer değişken sermayeli ortaklıkların payları için bu fıkranın (a) bendinde yer alan şartlar aranmaz.
- c) Payların alım satımı nedeniyle, BİAŞ’ın ilgili piyasasından aynı gün valörü ile aynı gün valörlü işlem saatleri dışında portföye alım veya portföyden satım zorunluluğu bulunuyorsa, BİAŞ tarafından belirlenen işlem kurallarına uyulması şarttır.
(2) Borsada işlem gören kamu dış borçlanma araçlarının, borsa dışında yapılacak işlemler ile portföye dahil edilmesi veya portföyden çıkarılması mümkündür.
(3) Değişken sermayeli ortaklığın borsa dışında taraf olduğu sözleşmelerin;
- a) Portföyün yatırım stratejisine uygun olması,
- b) Karşı taraflarının 75 inci maddede belirtilen derecelendirme notuna sahip olması,
- c) Herhangi bir ilişkiden etkilenmeyecek şekilde objektif koşullarda yapılması ve adil bir fiyat içermesi,
ç) Portföyün fiyat açıklama dönemlerinde gerçeğe uygun değeri üzerinden nakde dönüştürülebilir olması,
zorunludur.
(4) Borsa dışında taraf olunan sözleşmelerin bu maddenin üçüncü fıkrasının (c) bendinde yer alan ilkelere uygunluğunun temini için uygulanacak güvenilir yöntemler ve sözleşmelerle ilgili genel ilkeler esas sözleşme ile izahnamelerde belirlenir ve KAP’ta açıklanır.
Portföye dahil edilecek varlıkların vade yapısına ilişkin sınırlamalar
MADDE 68 – (1) Esas sözleşmede, borçlanma araçları portföylerini tanımlayan ifadelerde vade yapısına yer verilmek istenmesi durumunda, portföyün aylık ağırlıklı ortalama vadesinin;
- a) 25-90 gün olması halinde “kısa vadeli”,
- b) 91-730 gün olması halinde “orta vadeli”,
- c) 730 günden fazla olması halinde “uzun vadeli”,
olduğu belirtilir.
(2) Para piyasası portföyleri ile kısa vadeli olan borçlanma araçları portföylerine, vadeye kalan gün sayısı hesaplanamayan varlıklar dahil edilemez.
(3) Orta vadeli ve uzun vadeli borçlanma araçları portföylerinde, vadeye kalan gün sayısı hesaplanamayan varlıklar, portföye, en fazla net aktif değerin %20’si oranında dahil edilebilir.
(4) Portföyün ağırlıklı ortalama vadesi, sermaye piyasası araçlarının vadeleri ayrı ayrı dikkate alınarak hesaplanır. Orta vadeli ve uzun vadeli borçlanma araçları portföylerinde vadeye kalan gün sayısı hesaplanamayan varlıklar bu hesaplamada dikkate alınmaz.
Kredi işlemleri ile repo ve ters repo işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 69 – (1) Portföyde yer alan repo işlemine konu olabilecek varlıkların rayiç değerinin %10’una kadar borsada veya borsa dışında repo yapılabilir, net aktif değerin %10’unu geçmemek üzere portföy hesabına kredi alınabilir ve/veya borçlanma amacıyla Takasbank Para Piyasası işlemleri yapılabilir. Kredi alınması halinde, en geç sözleşme tarihini takip eden iş günü, kredinin tutarı, faizi, alındığı tarih ve kredi alınan kuruluş ile geri ödeneceği tarih KAP’ta açıklanır ve takiben Kurula bildirilir.
(2) Ters repo sözleşmelerine ilişkin olarak;
- a) Portföye borsada veya borsa dışında yapılan ters repo sözleşmelerinin dahil edilmesi mümkündür.
- b) Borsa dışında taraf olunan ters repo sözleşmelerine, net aktif değerin en fazla %10’una kadar yatırım yapılabilir.
(3) Borsa dışı repo-ters repo işlemlerinin vade ve faiz oranı Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde belirlenir. Faiz oranının belirlenmesi, borsada işlem gören benzer vade yapısına sahip sözleşmelerin faiz oranlarının dikkate alınması şartıyla, değişken sermayeli ortaklık ve portföy yöneticisinin sorumluluğundadır. Bu tür sözleşmelere taraf olunması durumunda, en geç sözleşme tarihini takip eden iş günü içinde sözleşmenin vadesi, faiz oranı, karşı tarafı ve karşı tarafın derecelendirme notu KAP’ta açıklanır; ilgili bilgi ve belgeler değişken sermayeli ortaklık veya portföy yöneticisi merkezinde sözleşme tarihini müteakip beş yıl süreyle saklanır.
(4) Net aktif değerin en az %80’i oranında yabancı para ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan değişken sermayeli ortaklıklar tarafından, nakit ihtiyacının karşılanması amacıyla sözleşmelere konu olabilecek varlıkların ilgili ülkenin merkezi takas ve saklama kuruluşunda saklanması kaydıyla yurt dışında borsa dışı repo sözleşmelerine taraf olunabilir.
Ödünç işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 70 – (1) Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde yapılacak bir sözleşme ile herhangi bir anda portföydeki sermaye piyasası araçlarının piyasa değerinin en fazla %50’si tutarındaki sermaye piyasası araçları ödünç verilebilir.
(2) Portföyden ödünç verme işlemi en fazla 90 iş günü süreyle yapılabilir. Ödünç verme işlemi, ödünç verilen sermaye piyasası araçlarının en az %100’ü karşılığında Kurulun ilgili düzenlemelerinde özkaynak olarak kabul edilen varlıkların değişken sermayeli ortaklık adına Takasbank’ta bloke edilmesi şartıyla yapılabilir. Özkaynağın değerlemesine ve tamamlanmamasına ilişkin esaslarda Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulur.
(3) Kurul düzenlemeleri uyarınca yapılacak bir sözleşme çerçevesinde ortaklık portföyündeki kıymetli madenlerin piyasa değerlerinin en fazla %75’i tutarındaki kıymetli madenler Türkiye’de kurulu borsalarda ödünç verilebilir. Ayrıca piyasada gerçekleşen ödünç işlemleri karşılığında ödünç alacaklarını temsil etmek üzere çıkarılan sertifikalar aynı oranda ortaklık portföyüne alınabilir. Kıymetli maden ödünç işlemleri ile kıymetli maden ödünç sertifikası alım-satım işlemleri ilgili piyasadaki işlem esasları ile teminat sistemi çerçevesinde yapılır.
(4) Taraf olunan sermaye piyasası aracı ödünç verme sözleşmelerine, sözleşmenin değişken sermayeli ortaklık lehine tek taraflı olarak feshedilebileceğine ilişkin bir hükmün konulması zorunludur.
Payları belirli bir yatırımcı kitlesine tahsis edilmiş veya bir varlık ya da varlık grubuna yatırım yapan değişken sermayeli ortaklıklara ilişkin sınırlamalar
MADDE 71 – (1) Payları belirli bir yatırımcı kitlesine tahsis edilmiş değişken sermayeli ortaklıkların, paylarının tahsis edildiği şirketlerin ihraç ettikleri para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri, tek bir şirket için azami %5 olmak üzere, toplamda net aktif değerin %25’ini aşamaz.
(2) Portföy türünü “Endeks” ibaresi ile tanımlayan değişken sermayeli ortaklıklarda, yönetici, portföyü, portföyün getirisi baz alınan endeksin getirisinden önemli ölçüde sapmayacak şekilde yönetmekle yükümlüdür. Portföyün temel stratejisi, takip edilen endeksin performansını yansıtmaktır. Bunun ölçümü, takip farkı ve takip hatasının EK-2’deki şekilde hesaplanması suretiyle yapılır. Bunun kamuya ilanında, Kurulun borsa yatırım fonlarına ilişkin düzenlemeleri esas alınır.
(3) Portföy türünü “Endeks” ibaresi ile tanımlayan değişken sermayeli ortaklıklarda, 65 inci maddenin birinci ve üçüncü fıkralarında yer alan sınırlamalar ile aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan %10’luk sınırlama, söz konusu varlıkların baz alınan endekse dahil olması halinde uygulanmaz.
(4) Belirli bir sektörde yer alan ihraççıların para ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan değişken sermayeli ortaklıklarda, 65 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan %10’luk sınırlama ilgili sektörde faaliyet gösteren ihraççılar için %20 olarak uygulanır; aynı fıkranın (b) ve (c) bentlerinde yer alan sınırlamalar ise uygulanmaz.
(5) Portföy türünü “İştirak” ibaresi ile tanımlayan değişken sermayeli ortaklıklarda, 65 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi ile aynı maddenin üçüncü fıkrası uygulanmaz.
Diğer sınırlamalar
MADDE 72 – (1) Diğer sınırlamalar aşağıda belirtilmiştir:
- a) Portföye riskten korunma ve/veya yatırım amacıyla portföyün türüne ve yatırım stratejisine uygun olacak şekilde ve Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerinde belirlenen esaslar çerçevesinde borsada ve/veya borsa dışında işlem gören türev araçlar dâhil edilebilir. Bu durumda, portföy yöneticilerinin tümünün Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesi ile Türev Araçlar Lisans Belgesine sahip olmaları zorunludur.
- b) Türev araçlar nedeniyle maruz kalınan açık pozisyon tutarı portföy net aktif değerini aşamaz.
(2) Portföydeki varlıkların değerinin fiyat hareketleri ve kâr payı dağıtımı gibi portföy yöneticisi kontrolü dışında veya yeni pay alma hakları nedeniyle, bilgilendirme dokümanları ile bu Tebliğde belirtilen sınırların ihlal edilmesi halinde en geç 30 gün içinde söz konusu sınırlara uyumun sağlanması zorunludur. Belirtilen süre içinde uyumun sağlanmasının imkansız olması veya büyük zarar doğuracağının belirlenmesi halinde süre Kurul tarafından uzatılabilir. Bu süre sonunda Kurula başvurmayan veya süre verilmesi Kurulca uygun görülmeyen değişken sermayeli ortaklıkların tasfiyesi Kurul tarafından istenebilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Portföy Türlerine Özel Esaslar
Serbest portföyler
MADDE 73 – (1) Serbest portföyler 65 ilâ 72 nci maddelerde yer alan portföy ve işlem sınırlamalarına tabi olmaksızın bilgilendirme dokümanlarında yer alan yatırım stratejileri ve limitleri dahilinde yatırım yapabilirler.
(2) Payları serbest portföylere alınacak yabancı yatırım fonları için ilgili otoriteden izin alınmış olma şartı aranır. Bu kapsamda, hangi ülkelerde kurulu fonların ortaklık portföyüne alınabileceğine ihraç belgesi ve yatırımcı bilgi formunda yer verilir. Kurul serbest portföylere alınacak yabancı yatırım fonu paylarına ilişkin kısıtlamalar getirebilir.
(3) Serbest portföylerin paylarının satışını yapacak kuruluşlar, pay satışlarının bu konuda yeterli bilgi ve deneyime sahip satış personeli tarafından gerçekleştirilmesini temin ederler. Söz konusu kuruluşlar, satış yapılan yatırımcıların nitelikli yatırımcı vasıflarını haiz olduklarına dair bilgi ve belgeleri temin etmek ve düzenli olarak tutmakla yükümlüdürler.
(4) Serbest portföylerin portföy yöneticilerinin tümünün Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesi ile Türev Araçlar Lisans Belgesine ve bu portföyler konusunda gerekli bilgi ve tecrübeye sahip olmaları gereklidir.
(5) 76 ncı madde ve 77 nci maddenin ikinci fıkrası serbest portföyler için uygulanmaz.
(6) Serbest portföye 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (cc) bendinde tanımlanan türev araçların yanı sıra swap sözleşmeleri de dahil edilebilir. Serbest portföylerde yer alan vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile swap sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınan risklere ilişkin limitler ihraç belgesinde belirtilir. Limitlerin aşılması halinde ortaklık yönetim kurulu tarafından limitlere uyumun sağlanması amacıyla gerekli tedbirler alınır ve pay sahiplerine en uygun haberleşme vasıtasıyla bildirilir.
(7) 51 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında yapılacak ihraç belgesi değişiklikleri yürürlüğe giriş tarihinden en az 30 gün önce pay sahiplerine en uygun haberleşme vasıtasıyla bildirilir. Esas sözleşme ve ihraç belgesi değişikliklerine ilişkin duyuruların KAP’ta ilan edilmesi hükmü serbest portföyler için uygulanmaz.
(8) Serbest portföylerin pay fiyatlarının en az ayda bir kere hesaplanması ve yatırımcılara bildirilmesi zorunludur. Net aktif değerin hesaplanması ve ilan edilmesine ilişkin olarak 52 nci maddenin dördüncü fıkrası uygulanmaz.
(9) Serbest portföylerin ihraç belgesinde, yatırımcı paylarının ortaklık portföyüne iadesi için pay fiyatlarının ilan süresinden daha farklı ve uzun süreler belirlenebilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Diğer Esaslar
Bilgi verme yükümlülüğü
MADDE 74 – (1) Değişken sermayeli ortaklık ve portföy yönetim şirketi, 65 inci maddenin üçüncü fıkrasında sayılan kişi ve ihraççıların unvanları, adresleri ve iştirak oranları ile portföy saklama kuruluşunun Kanun kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi için gerekli diğer bilgileri her yılın Ocak ayında ve bunlardaki değişikliklerin meydana geldiği tarihten itibaren altı iş günü içinde portföy saklama kuruluşuna yazılı olarak bildirir.
(2) Kurul gerektiğinde, bu Tebliğde yer alan sürelere bağlı olmaksızın ortaklık portföyü hakkında bilgi verilmesini isteyebilir.
(3) Savaş, doğal afetler, ekonomik kriz, iletişim sistemlerinin çökmesi, ortaklık portföyündeki varlıkların ilgili olduğu pazarın, piyasanın, platformun kapanması, bilgisayar sistemlerinde meydana gelebilecek arızalar, ortaklık portföyünün mali durumunu etkileyebilecek önemli bir bilginin ortaya çıkması gibi olağanüstü durumların meydana gelmesi halinde, değerleme esaslarının tespiti hususunda değişken sermayeli ortaklık yönetim kurulu karar alabilir. Bu durumda değerleme esaslarının gerekçeli olarak karar defterine yazılarak, Kurula ve portföy saklama kuruluşuna bildirilmesi zorunludur. Ayrıca söz konusu olaylarla ilgili olarak KAP’ta açıklama yapılır.
(4) KAP’ta ilan edilmesi gereken bilgi ve belgelerin eksiksiz olarak yayımlanması, doğruluğu ve güncel tutulması yönetim kurulu üyelerinin veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üyenin sorumluluğundadır.
(5) Değişken sermayeli ortaklığın reklam ve ilanları ile ilgili olarak Kurulun bu konudaki düzenlemelerine uyulur.
Derecelendirme notuna ilişkin değerlendirme
MADDE 75 – (1) Bu Tebliğde derecelendirme notunun arandığı durumlarda, ilgili Kurul düzenlemeleri çerçevesinde derecelendirme yapmaya yetkili derecelendirme kuruluşları tarafından yatırım yapılabilir seviyeye denk gelen derecelendirme notuna sahip olunması zorunludur.
(2) Yatırım yapılabilir seviyeye denk gelen derecelendirme notunun değerlendirilmesinde;
- a) Türkiye’de yerleşik kuruluşlar için ulusal derecelendirme notlarının esas alınması,
- b) Yurt dışında yerleşik kuruluşlar için ihraççı notlarının (issuer rating), ülkemizde kurulu derecelendirme kuruluşlarının ise buna denk derecelendirme notlarının, ortaklık portföyünün ya da taraf olunan sözleşmenin vadesine uygun olarak uzun ya da kısa vadeli olanın esas alınması, derecelendirmeyi yapan kuruluşun notlama sisteminde bu not bazında vade ayrımı yapılmaksızın tek bir notun bulunması durumunda bu notun esas alınması,
- c) Derecelendirme notu, ilgili derecelendirme kuruluşunun derecelendirme sistemine göre yatırım yapılabilir seviyenin en alt sınırında olan kuruluşlar için notun görünümünün en az durağan olması şartının aranması,
ç) Güncel derecelendirme notunun esas alınması,
- d) Derecelendirme notunda bir değişiklik olması halinde yeni derecelendirme notunun değişikliği müteakip iki iş günü içinde KAP’ta ilan edilmesi,
gerekir.
Toplam giderin üst sınırının belirlenmesi ve kamuya açıklanması
MADDE 76 – (1) Yönetim ücreti dahil tüm giderlerin toplamının üst sınırı, EK-3’te portföy türü bazında belirtilen azami oranları aşmayacak şekilde bilgilendirme dokümanlarında belirlenir. 3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerin son iş günü itibarıyla, belirlenen yıllık toplam gider oranının ilgili döneme denk gelen kısmının aşılıp aşılmadığı, ilgili dönem için hesaplanan günlük ortalama net aktif değer esas alınarak değişken sermayeli ortaklık tarafından kontrol edilir. Bu fıkraya aykırı yapılacak işlemlerden yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye sorumludur.
(2) Toplam gider oranı limiti içinde kalınsa dahi bu Tebliğ uyarınca yapılabilecek harcamalar dışında gider tahakkuk ettirilemez.
(3) Yatırımcı paylarının ilgili hesaplama dönemi içerisinde ilk defa ihraç edilmesi veya değişken sermayeli ortaklığın tasfiye olması durumunda, birinci fıkrada belirtilen kontroller yatırımcı paylarının satışa sunulmuş olduğu günler dikkate alınarak yapılır.
(4) Bilgilendirme dokümanlarında belirlenen azami toplam gider oranı, 3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerin bitiminde hesaplanan toplam gider oranı ile Kurulca belirlenen formatta düzenlenen toplam giderin dağılımı ilgili dönemin bitimini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta ilan edilir.
(5) Yönetim ücretinin, yatırımcıların kolaylıkla ulaşabileceği şekilde değişken sermayeli ortaklığın resmî internet sitesinde ve KAP’ta ilan edilmesi gerekmektedir. Yapılan açıklamada, günlük ve yıllık yönetim ücreti oranlarının hangi şartlar dahilinde yatırımcılardan tahsil edileceği bilgilerine ayrıntılı olarak yer verilmelidir.
Değerleme ve performans sunumuna ilişkin esaslar
MADDE 77 – (1) Değişken sermayeli ortaklıkların portföylerindeki varlıkların değerleme ile performans sunumu esaslarına ilişkin olarak Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerine uyulur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıkların Kurulun kolektif yatırım kuruluşlarına ait portföylerin performans sunumuna ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde performans sunum raporu hazırlamaları gerekmektedir. Performans sunum raporuna ilişkin olarak, ilgili düzenlemelerde belirtilen cari yıl dönemleri, ortaklık portföyleri için Ocak-Haziran ve Ocak-Aralık olarak uygulanır. Performans sunum raporlarının ilgili dönemin bitişini takip eden bir ay içerisinde bağımsız denetimden geçirilmesi ve bağımsız denetimden geçirilen ara dönem ve yılsonu performans sunum raporlarının ilgili dönemin bitişini takip eden bir ay içerisinde değişken sermayeli ortaklığın internet sitesinde ve KAP’ta kamuya açıklanması zorunludur.
Sona erme
MADDE 78 – (1) Değişken sermayeli ortaklık, aşağıdaki nedenlerle sona erer:
- a) Esas sözleşmede bir süre öngörülmüş ise bu sürenin sona ermesi.
- b) Değişken sermayeli ortaklık süresiz olarak kurulmuş ise Kurulun uygun görüşü alındıktan sonra altı ay sonrası için feshi ihbar etmesi.
- c) Bu maddenin ikinci ila altıncı fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla kuruluş şartlarının kaybedilmesi.
ç) Değişken sermayeli ortaklığın iflas etmesi veya tasfiye edilmesi.
- d) Değişken sermayeli ortaklığın devamının yatırımcıların yararına olmayacağının Kurulca tespit edilmiş olması.
(2) Kurucu paylarının değerinin asgari kurucu payı tutarının yarısına düşmesi halinde, yönetim kurulu, bu durumu gecikmeksizin Kurula bildirir. Yönetim kurulu bildirimi takiben, gerekli önlemleri almak üzere genel kurulu derhal toplantıya çağırır ve en geç 30 gün içinde genel kurul toplanır. Yönetim kurulu bu genel kurula uygun gördüğü iyileştirici önlemleri sunar. Genel kurulda alınan kararlar hakkında en geç toplantı tarihini takip eden iş günü KAP’ta açıklama yapılır.
(3) Kurucu paylarının değerinin asgari kurucu payı tutarının üçte biri ve altına düşmesi halinde, yönetim kurulu, bu durumu gecikmeksizin Kurula bildirir. Yönetim kurulu bildirimi takiben, gerekli önlemleri almak üzere genel kurulu derhal toplantıya çağırır ve en geç 30 gün içinde genel kurul toplanır. Genel kurulda kurucu paylarının asgari kurucu payı tutarına artırılmasına ya da değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesine karar verilmesi zorunludur. Bu fıkra kapsamında, genel kurulda değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesine karar verilebilmesi için, ortaklığın esas sözleşmesinde daha ağır nisaplar öngörülmediği takdirde, toplantı nisabı aranmaksızın, ortaklık genel kuruluna katılan kurucu payların çoğunluğunun olumlu oy vermesi zorunludur. Genel kurulda alınan kararlar hakkında en geç toplantı tarihini takip eden iş günü KAP’ta açıklama yapılır.
(4) Üçüncü fıkrada belirtilen işlemlerin gerçekleştirilmemesi halinde Kurul değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesi dahil her türlü tedbiri almaya yetkilidir. Üçüncü fıkrada belirtilen kurucu paylarının değerindeki düşüşün savaş, doğal afetler, ekonomik kriz gibi mücbir sebepler nedeniyle ortaya çıkması halinde Tebliğ kapsamındaki yükümlülüklerin sağlanması için Kurula ek süre talebinde bulunulabilir.
(5) İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen durumların dışında, değişken sermayeli ortaklığın mali durumunun yükümlülüklerini karşılayamayacak kadar zayıflaması halinde, yönetim kurulu, bu durumu gecikmeksizin Kurula bildirir. Yönetim kurulu bildirimi takiben, gerekli önlemleri almak üzere genel kurulu derhal toplantıya çağırır ve en geç 30 gün içinde genel kurul toplanır. Genel kurulda alınan kararlar hakkında en geç toplantı tarihini takip eden iş günü KAP’ta açıklama yapılır. Mali durumdaki zayıflığın giderilememesi veya bu fıkrada belirtilen işlemlerin yerine getirilmemesi halinde, Kurul değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesi dahil her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
(6) Tasfiye işlemlerinin tamamlanması sonrasında değişken sermayeli ortaklığın ticaret unvanı ticaret sicilinden terkin ettirilir.
(7) Değişken sermayeli ortaklık, esas sözleşmede yer alan ilkelere göre tasfiye edilir ve tasfiye bakiyesi pay sahiplerine payları oranında dağıtılır. Üçüncü fıkra hükmü saklı kalmak üzere, genel kurulda değişken sermayeli ortaklığın tasfiyesine karar verilebilmesi için, ortaklığın esas sözleşmesinde daha ağır bir nisap öngörülmediği takdirde, ortaklık genel kurulunun toplam kurucu paylarının en az dörtte birini karşılayan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin varlığıyla toplanması zorunludur. İlk toplantıda anılan nisaba ulaşılamadığı takdirde, ikinci toplantının yapılabilmesi için nisap aranmaz. Toplantı nisabı saklı kalmak üzere, her iki toplantıda da tasfiye kararı genel kurulda hazır bulunan oyların çoğunluğuyla alınır. Tasfiye durumunda yalnızca pay sahiplerine ödeme yapılabilir. Fesih ihbarından sonra yeni pay ihraç edilemez. Tasfiye anından itibaren hiçbir pay ihraç edilemez ve geri alınamaz.
(8) Tasfiye işlemlerine ilişkin olarak, birinci fıkranın (b) bendinde yer alan altı aylık süre sonunda hala değişken sermayeli ortaklığa iade edilmemiş payların bulunması halinde, pay sahiplerinin satış talimatı beklenmeden pay satışları yapılarak elde edilen tutarlar Kurula bilgi verilmek şartıyla bir yatırım kuruluşu nezdinde açılacak hesaplarda yatırımcılar adına ters repoda veya Kurulca uygun görülen diğer sermaye piyasası araçlarında nemalandırılır.
(9) Bu maddede yer alan sona erme ile ilgili hükümler saklı kalmak üzere, değişken sermayeli ortaklıklar faaliyet konusunu değiştirmek suretiyle statüden çıkamazlar.
Sabit sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli ortaklığa dönüşmesi
MADDE 79 – (1) Sabit sermayeli ortaklıklar sadece değişken sermayeli ortaklıklara dönüşebilirler.
(2) Sabit sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli ortaklıklara dönüşümlerinde 38 inci madde hükümleri uygulanır.
(3) Sabit sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli ortaklıklara dönüşümlerinde, sabit sermayeli ortaklıkta imtiyazlı pay sahibi olan ortaklar değişken sermayeli ortaklıkta kurucu paylara sahip ortak olurlar. Sabit sermayeli ortaklığın sermayesini temsil eden paylar içerisinde imtiyazlı pay bulunmaması halinde yönetim kontrolüne sahip ortaklar değişken sermayeli ortaklıkta kurucu paylara sahip olurlar.
(4) Üçüncü fıkra hükümleri saklı kalmak üzere, sabit sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli ortaklıklara dönüşümlerinde, imtiyazlı olmayan paylara sahip ortaklar değişken sermayeli ortaklıkta yatırımcı paylarına sahip olurlar.
(5) Sabit sermayeli ortaklıkların değişken sermayeli ortaklıklara dönüşümlerinde, dönüşüme ilişkin esas sözleşme değişikliklerinin ticaret siciline tescilini takip eden altı ay içerisinde, bu Tebliğdeki değişken sermayeli ortaklıklara ilişkin asgari başlangıç sermayesi, asgari net aktif değer, portföy sınırlamaları ve diğer yükümlülüklere uyum sağlanması zorunludur. Bu şartı sağlayamayan değişken sermayeli ortaklığa dönüşen ortaklıklar, söz konusu sürenin bitiminden itibaren üç ay içerisinde 78 inci madde çerçevesinde tasfiye talebi ile Kurula başvururlar.
Bildirim yükümlülüğü
MADDE 80 – (1) Değişken sermayeli ortaklık;
- a) Murahhas üye tayinine ve bunların yetki ve sorumluluklarının belirlenmesine ilişkin yönetim kurulu kararları ile bunlarda yapılan değişiklikleri, ilgili yönetim kurulu kararının alınmasını izleyen,
- b) İletişim bilgileri, internet sitesi, vergi kimlik numarası ve ticaret sicil numarası bilgileri ile bunlarda meydana gelen değişiklikleri, izleyen,
- c) Kurulun bağımsız denetime ilişkin düzenlemeleri kapsamında seçtiği bağımsız denetim kuruluşuna ilişkin bilgiler ile buna ilişkin değişiklikleri, izleyen,
ç) Merkez adresi ile bunda meydana gelen değişiklikleri, izleyen,
- d) Mevcut imza sirkülerlerini ve değişiklik meydana gelmesi halinde güncel imza sirkülerlerini, konuya ilişkin yönetim kurulu karar tarihini izleyen,
- e) Ortakları, yöneticileri, personeli ve diğer kurumlar aleyhine açtığı dava ve takipler ile bunların ortaklık aleyhine açtığı dava ve takipleri ve sonuçlarını, öğrendikleri tarihi izleyen,
- f) Bu Tebliğ uyarınca yapılan ilanların yayımlandığı gazeteleri, ilanı izleyen,
10 iş günü içinde Kurula bildirmek zorundadır.
SPL’ye yapılan bildirimler
MADDE 81 – (1) SPL bu Tebliğ uyarınca kendisine değişken sermayeli ortaklık tarafından yapılan bildirimler kapsamında bir veri tabanı oluşturur ve söz konusu veri tabanını anlık olarak Kurulun erişimine açar. SPL’ye yapılacak tüm bildirimler elektronik imzalı olarak da alınabilir.
(2) SPL, bu Tebliğ uyarınca kendisine değişken sermayeli ortaklıklar tarafından yapılan bildirimler kapsamında değişken sermayeli ortaklık, yönetim kurulu üyeleri ve personeli hakkında bu Tebliğ hükümlerine aykırı bir durum tespit etmesi halinde üç iş günü içinde Kurula yazılı olarak bildirimde bulunur.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Diğer Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Ortak Hükümler
Kurul denetimi
MADDE 82 – (1) Ortaklıklar ile ortaklıkların yönetici ve portföy saklama kuruluşunun portföye ilişkin bütün hesap ve işlemleri Kurul denetimine tabidir.
Finansal raporlama ve Denetçi
MADDE 83 – (1) Ortaklıkların finansal raporlama esasları hakkında Kurulun finansal raporlamaya ilişkin düzenlemelerine uyulur.
(2) Ortaklık genel kurulunca her faaliyet dönemi itibarıyla TTK hükümleri kapsamında bir denetçi seçilir.
Yönetim kurulu faaliyet raporuna ilişkin esaslar
MADDE 84 – (1) Ortaklıkların yönetim kurulu faaliyet raporlarına ilişkin olarak, Kurulun finansal raporlamaya ilişkin düzenlemelerine uyulur.
(2) Yönetim kurulu faaliyet raporlarında ayrıca, portföy raporları ile ortaklık portföyünde yer alan varlıklara ilişkin detaylı bilgilere yer verilir.
Unvana ilişkin yasak
MADDE 85 – (1) Kanun hükümleri ve bu Tebliğ esasları dahilinde kurulan ve faaliyet gösteren ortaklıklar dışında hiçbir kuruluş, ticaret unvanında veya ilan ve reklamlarında “yatırım ortaklığı”, “menkul kıymet/kıymetler yatırım ortaklığı” veya aynı anlama gelen başka bir ibare kullanamaz.
Esas sözleşme değişiklikleri
MADDE 86 – (1) Ortaklıkların esas sözleşme değişikliklerinde Kurulun uygun görüşünün alınması zorunludur.
Başvuru formları ve standart metinler
MADDE 87 – (1) Kurula yapılan başvurularda şekli ve esasları Kurulca belirlenen başvuru formları ve standart metinler kullanılır.
İnternet sitesi
MADDE 88 – (1) Ortaklıkların internet sitelerinde, Kurul ve TTK düzenlemeleri uyarınca yer alması gereken bilgilere ek olarak, sabit sermayeli ortaklıklar için 33 üncü maddenin birinci ve ikinci fıkralarında; değişken sermayeli ortaklıklar için 77 nci maddede belirtilen bilgiler ile ortaklık portföyünün yatırım amacı ve stratejisi ile varsa karşılaştırma ölçütü bilgilerine; imtiyazlı/kurucu pay sahiplerine ve yönetim kurulu üyelerine ilişkin bilgilere; bilgilendirme dokümanlarına; bilgilendirme politikasına; genel kurul bilgilerine ve Kurulca belirlenecek diğer bilgilere yer verilir.
Kurul ücreti
MADDE 89 – (1) Sabit sermayeli ortaklıkların Kanunun 130 uncu maddesi uyarınca yatırmak zorunda oldukları Kurul ücretinin hesaplanmasında Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklar tarafından Kanunun 130 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca takvim yılı esas alınarak üçer aylık dönemlerin son iş gününde net aktif değerin yüz binde beşi oranında hesaplanan ve portföy saklama kuruluşu tarafından onaylanan ücret, izleyen 10 iş günü içerisinde Kurul hesabına yatırılarak ilgili dekontların ve hesaplama tablosunun bir örneği Kurula iletilir.
(3) İkinci fıkrada belirtilen oran aşılmamak kaydıyla, ortaklık portföyünün niteliği veya vadesi dikkate alınmak suretiyle Kurul tarafından farklı oranlar belirlenebilir.
Tebliğde yer alan tutarların yeniden belirlenmesi
MADDE 90 – (1) Kurul bu Tebliğde yer alan tutarları her yıl yeniden belirleyebilir. Bu durumda yeniden belirlenmiş tutarlar Kurulca ilan edilir.
Uygulanmayacak hükümler ve diğer hükümler
MADDE 91 – (1) Ortaklıklara ilişkin olarak bu Tebliğde hüküm bulunmayan hallerde Kanun, TTK ve ilgili mevzuat hükümlerine uyulur.
(2) Değişken sermayeli ortaklıklarda TTK’nın; anonim şirketlerde esas sermayeye, asgari sermaye miktarına, esas sözleşmenin asgari içeriğine, ayni sermaye taahhütlerine, nominal değere, ortaklığın kendi paylarını iktisap veya rehin olarak kabul etmesine, sermaye artırım ve azaltımı usulüne, pay taahhüdü ve ödenmesine, pay devrine ilişkin kısıtlamalarına, kâr zarar hesabı ve kârın dağıtımına, yedek akçelere ve tasfiyeye ilişkin hükümleri uygulanmaz.
(3) Değişken sermayeli ortaklıklar tarafından yapılacak işlemler bakımından ayrılma hakkı doğmaz.
(4) Değişken sermayeli ortaklıklara ilişkin olarak 24/12/2013 tarihli ve 28861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği (II-23.1), 30/12/2013 tarihli ve 28867 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ortaklıkların Kanun Kapsamından Çıkarılması ve Paylarının Borsada İşlem Görmesi Zorunluluğuna İlişkin Esaslar Tebliği (II-16.1) ve Kurulun pay sahibi sayısı nedeniyle payları halka arz olunmuş sayılan anonim ortaklıklara ilişkin mevzuat hükümleri uygulanmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Geçiş Hükümleri, Yürürlük ve Yürütme
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 92 – (1) 29/8/2013 tarihli ve 28750 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.2) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 5/8/2011 tarihinden önce sabit sermayeli ortaklık statüsünü kazanmış ortaklıklar için lider sermayedara ilişkin hükümler uygulanmaz.
(2) 29/8/2013 tarihi itibarıyla sabit sermayeli ortaklıklarda genel müdür olarak çalışanların son bir yıldır bu görevde bulunmaları ve yurt içi ve yurt dışı sermaye piyasalarında 10 yıl ve üzeri tecrübeye sahip olmaları halinde, bu kişiler için 17 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen lisans şartı aranmaz.
(3) 29/8/2013 tarihinden önce kurulmuş sabit sermayeli ortaklıkların ticaret unvanlarının, 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında değiştirilmesi zorunlu değildir.
Yürürlük
MADDE 93 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 94 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Kurul yürütür.