Mukimlik, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının 4 üncü maddesinde düzenlenmiş olup, gerçek veya tüzel kişilerin

T.C. 
MALİYE BAKANLIĞI 
Gelir İdaresi Başkanlığı 

Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Sirküleri / 3

Konusu                      : Mukimlik Belgesi

Tarihi                         : 20/12/2013

Sayısı                         : ÇVÖA/2013 – 1

İlgili Olduğu Madde : Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının 4 üncü Maddesi

1. Giriş

13/02/2007 tarih ve ÇVÖA/2007-1 sayılı Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Sirkülerinin, zaman içinde meydana gelen gelişmelere bağlı olarak revize edilmesi ihtiyacı doğmuş olup, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları uygulamaları kapsamında mukimlik, mukimlik belgesi düzenlemeye yetkili makamlar ve mukimlik belgesi başvurularına ilişkin açıklamalar bu Sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.

2. Mukimlik

Mukimlik, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının 4 üncü maddesinde düzenlenmiş olup, gerçek veya tüzel kişilerin hangi durumlarda bir ülkenin mukimi sayılacağı bu maddede ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Ülkemizin diğer ülkeler ile akdettiği ve halen yürürlükte olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları ile bunların uygulanmaya başladığı tarihleri gösteren tablo ve Anlaşmaların Türkçe metinleri, “www.gib.gov.tr” adresli Gelir İdaresi Başkanlığı’na ait internet sitesinde yer almaktadır.

Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları hükümleri, Anlaşmaya taraf ülkelerde mukim olanlara uygulandığından, Anlaşmalardan yararlanmak isteyenlerin, mukim oldukları ülkenin yetkili makamlarından, bu ülkede tam mükellef olduklarına dair mukimlik belgesi almaları gerekmektedir.

3. Mukimlik Belgesi Düzenlemeye Yetkili Makamlar

Türkiye’de tam mükellef olan gerçek ve tüzel kişilerin, Anlaşmaya taraf diğer ülkelerde elde ettikleri kazanç ve iratların ilgili Anlaşma hükümleri çerçevesinde vergilendirilebilmesi için talep ettikleri mukimlik belgesini düzenlemeye;

1. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı, kendi mükellefleri,

2. Ankara, Antalya, Bursa, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Trabzon Vergi Dairesi Başkanlıkları,

• kendilerine bağlı vergi dairelerinde sürekli vergi mükellefiyeti bulunan gerçek ve tüzel kişiler,
• kendi yetki alanlarının sınırları içerisinde ikamet eden ve sürekli mükellefiyeti olmayan T.C. uyruklu gerçek kişiler (potansiyel mükellefler),

2. Gelir İdaresi Başkanlığı (Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı),

• sürekli vergi mükellefiyeti olan/olmayan tüm yabancı uyruklu gerçek kişiler,
• Avusturya, İsviçre ve Suudi Arabistan yetkili makamlarına verilmek üzere mukimlik belgesi talep eden mükellefler,
• 1 ve 2 nci maddelerin kapsamına girmeyen diğer gerçek ve tüzel kişiler

bakımından yetkili kılınmışlardır.

Mukimlik belgesinin Vergi Dairesi Başkanlıkları tarafından düzenlendiği hallerde;

Mukimlik belgesi üç nüsha halinde düzenlenerek;

• Bir nüshası ilgili mükellefe verilecektir.
• İkinci nüsha mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine başvuru dilekçesinin bir örneği ile birlikte gönderilecektir.
• Üçüncü nüsha ise Vergi Dairesi Başkanlığınca saklanacaktır.

Azerbaycan yetkili makamlarına verilmek üzere, “4. Mukimlik Belgesi Başvurusu” başlığı altında yer alan 4 üncü maddede belirtilen mükellefçe temin edilecek ilgili DTA formlarının onaylanması suretiylehazırlanan mukimlik belgesi ise beş nüsha halinde düzenlenerek;

• Üç nüshası ilgili mükellefe verilecektir.
• Dördüncü nüsha mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine başvuru dilekçesinin bir örneği ile birlikte gönderilecektir.
• Son nüsha ise Vergi Dairesi Başkanlığınca saklanacaktır.

Uygulama birliğini sağlamak üzere, Vergi Dairesi Başkanlıklarınca muhafaza edilecek nüshaların bir örneği 06.01.2014-30.06.2014 tarihleri arasında, aylık dönemler halinde, Gelir İdaresi Başkanlığı Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Müdürlüğüne gönderilecektir.

Mukimlik belgesinin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından düzenlendiği hallerde ise;

Mukimlik belgesi üç nüsha halinde düzenlenerek;

• Bir nüshası ilgili mükellefe verilecektir.
• İkinci nüshası ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı / Defterdarlık aracılığıyla mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine başvuru dilekçesinin bir örneği ile birlikte gönderilecektir.
• Son nüshası ise Gelir İdaresi Başkanlığında saklanacaktır.  

Azerbaycan yetkili makamlarına verilmek üzere, “4. Mukimlik Belgesi Başvurusu” başlığı altında yer alan 4 üncü maddede belirtilen mükellefçe temin edilecek ilgili DTA formlarının onaylanması suretiylehazırlanan mukimlik belgesi ise beş nüsha halinde düzenlenerek;

• Üç nüshası ilgili mükellefe verilecektir.
• Dördüncü nüshası ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı / Defterdarlık aracılığıyla mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine başvuru dilekçesi ile birlikte gönderilecektir.
• Son nüshası ise Gelir İdaresi Başkanlığında saklanacaktır.  

4. Mukimlik Belgesi Başvurusu

Türkiye’de tam mükellef olan gerçek ve tüzel kişilerin mukimlik belgesi temini için “3. Mukimlik Belgesi Düzenlemeye Yetkili Makamlar”başlığı altında belirtilen mukimlik belgesini düzenlemeye yetkili makamlara aşağıdaki belgelerle birlikte başvurmaları gerekmektedir.

1. Kollektif, adi ve komandit şirket ortakları dâhil olmak üzere, tam mükellef T.C. uyruklu gerçek kişiler için;

• (EK-1)’de yer alan örnek dilekçe,
• Mukimlik belgesi talebinin geçmiş yıllar için yapılması durumunda, belirtilen geçmiş yılda Türkiye’de ikamet edildiğini gösteren belgenin aslı (söz konusu belgenin herhangi bir İlçe Nüfus Müdürlüğü’nden “Adres Bilgileri Raporu” alınmak suretiyle ibraz edilmesi mümkün olup, 2007 Ekim ayından itibaren geçmiş dönemler için bu belge verilebilmektedir.)

2. Tam mükellef tüzel kişiler için (EK-2)’de yer alan örnek dilekçe,

3. Yabancı uyruklu gerçek kişiler için;

• (EK-3)’te yer alan örnek dilekçe,
• İkamet tezkeresi örneği,
• (EK-4)’te yer alan Mukimlik Belgesi Talep Eden Yabancılar İçin Soru Formu,

4. Azerbaycan yetkili makamlarına verilmek üzere mukimlik belgesi talep eden mükellefler için;

• Yukarıdaki 1, 2 ve 3 üncü maddelerde sayılan belgelerden kendi durumlarına uyan dilekçe örneği ve ekleri,
• Azerbaycan Cumhuriyeti Vergiler Bakanlığından veya anılan Bakanlığın “www.taxes.gov.az” internet adresinden temin edilecek ve F Bölümü dışındaki bölümleri kendileri tarafından doldurulacak ilgili DTA formu (5 adet).

Ayrıca, Yunanistan yetkili makamlarına verilmek üzere mukimlik belgesi talep eden gerçek veya tüzel kişiler, (EK-5)’te yer alan Yunanca formun ilgili bölümlerini kendileri doldurmak suretiyle Türk yetkili makamlarınca düzenlenecek mukimlik belgesi ile birlikte Yunanistan yetkili makamlarına ibraz edeceklerdir. 

Diğer taraftan Anlaşmaya taraf diğer ülkede yerleşik (tam mükellef) olanların Türkiye’de elde ettikleri kazanç veya iratların ilgili anlaşma çerçevesinde vergiye tabi tutulabilmesi için de kendi ülkelerinin yetkili makamlarından mukimlik belgesi almaları ve bu belgenin aslı ile birlikte Noterce veya bu ülkelerdeki Türk konsolosluklarınca tasdik edilmiş Türkçe tercümesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine veya kendilerine yapılan ödeme üzerinden vergi sorumlularınca vergi tevkifatı yapılması durumunda ise vergi sorumlularına ibraz etmeleri gerekmektedir. Vergi sorumluları teslim aldıkları söz konusu mukimlik belgelerini gerektiğinde yetkili makamlara ibraz etmek üzere muhafaza edeceklerdir. Mukimlik belgesinin ibraz edilememesi durumunda ise ilgili anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümlerimiz uygulanacaktır.

06/01/2014 tarihinden itibaren, mukimlik belgesi düzenlenmesine ilişkin olarak yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde işlem yapılacak olup, 06/01/2014 tarihi itibariyle 13/02/2007 tarih ve ÇVÖA/2007-1 sayılı Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Sirküleri yürürlükten kaldırılmıştır. Diğer düzenlemelerde, 13.02.2007 tarihli ve ÇVÖA/2007-1 sayılı Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Sirkülerine yapılan atıflar, bu Sirkülerin ilgili bölümlerine yapılmış sayılır.

Duyurulur.

EKLER

EK-1   : T.C. uyruklu gerçek kişiler için dilekçe örneği

EK-2   : Tüzel kişiler için dilekçe örneği

EK-3   : Yabancı uyruklu gerçek kişiler için dilekçe örneği

EK-4   : Mukimlik belgesi talep eden yabancılar için soru formu

EK-5   : Yunanistan yetkili makamlarına ibraz edilecek Yunanca form örneği

Mehmet KİLCİ

Gelir İdaresi Başkanı