Bu Yönetmeliğin amacı, sebze ve meyve ticaretinin kaliteli, standartlara ve gıda güvenirliliğine uygun…
07 Temmuz 2012 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 28346
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
SEBZE VE MEYVE TİCARETİ VE TOPTANCI HALLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, sebze ve meyve ticaretinin kaliteli, standartlara ve gıda güvenilirliğine uygun olarak serbest rekabet şartları içinde yapılmasını sağlamak, toptancı hallerini modern bir yapıya kavuşturmak, toptancı hali içinde veya dışında işlem gören sebze ve meyvelere ilişkin bilgileri elektronik ortamda tutmak, izlemek ve duyurmak, meslek mensupları ile diğer ilgilileri kayıt altına almak, bunlara yönelik veri tabanı oluşturmak, toptancıhalleri arasında ortak bilgi paylaşımını ve iletişimi temin etmek, üretici ve tüketicilerin hak ve menfaatlerini korumak ve meslek mensuplarının faaliyetlerini düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, toptancı hallerinin kurulması, işletilmesi, taşınması ve kapatılmasını, yönetim ve denetimini, sebze ve meyve ticareti ile iştigal edenlerde aranılacak nitelikleri, bunların çalışmalarını, yapacaklarısatışları, haklarını ve uymakla yükümlü bulundukları kuralları, bildirim işlemleri ve bildirimcileri, hal rüsumu ve paylaşımını, hal kayıt sistemini, toptancı hal yönetim birimleri ile diğer idarelerin görev, yetki ve sorumlulukları ile toptancı hallerine ve sebze ve meyve ticaretine ilişkin diğer hususları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 3, 5, 9, 12, 15 ve 16 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
b) Banka: Hal rüsumunun tahsilini ve ilgili belediye ile işletmelere dağılımını yapmak üzere Bakanlıkça belirlenen bankayı,
c) Belediye: 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununa tabi belediyeleri,
ç) Belediye toptancı hali: Belediyelerce kurulan toptancı hallerini,
d) Bildirim miktarı: Adet ile yapılan satışlarda 150 adet, bağ ile yapılan satışlarda 50 bağ, kilogram ile yapılan satışlarda 100 kilogramı,
e) Hal rüsumu: Malları satın alanlarca toptan satış bedeli üzerinden toptancı hali bulunan belediye veya işletmelere bu Yönetmeliğe göre ödenen meblağı,
f) İl müdürlüğü: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Ticaret İl Müdürlüğünü,
g) İşyeri: Toptancı hal yönetimince belirlenen ve malların üretici, üretici örgütü, komisyoncu ve tüccarlar tarafından toptancı halinde toptan olarak alım satımının yapıldığı yerleri,
ğ) İlgili birim: İç Ticaret Genel Müdürlüğünü,
h) İlgili Yönetmelik: Kanuna istinaden çıkarılan bu Yönetmelik dışındaki diğer yönetmelikleri,
ı) Kanun: 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu,
i) Komisyoncu: Malların toptan satışı amacıyla kendi adına ve başkası hesabına komisyon esas
ı üzerindençalışan meslek mensuplarını,
j) MERSİS: Merkezi Sicil Kayıt Sistemini,
k) Mal: Organik ve iyi tarım uygulamaları kapsamında üretilen sertifikalı ürünler dâhil ticarete konu sebze ve meyveleri,
l) Meslek mensubu: Malların ticaretiyle iştigal eden ilgili meslek odalarına kayıtlı kişileri,
m) Meslek örgütü: Komisyoncu veya tüccarların ayrı ayrı ya da birlikte oluşturduğu, federasyonlara üye derneklerden toptancı halindeki işyerlerinde faaliyet gösteren en fazla üyeye sahip derneği,
n) Özel toptancı hali: Gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan toptancı hallerini,
o) Perakende satış: Tek seferde bildirim miktarının altında yapılan satışı,
ö) Perakendeci: Malları toptan temin ederek doğrudan tüketicilere perakende olarak satan meslek mensuplarını,
p) Sistem: Bakanlık bünyesinde elektronik ortamda kurulan ve internet tabanlı çalışan merkezi hal kayıt sistemini,
r) Sistem internet sayfası: www.hal.gov.tr’yi,
s) Toptancı hali: Bu Yönetmelikte belirtilen asgarî koşulları taşıyan projeler çerçevesinde belediyeler ile gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan, malların toptan alım ve satımı ile kaydının yapıldığı yerleri,
ş) Tüccar: Malların toptan satışı amacıyla kendi adına ve hesabına çalışan meslek mensuplarını,
t) Tüketim yeri: Malların tüketildiği il, ilçe veya belde belediye sınırı ve mücavir alanlarını,
u) Üretici: Malları üretenleri,
ü) Üretici örgütü: Üreticilerce kurulan ve ilgili Yönetmeliğe göre üretici örgütü belgesi almış olan tüzel kişilikleri,
v) Üretim yeri: Malların üretildiği ya da girdiği gümrük kapısının bulunduğu il, ilçe veya belde belediye sınırı ve mücavir alanlarını
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Toptancı Halinin Kurulması, Taşınması ve Kapatılması
Toptancı halinin kurulması ve sınıflandırılması
MADDE 5 – (1) Toptancı halleri, imar planında belirlenmiş alanlarda bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde belirtilen asgari koşulları taşıyan projeler çerçevesinde belediye sınırı ve mücavir alanları içinde belediyeler, büyükşehir belediye sınırı ve mücavir alanları içinde büyükşehir belediyeleri tarafından kurulur.
(2) Büyükşehir belediye sınırı ve mücavir alanları hariç, belediye sınırı ve mücavir alanları içinde birden fazla toptancı hali kurulamaz.
(3) İlgili belediyeden izin almak kaydıyla birinci fıkra hükmüne uygun olarak gerçek veya tüzel kişiler tarafından da toptancı hali kurulabilir.
(4) Büyükşehir belediyeleri sınırları ve mücavir alanları içinde bu Yönetmelik hükümlerine göre belediye toptancı haline bağlı olarak şube niteliğinde faaliyet göstermek üzere ilgili belediyece haller kurulabilir.
(5) Belediyeler, toptancı halleri ile ilgili faaliyette bulunmak üzere kendi aralarında 26/5/2005 tarihli ve 5355 sayılı Mahallî İdare Birlikleri Kanunu hükümlerine göre birlik kurabilir. Bu şekilde kurulan toptancı halinin faaliyet alanı, mahalli idare birliğine üye belediyelerin sınırları ve mücavir alanlarıdır.
(6) Toptancı halinin kurulmasına, 10 uncu maddede belirtilen komisyonun raporu göz önünde bulundurularak belediye meclisince karar verilir.
(7) Toptancı halinin kurulmasında, malların arz ve talep derinliğinin bulunması, üretici ve tüketicinin korunması, toptancı hali sayısı ve bunların birbirlerine yakınlığı, üretici yoğunluğu ve tüketici piyasasının büyüklüğü ile çevreye, altyapıya ve trafiğe getireceği yükler dikkate alınır.
(8) İmar planlarında toptancı hal yerlerinin belirlenmesinde, bu Yönetmelikte yer alan hükümler belediyelerce göz önünde bulundurulur.
(9) İmar planlarında toptancı hal yeri olarak belirlenmiş alanlar başka bir amaçla kullanılamaz ve bu alanlarınçevresi toptancı halinin faaliyetini engelleyecek veya insan sağlığına zarar verecek şekilde iskâna açılamaz.
(10) Toptancı halinin kuruluş işlemleri tamamlandıktan sonra en geç bir ay içinde ilgili belediye tarafından, sisteme kaydedilmek üzere il müdürlüğüne bildirilir. Sisteme kayıt tarihi, toptancı halinin resmi olarak faaliyete başlama tarihidir.
(11) Belediye toptancı halinin faaliyet alanı, bulunduğu belediye sınırı ve mücavir alanlarıdır. Özel toptancıhallerinden; bulunduğu belediye sınırı ve mücavir alanlarında belediye toptancı hali olanların faaliyet alanı kurulu bulunduğu mevki, olmayanların ise bulunduğu belediye sınırı ve mücavir alanlarıdır.
(12) Toplam işyeri sayısı, 30 ila 100 olan toptancı halleri küçük, 101 ila 250 olan toptancı halleri orta, 251 veüzeri olan toptancı halleri ise büyük toptancı hali olarak sınıflandırılır.
Toptancı hali kurulacak yerin özellikleri
MADDE 6 – (1) Toptancı hali kurulacak yerlerde aşağıdaki özellikler aranır:
a) Coğrafi konumunun ve ulaşım imkanlarının uygun olması,
b) Yerleşim alanının giriş veya çıkışındaki bir ana karayolu veya suyolu yakınında ya da demiryolu güzergâhında bulunması,
c) Mesken ve işyerleri ile gıda güvenilirliği bakımından risk oluşturan tesis ve benzeri yerlere uzak olması,
ç) Kuru, iyi drene edilmiş ve su baskınlarına maruz kalmayacak yapıda olması,
d) İlgili mevzuata göre toptancı hali kurulmasına engel bir durumunun olmaması.
Hazineye ait taşınmazlarda toptancı hal kurulması
MADDE 7 – (1) İmar planında toptancı hal yeri olarak belirlenmiş alanlarda bulunan mülkiyeti Hazineye ait taşınmazlar toptancı hali kurulmak üzere; belediyelere bedelsiz olarak, üretici örgütlerine 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılıHarçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değeri, diğer gerçek veya tüzel kişilere ise rayiç bedeliüzerinden doğrudan satış yoluyla devredilir.
(2) Birinci fıkraya göre devredilen taşınmazların tapu kütüklerine; devir amacı dışında kullanılması, hukuken geçerli bir mazeret olmaksızın belirlenen sürede tesisin inşaatına başlanılmaması, inşaatın süresinde tamamlanmamasıveya inşaat tamamlanmasına rağmen faaliyete geçilmemesi hâllerinde Hazinece geri alınacağına yönelik olarak şerh konulur. Bu şartlardan birinin gerçekleşmesi halinde, devredilen taşınmazlar Hazinece geri alınır. Bu fıkra uyarınca devredilen taşınmazların devir amacında kullanıldığı, belirlenen sürede tesisin inşaatına başlanıldığı ve tamamlandığının veya faaliyete geçildiğinin belirlenmesi halinde, taşınmazların tapu kütüğünde bulunan şerh ilgili defterdarlık veya mal müdürlüğünün talebi üzerine kaldırılır.
Özel mülkiyete ait taşınmazlarda toptancı hal kurulması
MADDE 8 – (1) İmar planında toptancı hal yeri olarak belirlenmiş alanlarda özel mülkiyete ait arazilerin bulunması halinde, bu araziler toptancı hali kurulmak üzere rızaen satın alma veya kamulaştırma yolu ile iktisap edilir. Bu yerler için kamu yararı kararı ilgili belediye encümeni tarafından verilir.
(2) Kamulaştırma işlemleri, belediyeler tarafından yürütülür. Özel toptancı halleri için yapılan kamulaştırma işlemlerinde kamulaştırma bedeli işletmeci tarafından belediyeye ödenir.
(3) Bu maddeye göre yapılacak kamulaştırma işlemlerinde, bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan durumlarda 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri uygulanır.
Toptancı halinde bulunması gereken hizmet tesisleri ve özellikleri
MADDE 9 – (1) Küçük, orta ve büyük toptancı hallerinde;
a) İş yerleri,
b) İdare binası,
c) Fiyat panosu,
ç) Bilgi işlem sistemi,
d) Hoparlör sistemi,
e) Aydınlatma sistemi,
f) Güvenlik kamerası,
g) Giriş-çıkış kontrol kulübesi,
ğ) Ağırlık kontrol ünitesi,
h) Çöp toplama yeri,
ı) Tuvalet,
i) Otopark,
j) Boş ambalaj depolama yeri
bulunması zorunludur.
(2) Orta ve büyük toptancı hallerinde, birinci fıkrada belirtilenlerin yanı sıra laboratuvarlar da oluşturulur. Bu toptancı hallerinde, 11 inci maddede belirtilen toptancı hal projesinde yer alması zorunlu olan soğuk hava deposu ile tasnifleme ve ambalajlama tesislerinin de, işyerlerinde faaliyet gösterenlerin üçte birinin yazılı talebi üzerine oluşturulması zaruridir. Bu fıkrada belirtilen tesislerin toptancı halinde kurulma zorunluluğu, bu tesislere ilişkin hizmetlerin on yedinci fıkra kapsamında alınması durumunda aranmaz.
(3) Toptancı halinde toplam işyeri sayısı otuzdan az olamaz. İşyerlerinin alan büyüklüğü ve kullanımına ilişkinözellikler, mal teşhirini olumsuz etkilemeyecek, alışveriş için yeterli geçiş yolları bırakacak, malların ve boş ambalajların uygun bir şekilde muhafazasını sağlayacak ve toptancı hallerine standart bir görünüm kazandıracak şekilde belediye encümenince belirlenir. İşyerlerinin tavan yüksekliği beş metreden, alan büyüklüğü ise küçük toptancı hallerinde elli metre kare, orta toptancı hallerinde seksen metre kare, büyük toptancı hallerinde yüz yirmi metre kareden az olamaz.
(4) İdare binası, toptancı halinin büyüklüğü ve kapasitesi göz önüne alınarak hal yönetimi, zabıta ve diğer personelin ihtiyacını karşılayabilecek özellikte olur. İdare binası içinde, gerekli donanım ve teçhizata sahip ilk yardım merkezi ve yangın söndürme sistemi ile zabıta bürosu bulunur.
(5) Toptancı haline, meslek mensuplarına ve işlem gören mallara ilişkin bilgilerin tutulmasına, sistem için gerekli olan verilerin sağlanması ve bunların sisteme aktarılmasına imkân sağlayacak yeterli kapasitede bilgi işlem sistemi oluşturulur.
(6) Sebze ve meyve fiyatları ile uygun görülen diğer bilgilerin yayımlanması amacıyla, toptancı hal bünyesindeki bilgi işlem sistemine bağlı dijital fiyat panosu, yeterli sayıda ve kolaylıkla görülebilecek yerlerde kurulur.
(7) Gerekli görülen duyuruların yapılabileceği uygun ve yeterli kapasitedeki hoparlör sistemi ile toptancı halinin yeterli düzeyde aydınlatılmasına imkân sağlayacak aydınlatma sistemi kurulur.
(8) Can ve mal güvenliğinin sağlanması amacıyla, toptancı hallerinin kapasitesi göz önünde bulundurularak yeterli sayı ve özellikteki güvenlik kameraları uygun alanlara yerleştirilir.
(9) Toptancı haline gelen araçlar ile halden çıkan araçlarda bulunan mallara ilişkin kontrol ve kayıt işlemlerinin yapılacağı bilgi işlem alt yapısına sahip yeterli sayı ve kapasitede kontrol kulübesi halin giriş ve çıkışlarına konulur. Toptancı halinin etrafı, insan ve mal girişine izin vermeyecek şekilde çevrilir.
(10) Malların ağırlığının tartılabileceği, ilgili mevzuata uygun yeterli sayı ve kapasitede ağırlık kontrol ünitesi toptancı halinin giriş ve çıkışlarına veya uygun görülecek alanlara yerleştirilir.
(11) Toptancı halinde oluşan çöplerin kaldırılıncaya kadar tutulacağı çöp toplama yeri, toptancı halinin uygun bir yerinde oluşturulur. Çöp toplama yerlerinin kapasitesi, toptancı halinin büyüklüğü ve iş hacmine göre belirlenir.
(12) Tuvaletler, toptancı halinin kapasitesi göz önünde bulundurularak ihtiyacı karşılayacak sayıda ve özellikte olur.
(13) Mal getirme, boşaltma ve yükleme işlerinin kolaylıkla yapılabilmesine imkân verecek yeterli alan, yol ve otopark bulunur. Yollar, maksada uygun olarak beton veya asfalt ile kaplanır. Otopark yerinin belirlenmesinde, malların gıda güvenilirliği ve hijyen bakımından olumsuz etkilenmemesi, otopark alan büyüklüğünün belirlenmesinde ise toptancıhalinin iş hacmi ile işyeri sahipleri ve çalışanların ihtiyaçları da dikkate alınır.
(14) Boş kap ve ambalajların muhafaza edileceği boş ambalaj depolama yeri, toptancı halinin uygun bir yerinde oluşturulur. Bu yerlerin sayı ve kapasitesi, toptancı halinin büyüklüğü ve iş hacmine göre belirlenir.
(15) Soğuk hava depolarının oda ve depolama kapasiteleri belediye encümenince, laboratuvarlarda yapılacak analizler ise Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenir. Soğuk hava depolarının kapasitesi, orta toptancıhallerinde iki bin, büyük toptancı hallerinde ise beş bin metre küpten az olamaz.
(16) Malların ayıklanması, sınıflandırılması, hazırlanması, ambalajlanması, işaretlenmesi ve etiketlenmesine ilişkin iş ve işlemlerin yapıldığı tasnifleme ve ambalajlama tesisleri, uygun kapasitede olur.
(17) Toptancı halinde işlem gören malların analizine, geçici olarak depolanmasına, tasniflenmesine veya ambalajlanmasına ilişkin hizmetler, bu Yönetmelik ve Bakanlık düzenlemelerine aykırı hüküm içermeyecek şekilde yapılacak belirli süreli sözleşme veya protokoller ile toptancı halinin bulunduğu yerdeki gerçek veya tüzel kişiler eliyle yürütülebilir. Gıda güvenilirliği analizi hizmet alımına yönelik sözleşme veya protokollerin, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yetkilendirilmiş kamu laboratuvarları veya özel laboratuvarlarla yapılması zorunludur.
(18) Bu maddede belirtilen zorunlu tesisler dışında ihtiyaca göre belirlenecek diğer tesisler, toptancı hal projesinde yer almak kaydıyla belediye ya da hal işletmecisince oluşturulabilir.
Toptancı hali kuruluş komisyonu
MADDE 10 – (1) İmar planlarında toptancı hal yeri olarak belirlenen veya belirlenecek alanın, 5 inci maddenin yedinci fıkrası ile 6 ncı maddeye uygunluğunu değerlendirmek üzere bir komisyon kurulur.
Komisyon tarafından hazırlanan rapor, belediye meclisine sunulur.
(2) Başkanlığı, ilgili belediye başkanı ya da görevlendireceği yardımcısı tarafından yürütülen toptancı hali kuruluş komisyonu; belediyenin imar ve denetim ile ilgili müdürlüklerinden görevlendirilecek iki temsilci ile il müdürlüğü, il/ilçe emniyet müdürlüğü, il/ilçe gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüğü, il/ilçe sağlık müdürlüğü/ilçe sağlık grup başkanlığı, çevre ve şehircilik il müdürlüğü, ticaret odası/ticaret ve sanayi odası ile ziraat odasınca belirlenecek birer temsilci olmak üzere on üyeden oluşur. Bu komisyonda, varsa ilgili meslek örgütünden de bir temsilciye yer verilir.
(3) Komisyonun, o yerde ilgili kuruluşun bulunmamasından kaynaklanan noksan üyelikleri, sırasıyla ilçe ya da il nezdinde faaliyet gösteren ilgili kuruluşça doldurulur.
Toptancı hal projesi
MADDE 11 – (1) Toptancı hal projesi, toptancı hali kuruluş komisyonu raporu üzerine alınan belediye meclisi kararını takiben bir yıl içinde, 9 uncu maddede belirtilen hizmet tesislerini içerecek şekilde ilgili belediye veya bu Yönetmeliğe göre özel hal kurma izni verilen kişilerce hazırlanır ve belediye encümenince onaylanır.
(2) Toptancı hal projesinin hazırlanmasında; toplam iş yeri sayısının en az yüzde yirmisinin üretici örgütlerine ayrılması ve zorunlu hizmet tesislerinin amaçlarına uygun olarak kullanılmasına imkân sağlayacak şekilde yerleştirilmesi hususuna dikkat edilir.
(3) Toptancı hal projesi, ihtiyaca göre belediye encümeni kararıyla değiştirilebilir. Toptancı hal projesinin değiştirilmesinde, halde faaliyet gösterenlerin hakları göz önünde bulundurulur.
Özel toptancı hal kurucularında aranılacak şartlar
MADDE 12 – (1) Özel toptancı hallerinin tüzel kişilerce kurulması esastır. Tüzel kişi kurucuların aşağıda belirtilen şartları haiz olması gerekir:
a) Anonim şirket veya kooperatif şeklinde kurulması,
b) Ödenmiş sermayesinin küçük ve orta toptancı halleri için en az beş yüz bin, büyük toptancı halleri için ise en az bir milyon Türk Lirası olması,
c) Ana sözleşmesinin Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması ve bu sözleşmenin amaç bölümünde toptancı hal kurmak ve işletmek ibaresine yer verilmesi,
ç) Yönetim kurulu üyelerinin yedinci fıkranın (c) bendinde aranılan şartlara sahip olması ve bu kişiler ile şirketin mali ve ticari itibar bakımından engel bir durumunun bulunmaması,
d) En az iki yüz elli bin Türk Lirası tutarında teminat verilmesi,
e) Vergi mükellefi olması,
f) İlgili mevzuatla aranılan diğer şartlara sahip olması.
(2) Özel toptancı hali kurmak için bir dilekçe ile ilgili belediyeye başvurulur. Dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenir:
a) Ana sözleşmenin onaylı örneği,
b) Birinci fıkrada belirtilen sermayenin ödendiğine dair yeminli mali müşavir raporu,
c) Yönetim Kurulu üyelerinin yedinci fıkranın (c) bendinde aranılan şartlara sahip olduğuna ve bu kişiler ileşirketin mali ve ticari itibar bakımından engel bir durumunun bulunmadığına ilişkin beyanname,
ç) Birinci fıkraya göre belediye adına ve lehine düzenlenmiş teminatlar ile gayri kabili rücu yetki belgesi,
d) Kayıtlı olunan vergi dairesi adı ve vergi kimlik numarası beyanı,
e) Temsile yetkili olanların bu yetkilerini gösterir imza sirküleri,
f) Toptancı hali kurulması ve işletilmesine ilişkin yönetim kurulu kararının onaylı örneği,
g) Bakanlıkça gerekli görülen diğer belgeler.
(3) Belediyeler, ikinci fıkranın (c) bendinde belirtilen adli sicile ilişkin beyanın doğruluğunu ilgili mercilerden teyit eder.
(4) Birinci fıkrada öngörülen teminat, nakit olarak verilebileceği gibi bu tutara eşit olarak banka teminat mektubu, Hazine bonosu, Devlet tahvili, hisse senedi, mali sorumluluk sigortası ve gayrimenkul rehni olarak da verilebilir. Toplam teminat içinde, gayrimenkul rehni oranı yüzde elliden fazla olamaz.
(5) Özel hal işletecekler, teminatlarla birlikte Kanun ve bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesinde temerrüde düşülmesi halinde ilgili belediyeye bu tür teminatı alış ve satış, düzenleme ve transfer konusunda yetki veren bir gayri kabili rücu yetki belgesi de verir.
(6) Teminatların muhafazasında, nakde çevrilmesi ve çözülmesinde, eksik kalan teminatın tamamlanmasında ve yeniden değerleme oranında arttırılmasında, hal işletmeciliği sona erdiğinde teminatın iadesinde ve teminata ilişkin bu maddede düzenlenmeyen diğer hususlarda 31 inci madde hükümleri uygulanır.
(7) Gerçek kişi kurucuların birinci fıkranın (d), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen şartların yanı sıra aşağıda belirtilen şartları haiz olması gerekir:
a) Fiil ehliyetine sahip olması,
b) Mali ve ticari itibar bakımından engel bir durumunun bulunmaması,
c) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmaması.
(8) Gerçek kişiler tarafından yapılacak başvuruda, ikinci fıkranın (c), (ç), (d) ve (g) bentlerindeki belgelerin yanısıra vekalet verilmiş ise vekaletname istenir.
(9) Bakanlık, birinci fıkrada öngörülen asgari ödenmiş sermaye ile teminat miktarını yarıya kadar azaltmaya veya arttırmaya yetkilidir.
Özel hal kurma izni
MADDE 13 – (1) Yapılan inceleme sonucunda, 12 nci maddede aranılan şartları taşıdığı anlaşılanlara belediye encümenince özel hal kurma izni verilir. Toptancı hal kuruluşuna ilişkin 11 inci maddeye göre alınan belediye meclisi kararını takip eden bir yıl içinde toptancı hal projesini ilgili belediyeye sunmayan ya da yazılı olarak taahhüt edilen süre içinde toptancı hali kuruluş işlemlerini tamamlamayanların özel hal kurma izni ilgili belediyece iptal edilir.
Toptancı hallerinin işletilmesi ve devri
MADDE 14 – (1) Belediye toptancı halleri belediyeler, özel toptancı halleri ise işletmecileri tarafından işletilir. Belediyeler, kurdukları toptancı hallerinin işletilmesini belediye meclisince belirlenecek süre, bedel ve koşullarda devredebilir. Devir, belediyenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
(2) Halin işletilmesini devralacak işletmelerde, 12 nci maddenin birinci fıkrasındaki şartlar aranır ve bu işletmelerden ikinci fıkrasındaki belgeler istenir.
(3) Devir işlemi, belediye ile halin işletilmesini devralacak işletmeler arasında akdedilen ve Kanun, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatta yer alan düzenlemelere aykırı hüküm içermeyecek şekilde hazırlanan sözleşmelerle yapılır. Sözleşmeler, yetkili temsilciler tarafından imzalanır.
(4) 19 uncu maddenin birinci fıkrasının (j) bendinde belirtilen denetim yetkisi münhasıran yetkili belediye personelince kullanılır ve bu yetki hiçbir şekilde gerçek veya tüzel kişilere devredilemez.
(5) Toptancı halinin devri, en geç bir ay içinde ilgili belediye tarafından, sisteme kaydedilmek üzere il müdürlüğüne bildirilir.
Toptancı halinin taşınması
MADDE 15 – (1) Şehir içinde kalan, çevreye, altyapıya ve trafiğe yük getiren, ulaşım imkânları ve alan büyüklüğü yetersiz olan ve uygun çalışma ortamı bulunmayan toptancı halleri, belediye meclisinin kararı ile başka bir alana taşınabilir.
(2) Belediye meclisi, birinci fıkrada belirtilen hususları, 10 uncu maddede öngörülen komisyona incelettirir.
(3) Toptancı halinin başka bir alana taşınmasında, toptancı hali kuruluşuna ilişkin bu Yönetmelikte belirtilen hükümler uygulanır. Taşınma işlemi tamamlanan toptancı haline ilişkin bilgiler, en geç bir ay içinde ilgili belediye tarafından il müdürlüğüne bildirilir.
(4) Toptancı halinin taşınması durumunda kiralama ve satış işlemleri 30 uncu maddede belirtilen usul ve esaslarçerçevesinde yürütülür.
Toptancı halinin faaliyetinin durdurulması ve kapatılması
MADDE 16 – (1) 5 inci maddenin yedinci fıkrası ile 6 ncı maddede öngörülen şartları taşımadığı Bakanlık veya belediyece tespit edilen toptancı halleri belediye meclisinin kararı ile kapatılır. İlgili meslek örgütünün görüşü alınmak kaydıyla, verimli çalışmayan belediye toptancı hallerinin belediye meclisince, özel toptancı hallerinin ise yetkili kişi veya organlarınca kapatılması hususu saklıdır.
(2) 48 inci maddenin altıncı fıkrasına göre verilen idari para cezasına konu eylemin bir takvim yılı içinde tekrarıdurumunda, toptancı halinin faaliyetleri aykırılık giderilene kadar Bakanlık tarafından durdurulur. Bakanlık bu yetkisini mahallin mülkî idare amirine devredebilir.
(3) Faaliyeti durdurulan toptancı halleri, yeniden faaliyete başlayıncaya kadar hal statüsünü kaybeder ve bu toptancı halleri ile burada faaliyet gösterenlere ilişkin sistem üzerinden gerekli işlemler yapılır.
(4) Halin kapatılışı, en geç bir ay içinde ilgili belediye tarafından il müdürlüğüne bildirilir. Kapatıldığı bildirilen toptancı halinin kaydı, sistemden silinir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Toptancı Halinin Yönetimi ve Denetim