Bu Yönetmeliğin amacı; elektronik kimlik bilgisini haiz cihazların elektronik haberleşme hizmeti yapabilmesi için kayıt altına alınmasına

 

 

12 Temmuz 2014 Tarihli Resmi Gazete

Sayı: 29058

 

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan:

ELEKTRONİK KİMLİK BİLGİSİNİ HAİZ CİHAZLARIN KAYIT ALTINA ALINMASINA DAİR YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; elektronik kimlik bilgisini haiz cihazların elektronik haberleşme hizmeti yapabilmesi için kayıt altına alınmasına, kayıp, kaçak veya çalıntı cihazlara elektronik haberleşme hizmeti verilmesinin engellenmesine ve elektronik kimlik bilgisi başka cihazlara kopyalanan, bertaraf edilen veya ihraç edilen cihazlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

 

Kapsam

 

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, uluslararası dolaşım hizmeti alan kullanıcılara ait elektronik kimlik bilgisini haiz cihazlar hariç olmak üzere işletmeciler tarafından hizmet sunulan elektronik kimlik bilgisini haiz tüm cihazları kapsar.

 

Dayanak

 

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 6, 53, 55, 56, 57 ve 58 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

 

Tanımlar ve kısaltmalar

 

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

 

a) Abonelik sözleşmesi: İşletmeci ile abone arasında akdedilen ve işletmecinin bir bedel karşılığında dönemsel ya da sürekli olarak bir hizmeti yerine getirmeyi veya mal teminini üstlendiği ya da her ikisini birden kapsayan sözleşmeyi,

 

b) Ağırlayan işletmeci: Mobil elektronik haberleşme hizmeti sunmak üzere Kurum ile imtiyaz sözleşmesi imzalayan işletmeciyi,

 

c) Başvuru merci: e-Devlet kapısını ve mevzuat gereği e-Devlet kapısından kendisi üzerine kayıt yapılmasımümkün olmayan kişiler için işletmeci abone kayıt merkezlerini,

 

ç) BİM: Bilgi ve İhbar Merkezini,

 

d) Cihaz: Mobil iletişim şebekesinden hizmet alan elektronik kimlik bilgisini haiz cihazı,

 

e) Elektronik kimlik bilgisi: Elektronik haberleşme cihazlarına tek ve benzersiz olarak tahsis edilmiş kimlik tanımını,

 

f) Elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş cihaz: Elektronik kimlik bilgisinin tamamının ya da bir kısmının değiştirildiği tespit edilen cihazı,

 

g) IMEI numarası: Mobil cihazlara ait uluslararası elektronik kimlik bilgisini gösteren numarayı,

 

ğ) İşletmeci: Yetkilendirme çerçevesinde mobil elektronik haberleşme hizmeti sunan veya mobil elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve alt yapısını işleten şirketi,

 

h) Kaçak cihaz: Kurum kayıtlarında yer almadığı halde kullanımda olduğu tespit edilen ve siyah listeye eklendiği tarihten itibaren altmış gün içerisinde kayıt altına alınmayan cihazı,

ı) Kanun: 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununu,

i) Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,

j) Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,

k) MCKS: Merkezî mobil cihaz kimlik tanımı veri tabanı sistemini,

l) Mobil Anahtarlama Merkezi (MAM): Ses veya veri için mobil elektronik haberleşme hizmeti sunan şebekelerde haberleşme bağlantısının kurulduğu ve yönetildiği birimi,

 

m) Yolcu beraberinde getirilen cihaz: Gümrük mevzuatı uyarınca yurt dışından zati eşya kapsamında yolcu beraberinde getirilen ve ticari nitelikte olmayan elektronik kimlik bilgisini haiz cihazı,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Listeler

Beyaz liste

MADDE 5 – (1) Beyaz liste;

a) Mevzuata uygun bir şekilde; yolcu beraberinde getirilerek, ithal edilerek veya yurt içinde imal edilerek Kuruma bildirilen ve kayıt işlemi tamamlanan,

 

b) 5/4/1983 tarihli ve 2813 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun Kuruluşuna İlişkin Kanunun mülga Geçici 6 ncı maddesi kapsamında kayıt altına alınmış olan elektronik kimlik bilgisi değiştirilmemiş ve kopyalanmamış,

 

cihazlara ait IMEI numaralarından oluşur.

 

(2) Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan cihazların ihraç edilmesi veya bertaraf edilmesi halinde, bu durumun Kuruma bildirilmesi akabinde cihazlara ait IMEI numaraları beyaz listeden çıkarılır.

 

Siyah liste

 

MADDE 6 – (1) Siyah liste; kaçak, kayıp, çalıntı, elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş ya da başka cihazlara kopyalanmış, bertaraf edilmiş veya Kurum kayıtlarında yer almadığı halde kullanımda olduğu tespit edilen cihazlara ait IMEI numaralarından oluşur.

 

Gri liste

 

MADDE 7 – (1) Gri liste; beyaz ve siyah liste dışında kaldığı tespit edilen ancak elektronik haberleşme hizmetini geçici olarak alan cihazlara ait IMEI numaralarından oluşur.

Eşleştirilmiş beyaz liste

MADDE 8 – (1) Eşleştirilmiş beyaz liste;

a) 5/4/1983 tarihli ve 2813 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun Kuruluşuna İlişkin Kanunun mülga Geçici 6 ncı maddesi kapsamında elektronik kimlik bilgisinin değiştirilmiş olduğu ya da başka bir cihaza kopyalanmış olduğu tespit edilen cihazlara ait IMEI numaraları ile kayıt ücretini yatıran kullanıcılara ait abone numaralarının,

 

b) Elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş olarak tespit edilen IMEI numaraları ile 18 inci madde kapsamında belirlenen abone numaralarının,

 

c) İlgili işletmeci ile abonelik sözleşmesi yapan ve geçici süreyle Türkiye Cumhuriyeti’nde bulunan kullanıcıların cihazlarına ait IMEI numaraları ile abone numaralarının,

 

ç) İşletmeciler tarafından bildirilen şebeke test cihazlarına ait IMEI numaraları ile test için kullanılacak abone numaralarının,

eşleştirilmesi ile oluşur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

IMEI Numarası Listelerde Yer Alan Cihazlara Yapılacak İşlemler

IMEI numarası beyaz listede yer alan cihazlara ilişkin işlemler

MADDE 9 – (1) İşletmeciler, IMEI numarası beyaz listede veya eşleştirilmiş beyaz listede yer alan cihazlara elektronik haberleşme hizmeti verir.

 

IMEI numarası siyah listede yer alan cihazlara ilişkin işlemler

 

MADDE 10 – (1) İşletmeciler, IMEI numarası siyah listede yer alan cihazın kullanıcısına IMEI numarasının siyah listede olduğuna dair kısa mesaj gönderir.

 

(2) MAM altyapısına sahip işletmeciler, abone numarası ile eşleştirme yapılarak kullanıma açılanlar hariç olmaküzere IMEI numarasının siyah listeye girmesinden itibaren;

 

a) Kayıp, çalıntı veya bertaraf edilmiş cihazın elektronik haberleşme bağlantısını 24 saat içerisinde,

 

b) Elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş cihazın elektronik haberleşme bağlantısını otuz gün içerisinde,

 

c) Kurum kayıtlarında yer almadığı halde kullanımda olduğu tespit edilen cihazın elektronik haberleşme bağlantısınıaltmış gün içerisinde,

 

 

(3) MAM altyapısına sahip olmayan işletmeciler için ikinci fıkrada belirtilen işlemler işletmecinin hizmet aldığıağırlayan işletmeci tarafından gerçekleştirilir.

 

(4) Siyah listeye alınan IMEI numaralarının siyah listeye alınma nedenleri, işletmecilerle paylaşılır. Bu bilgi işletmeci çağrı merkezlerini arayan kullanıcılara bildirilir.

 

IMEI numarası gri listede yer alan cihazlara ilişkin işlemler

 

MADDE 11 – (1) MAM altyapısına sahip işletmeciler, gri listeyi oluşturan IMEI numaralarını tespit ederek Kuruma bildirir.

 

(2) Kurum, gerekli kontrolleri yaptıktan sonra gri listeyi oluşturan IMEI numaralarını ilgili listeye alır.

 

(3) MAM altyapısına sahip olmayan işletmeciler için birinci fıkrada belirtilen işlemler işletmecinin hizmet aldığıağırlayan işletmeci tarafından sağlanır.

 

IMEI numarası eşleştirilmiş beyaz listede yer alan cihazlara ilişkin işlemler

 

MADDE 12 – (1) İşletmeciler, eşleştirilmiş beyaz listede bulunan IMEI numarasına sahip cihazın sadece eşleştirildiği abone numarası ile kullanılmasını sağlar.

 

(2) Eşleştirilmiş beyaz listede bulunan bütün IMEI numaraları aynı zamanda siyah listede de bulunur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Cihazların Kayıt Altına Alınması

İthal veya imal edilen cihazlara ait IMEI numaralarının kayıt altına alınması

MADDE 13 – (1) Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş olan ithalatçı veya imalatçı, ilgili mevzuat çerçevesinde ithal veya imal ettiği cihazlara ait IMEI numaralarının kayıt altına alınması için Kurum tarafından yayımlanan Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğde belirtilen bilgi ve belgeleri tamamlayarak Kuruma başvuruda bulunur.

 

(2) Kurum başvuruya ilişkin gerekli kontrolleri yapar ve bu kontrollerden geçen IMEI numaralarını beyaz listeye alır. Kurumun ilgili bilgi veya belgelerde uygunsuzluk tespit etmesi halinde ilgili IMEI numaraları beyaz listeden çıkarılır.

 

(3) Teknik düzenlemeye uygun olmadığı tespit edilen, piyasaya arzı yasaklanan veya geçici olarak durdurulan cihazlara ait IMEI numaralarının beyaz listeye kayıt edilmesi engellenebilir veya beyaz listede yer alan IMEI numaralarısiyah listeye alınabilir.

 

(4) Kurumun piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmeyen, gerekliönlemleri almayan tarafların ithalatçı/imalatçı sıfatı ile Kuruma bildirdiği cihazlara ait IMEI numaralarının MCKS’ye kaydıKurum tarafından engellenebilir.

 

Yolcu beraberinde getirilen cihazlara ait IMEI numaralarının kayıt altına alınması

 

MADDE 14 – (1) Yolcu beraberinde getirilen cihazın sahibi cihazının kayıt altına alınması için Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğde belirtilen bilgi ve belgeleri tamamlayarak e-Devlet kapısı üzerinden başvurusunu yapar.

 

(2) Mevzuat gereği e-Devlet kapısından kendisi üzerine kayıt yapılmasına izin verilmeyen kişiler işletmeci abone kayıt merkezlerine başvurur.

 

(3) 18 yaşından küçükler için kayıt başvuruları anne, baba ya da yasal temsilcileri tarafından yapılır.

 

(4) Yolcu beraberinde getirilen cihazların kayıt altına alınması başvuruları yolcunun yurda giriş tarihinden itibaren altmış gün içerisinde yapılır.

 

(5) e-Devlet kapısı üzerinden yapılan başvurularda, bilgi ve belgelerin doğruluğundan başvuru sahibi sorumludur.

 

(6) Abone kayıt merkezine yapılan başvurular için, bilgi ve belgelerin kontrolünden ilgili işletmeci ve abone kayıt merkezi sorumludur.

 

(7) Cihaza ait IMEI numarası veya numaraları, gerekli kontrollerden geçmesi halinde beyaz listeye alınır.

 

(8) Kurumun ilgili bilgi veya belgelerde uygunsuzluk tespit etmesi halinde cihaza ait IMEI numarası veya numaraları beyaz listeden çıkarılır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

İhbarlar, Mahkeme veya Cumhuriyet Başsavcılığı Talepleri

Kayıp veya çalıntı ihbarları

MADDE 15 – (1) Cihazına ait IMEI numarası beyaz listede bulunan ancak cihazı çalınan, yağmalanan, kaybolan veya her ne suretle olursa olsun rızası dışında elinden çıkan kişiler cihazının elektronik haberleşme şebekesinden hizmet almasını engellemek için e-Devlet kapısı üzerinden veya telefon yoluyla BİM’e ihbarda bulunur.

 

(2) İhbar sahibine ait kimlik bilgileri, abone numarası ve cihaza ait IMEI numarası ilgili işletmeci tarafından üç ay geriye dönük olarak kendi kayıtlarında yer alan bilgiler çerçevesinde 24 saat içinde kontrol edilir ve ihbara ilişkin Kuruma bilgi verilir. İhbarın doğrulanması halinde, cihaza ait IMEI numarası Kurum tarafından siyah listeye alınır.

 

(3) İhbarda bulunan kişi cihazın elektronik haberleşme bağlantısını açtırmak üzere e-Devlet kapısı üzerinden veya telefon yoluyla BİM’e başvurabilir.

 

(4) Açtırma başvurusu Kurumda yer alan bilgiler çerçevesinde doğrulanır ve IMEI’ye ilişkin kapatma talebi iptal edilir.

 

(5) Cihazına ait IMEI numarası beyaz listede olup henüz hiç kullanılmamış cihazı çalınan, yağmalanan, kaybolan ve her ne suretle olursa olsun rızası dışında elinden çıkan gerçek veya tüzel kişilerin; ıslak imzalı dilekçe, cihaz faturası, nüfus cüzdanı fotokopisi, adli kolluk ya da savcılık başvuru tutanağı, cihaz faturası iş yeri adına ise vergi levhası fotokopisi ve imza sirküleri ile Kuruma yazılı olarak başvurması durumunda cihaz siyah listeye alınır.

 

Mahkeme ve Cumhuriyet Başsavcılığı talepleri

 

MADDE 16 – (1) IMEI numarası beyaz listede veya eşleştirilmiş beyaz listede bulunan ancak cihazı çalınan, yağmalanan, kaybolan veya her ne suretle olursa olsun rızası dışında elinden çıkan kişilerin cihazlarının elektronik haberleşme şebekesinden hizmet almasını engellemek için mahkemelere veya Cumhuriyet Başsavcılıklarına yaptıklarımüracaatlar üzerine cihazlara ait IMEI numaraları mahkemeler veya Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından siyah listeye alınabilir. Ayrıca, mahkemelerin veya Cumhuriyet Başsavcılıklarının elektronik haberleşme bağlantısının açılmasına veya kesilmesine ilişkin talepleri üzerine cihaza ait IMEI numarası Kurum tarafından siyah listeye alınabilir veya siyah listedençıkarılabilir.

 

(2) Elektronik haberleşme bağlantısı kesilmiş olan cihazın bulunması halinde sahibinin mahkemelere veya Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapacağı talep üzerine ilgili IMEI aynı yolla siyah listeden çıkarılır.

ALTINCI BÖLÜM

Elektronik Kimlik Bilgisi Değiştirilen Cihazlar

Elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş cihazlara ait IMEI numaralarının tespiti

MADDE 17 – (1) İşletmeciler elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş cihazlara ait IMEI numaralarını detaylı çağrıkayıtları üzerinde yapılan analizlerle tespit ederek on gün içerisinde Kuruma bildirir.

 

(2) MAM altyapısına sahip olmayan işletmeciler için bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen bilgiler işletmecinin hizmet aldığı ağırlayan işletmeci tarafından sağlanır.

 

(3) Elektronik kimlik bilgisi değiştirilen cihazlara ait IMEI numaraları işletmecilerden alınan detaylı çağrı kayıtları üzerinde yapılan analizlerle Kurum tarafından tespit edilebilir.

(4) Elektronik kimlik bilgisi değiştirildiği tespit edilen cihazlara ait IMEI numaraları siyah listeye alınır.

Elektronik kimlik bilgisi başka cihazlara kopyalanmış gerçek cihazın tespiti

MADDE 18 – (1) 17 nci maddenin dördüncü fıkrası kapsamında siyah listeye alınan IMEI numarasını ilk olarak kullanan kullanıcıya ait abone numarası ve kullanım zamanı; MAM altyapısına sahip işletmeciler tarafından, detaylı çağrı kayıtları üzerinde teknik imkânların elverdiği ölçüde yapılacak inceleme sonucunda tespit edilir ve bu IMEI numarasının siyah listeye alınmasını takip eden on gün içerisinde Kuruma bildirilir. Kurum, işletmecilerden gelen bu bilgileri karşılaştırır ve ilk kullanıcının abone numarasını tespit eder.

 

(2) 17 nci maddenin dördüncü fıkrası kapsamında IMEI numarası siyah listeye alınan cihazın kullanıcısının başvurusu üzerine cihazın ithalatçısı veya imalatçısı tarafından gerçek cihaz sahibine ait abone numarası elektronik ortamda Kuruma bildirilir. Cihazın yolcu beraberinde getirilmiş olması durumunda cihaz kayıt başvurusu sahibi, abone numarasını başvuru mercii üzerinden Kuruma bildirir.

 

(3) Elektronik kimlik bilgisinin başka cihazlara kopyalandığı tespit edilmiş gerçek cihazın kullanıcısına ait abone numarası mahkemeler veya Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından tespit edilerek Kuruma bildirilebilir.

 

(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralar kapsamında elde edilen abone numaralarının farklı olması halinde sırasıyla üçüncü, ikinci ve birinci fıkrada elde edilen abone numarası esas alınır.

 

(5) Kurum; elektronik kimlik bilgisinin başka cihazlara kopyalandığı tespit edilmiş cihaza ait IMEI numarası ile bu maddenin dördüncü fıkrası çerçevesinde tespit edilen abone numarasını eşleştirir ve eşleştirilmiş beyaz listeye alır.

 

(6) Eşleştirilmiş abone numarası ilgili abonenin talebi doğrultusunda değiştirilebilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Bertaraf edilen veya ihraç edilen cihazlar

MADDE 19 – (1) İlgili mevzuat çerçevesinde bertaraf edilen cihazlara ait IMEI numaraları, gerekli bilgi ve belgelerle birlikte ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından Kuruma müracaat edilmesi halinde siyah listeye alınır.

 

(2) İhracat maksadıyla IMEI numaralarının beyaz listeden çıkarılması talebi, ilgili cihazın ithalatçısı/imalatçısıtarafından yapılır.

 

(3) Bertaraf edildiği gerekçesiyle Kuruma bildirilmiş olan cihaza ait IMEI numarası tekrar beyaz listeye alınmaz.

 

İşletmecilerin yükümlülükleri

 

MADDE 20 – (1) İşletmeciler, sistemlerini Kurumun MCKS’siyle uyumlu olarak çalışır hâle getirmekle, bununla ilgili teknik altyapılarının ve sistemlerinin güvenliğini ve güvenilirliğini sağlamakla ve sistemlerini aksamaksızın işletmekle yükümlüdürler.

 

(2) Başvuruların abone kayıt merkezleri vasıtasıyla alındığı durumlar için; işletmeciler bu işlemlerde kullanılan bilişim sistemlerinin güvenliğini sağlamakla ve iş süreçlerinde herhangi bir kötüye kullanımı engellemek için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.

 

(3) İşletmeci, abone kayıt merkezleri vasıtasıyla alınan başvurulara ilişkin bilgi ve belgelerin tutarlılığını kontrol eder ve herhangi bir eksiklik, yanlışlık ya da tutarsızlık tespit etmesi halinde başvuruyu iptal eder. Bu kontrolden geçen başvurular için işletmeci, kayıt işlemleri sırasında alınan belgeleri en geç kayıt tarihini takip eden ay sonuna kadar Kuruma gönderir.

 

(4) İşletmeci, başvuru bilgilerini sisteme girdiği halde başvuru belgelerini göndermeyen, kasıtlı bir şekilde eksik ve yanlış bilgi veya belge gönderen abone kayıt merkezlerine yönelik gerekli tedbirleri alır.

 

(5) Sistemin işletilmesinden kaynaklanan sorunların işletmeci veya Kurum tarafından tespit edilip derhâl bildirilmesinden itibaren sorunların giderilmesi için Kurum tarafından işletmeciye iki iş günü süre verilir. Sorunların giderilememesi hâlinde işletmeci gerekçelerini yazılı olarak bildirerek ek süre verilmesi amacıyla Kuruma derhâl başvurur. Kurum gerekli görmesi halinde ek süre verir.

 

Hüküm bulunmayan haller

 

MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller için Kurul, alt düzenleyici işlemler yapmaya yetkilidir.

 

Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik

 

MADDE 22 – (1) 27/6/2009 tarihli ve 27271 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazlara Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

 

Yürürlük

 

MADDE 23 – (1) Bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinin üçüncü ve altıncı fıkraları ile 19 uncu maddesi Yönetmeliğin yayımından dört ay sonra, diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 24 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu Başkanı yürütür.