Kurumlar Vergisi Kanununda yapılan değişiklikler ve uygulamada tereddüt edilen bazı hususlara ilişkin açıklamalar…

16 Eylül 2013

Kurumlar Vergisi Genel Tebliği Taslağı (Seri No: 8) 

Bu Tebliğde, 3/4/2013 tarih ve 6456 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun[1] ve 12/7/2013 tarih ve 6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla[2] 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda[3] yapılan değişiklikler ve uygulamada tereddüt edilen bazı hususlara ilişkin açıklamalara yer verilmiş olup, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde[4] ilgili bölümler itibarıyla aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.

1. “2.5.2. Unsurları” başlıklı bölümün sekizinci paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.

“Dolayısıyla, işi sona eren iş ortaklıklarında, tasfiyesi sona eren şirketlerde olduğu gibi işin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi, tahakkuk eden vergilerin ödenmesi ve varsa diğer vergisel yükümlülüklerin de yerine getirilmesi halinde, son işlem tarihini takip eden ay başından itibaren, iş ortaklığının mükellefiyetinin kapatılması mümkün olacaktır.”

2. “4.16. Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerine ait iktisadi işletmeler” başlıklı bölümden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm eklenmiş, sonraki bölüm numarası ise buna göre teselsül ettirilmiştir.

“4.17. 4749 sayılı Kanuna göre kurulan ve Hazine Müsteşarlığına ait olan varlık kiralama şirketleri

6456 sayılı Kanunun 42 nci maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (o) bendi ile 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 7/A maddesine göre kurulan ve tamamı Hazine Müsteşarlığına ait olan varlık kiralama şirketleri kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur.

Bu muafiyet hükmü 29/6/2012 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girdiğinden, anılan varlık kiralama şirketleri 29/06/2012 tarihinden itibaren kurumlar vergisinden muaf olacaktır.”

3. “5.6.2. Kurumlar Vergisi Kanununun yayım tarihinden sonra gerçekleşen satış işlemlerinde istisna uygulaması” başlıklı bölümün ikinci paragrafından sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.

“Aynı şekilde, 6495 sayılı Kanunla 2/8/2013 tarihinden itibaren uygulanmak üzere parantez içi hükümde yapılan değişiklikle, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu[5] kapsamında geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla taşınmazların finansal kiralama şirketlerine satışı ve finansal kiralama şirketlerince taşınmazın devralındığı kuruma satışından doğan kazançlar da kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.”

4. “5.6.2.3.1. İki tam yıl süre ile aktifte bulundurulma” başlıklı bölümün sonuna aşağıdaki paragraf eklenmiştir.

“Aynı şekilde, 6495 sayılı Kanunla 2/8/2013 tarihinden itibaren uygulanmak üzere parantez içi hükümde yapılan değişiklikle, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla taşınmazların finansal kiralama şirketlerine satışı ve finansal kiralama şirketlerince taşınmazın devralındığı kuruma satışında da en az iki tam yıl süreyle aktifte bulundurma şartı aranmayacaktır.”

5. “5.6.2.3.4.2. Holding şirketlerin durumu” başlıklı bölümden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm eklenmiştir.

“5.6.2.3.4.3. Varlık kiralama şirketleri ve finansal kiralama şirketlerinin durumu”

Taşınmazların, kaynak kuruluşlarca, kira sertifikası ihracı amacıyla varlık kiralama şirketlerine satışı ile Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla, finansal kiralama şirketlerine satışı ve varlık kiralama ile finansal kiralama şirketlerince taşınmazın devralındığı kuruma satışından doğan kazançların tamamı vergiden istisna edilebilecek ve bu taşınmazlar için en az iki tam yıl süreyle aktifte bulundurma şartı ile maddede yer alan diğer şartlar aranmayacaktır.

Öte yandan, söz konusu taşınmazların; kaynak kuruluş, kiracı veya varlık kiralama veya finansal kiralama şirketi tarafından üçüncü kişi ve kurumlara satılması durumunda, bu taşınmazların kaynak kuruluşta veya kiracıdaki varlık kiralama veya finansal kiralama şirketine devirden önceki kayıtlı değeri ile anılan kurumlarda ayrılan toplam amortisman tutarı dikkate alınarak satışı gerçekleştiren kurum nezdinde vergilendirme yapılacaktır.

Ancak, kaynak kuruluş veya kiracının sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirememesi nedeniyle, taşınmazların varlık kiralama veya finansal kiralama şirketi tarafından satılması durumunda, varlık kiralama veya finansal kiralama şirketinin zikredilen gayrimenkulü satın alma bedeli ile bu taşınmazlar için varlık kiralama veya finansal kiralama şirketi nezdinde ayrılan amortismantutarı dikkate alınmak suretiyle kazanç hesaplanacaktır.

Örneğin, (X) A.Ş. kaynak kuruluşu, 17/8/2012 tarihinde 1.000 TL’ye satın aldığı ve aktifleştirdiği binası için 2012 ve 2013 yıllarında toplam 40 TL amortisman ayırmıştır. Söz konusu taşınmaz18/5/2014 tarihinde (Y) A.Ş. varlık kiralama şirketine 5.000 TL bedelle devredilmiştir.

(Y) A.Ş. tarafından söz konusu bina, 15/4/2018 tarihinde 6.000 TL bedelle (X) A.Ş. kaynak kuruluşuna geri devredilmiştir. (Y) A.Ş. tarafından ayrılan toplam amortisman tutarı 400 TL’dir.

(X) A.Ş. tarafından devralınan bina, 21/6/2020 tarihinde 10.000 TL bedelle satılmıştır. Geri devraldıktan sonra (X) A.Ş. tarafından ayrılan amortisman tutarı ise 240 TL’dir.

Bu durumda;

– (X) A.Ş.’nin, (Y) A.Ş.’ye devrettiği bina nedeniyle oluşan kazancı [5.000 – (1.000 – 40)] 4.040 TL kurumlar vergisinden istisna edilecektir.

– (Y) A.Ş. varlık kiralama şirketinin geri devrettiği bina nedeniyle oluşan kazancı [6.000 – (5.000 – 400)] 1.400 TL kurumlar vergisinden istisna olacaktır.

– (X) A.Ş. tarafından devralınan bina 10.000 TL’ye üçüncü bir kişiye satıldığında, varlık kiralama şirketine devirden önceki kayıtlı değeri ile bu iki kurumda ayrılan toplam amortisman tutarı dikkate alınarak kazanç belirlenecektir.

Buna göre, {10.000 – [1.000 – (40 + 400 + 240)]} 9.680 TL kazanç bulunacak ve şartların oluşması durumunda, bu kazancın %75’i, Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre vergiden istisna edilecektir. Bu işlemde taşınmazın ilk iktisap tarihi olarak, (X) A.Ş. kaynak kuruluşunun taşınmazı satın aldığı 17/8/2012 tarihi esas alınacaktır.

Diğer yandan, (X) A.Ş. kaynak kuruluşunun sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirememesi nedeniyle taşınmazın, (Y) A.Ş. varlık kiralama şirketi tarafından 10.000 TL’ye satılması halinde ise kazanç  {10.000 – [5.000 – (400)]} 5.400 TL olarak hesaplanacak ve şartların oluşması durumunda, bu kazancın %75’i, Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre vergiden istisna edilecektir. Bu işlemde taşınmazın ilk iktisap tarihi olarak, (X) A.Ş. kaynak kuruluşundan taşınmazın satın alındığı 18/5/2014 tarihi dikkate alınacaktır.

Kiracı ve finansal kiralama şirketi tarafından yapılan satışlarda da hesaplama aynı şekilde yapılacaktır.”

Tebliğ olunur.