Trafik Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “Taksi”,
21 Mart 2012 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 28240
İçişleri Bakanlığından:
KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “Taksi”, “Taksi Dolmuş”, “Kamyonet”, “Motosiklet”, “Motorlu Bisiklet”, “Bisiklet”, “Kamp Taşıtı”, “Taşıma Sınırı (Kapasite)” tanımları ile aynı fıkranın (d) bendinde yer alan “Motor Karavan”, “Zırhlı Taşıt”, “Ambulans”, “Cenaze Arabası” tanımları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı bendin (5) numaralı alt bendine “SF Seyyar vinçler” tanımı eklenmiştir.
“Taksi: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en çok 8 oturma yeri olan, insan taşımak için imal edilmiş bulunan ve taksimetre veya tarife ile yolcu taşıyan M1 sınıfı ticari motorlu araçtır.
Taksi Dolmuş: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en çok 8 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan, adam başına tarifeli ücretle yolcu taşıyan M1 sınıfı ticari motorlu araçtır.”
“4) Kamyonet: Azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere panelvan denir.”
“8) Motosiklet: 2 veya 3 tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır. Bunlardan karoserisi yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan 3 tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir. L3, L4, L5 ve L7 sınıfı motorlu araçlardır.
9) Motorlu Bisiklet: Silindir hacmi 50 santimetre küpü geçmeyen, içten patlamalı veya elektrik motoru ile donatılmış ve imal hızı 45 km/s’den az olan L1, L2 ve L6 sınıfı motorlu araçtır.
10) Bisiklet: En çok 3 tekerleği olan ve üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği döndürülmek suretiyle hareket eden ve yolcu taşımalarında kullanılmayan motorsuz araçtır. Azami sürekli gücü 0,25 KW’ı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştığında pedal çevrilmediği takdirde gücü tamamen kesilen elektrikli bisikletler de bu sınıfa girer.”
“19) Kamp Taşıtı: Yük taşımasında kullanılmayan; iç dizaynı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen SA kodlu motorlu araçtır.”
“24) Taşıma Sınırı (Kapasite): Bir aracın güvenle taşıyabileceği, en çok yük ağırlığı ve/veya yolcu ve hizmetli sayısıdır.”
“5.1) Motorlu Karavan: En az aşağıdaki ekipmanları kapsayan, yatacak yeri olan özel maksatlı M sınıfı SA kodlu motorlu araçtır.
(i) Koltuklar ve masa,
(ii) Koltuklardan dönüştürülebilecek uyku yatağı,
(iii) Yemek pişirme imkânları,
(iv) Depolama/Saklama imkânları.
Bu ekipmanlar oturma bölümüne sabit olarak monte edilir; ancak masa kolayca çıkarılabilecek şekilde tasarlanabilir.
5.2) Zırhlı Taşıt: Taşınan yolcuların ve/veya yüklerin korunması için tasarlanmış ve kurşungeçirmez zırh kaplama gereklerine uygun SB kodlu motorlu araçtır.
5.3) Ambulans: Hasta veya yaralı insan taşınması için tasarlanmış ve bu amaç için özel ekipmanlara sahip M sınıfı SC kodlu motorlu araçtır.
5.4) Cenaze Arabası: Cenaze taşınması için tasarlanmış ve bu amaç için özel ekipmanlara sahip SD kodlu motorlu araçtır.
5.5) SF Seyyar vinçler: Kaldırma momenti 400 kNm’ye eşit veya daha fazla olan bir vinci bulunan ve araç üzerinde eşya taşımak amacına uygun olmayan N3 kategorisi özel amaçlı araçlar.”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Sürücülerin ve araçların sicillerini tutmak üzere Emniyet Genel Müdürlüğünce ihtiyaç duyulacak teknik bilgiler, hukuki değişiklikler veya kısıtlayıcı şerhlerin sicil üzerindeki kayıt işlemleri; Emniyet Genel Müdürlüğünce yetki verilen kamu kurumları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya özel hukuk tüzel kişilerince elektronik sistemle yapılabilir. Sürücü belgesi ve tescil işlemlerine esas teşkil edecek bilgiler, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından ilgili kamu kurum veya kuruluşlarından elektronik sistemle temin edilebilir veya kanunlardaki istisnalar hariç olmak üzere bu amaçla sınırlı olarak paylaşılabilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Emniyet Genel Müdürlüğü ile ilgili taraflar arasında protokolle belirlenir.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 42 nci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Traktör römorklarının arka kısımlarına; Avrupa Topluluğu Direktifleri ve Avrupa Ekonomik Komisyonu Regülasyonu ECE R 69’a uygun iki adet işaret levhası takılır.”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Tescil kaydı silinen araçlar, çalıntı tarihinden itibaren 30 yıl süreyle araç tescil bilgisayar sisteminde plaka ve çalıntı kaydı ile birlikte muhafaza edilir. Bu süre sonunda bulunamayan araçların bilgisayar plaka kayıtlarının düşüm işlemi yapılır ve durum Gelir İdaresi Başkanlığına elektronik sistemle, bunun mümkün olmaması halinde ise en geç onbeş iş günü içinde yazılı olarak ilgili vergi dairesine bildirilir. Bu araçların çalıntı bilgisi şase ve motor numarası üzerinden takip edilerek boşa çıkan plakalar, diğer araçlara tescil plakası olarak verilebilir.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 49 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (b) bendinin (1) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“1) Her araç için zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi,”
“1) Her araç için zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi,”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 53 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentleri ile üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“2) Otomobil, kamyonet, minibüs, kamyon, çekici ve otobüslerde ön plaka 11×52, arka plaka 11×52 veya 21×32 santimetre; plaka yerlerinin bu ölçülere uymaması halinde ölçüler 15×30 santimetre,
3) Harf ve rakam gruplarının plaka üzerindeki yerleri ile genişlik, yükseklik, çizgi kalınlığı ve aralıklarına ait ölçüler; 12, 12/A, 12/A-1, 12/B, 12/B-1, 12/C, 12/C-1, 12/G, 12/G-1, 12/H, 12/H-1, 12/J, 12/J-1, 12/N, 12/N-1, 12/N-2, 12/P, 12/P-1, 12/P-2, 12/R, 12/R-1, 12/R-2, 12/S, 12/S-1, 12/S-2, 12/T, 12/U, 12/V eklerdeki şekillerde gösterilmiştir.”
“Talep halinde, trafik denetleme kuruluşları tarafından özürlülerin araçları için ayrılmış park yerlerinden istifade etmeleri amacıyla, özürlülere örneği Ek-47’de yer alan park kartı verilir. Park kartlarının verilmesi, kullanılması ve iptaline dair usul ve esaslar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 54 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tescil plakalarının takılma yerleri ve sayıları
MADDE 54 – Tescil plakaları araçlara aşağıda gösterildiği şekilde ve sayıda takılır.
a) Motorlu bisiklet ve motosikletlere; yerden 20 ila 150 santimetre yükseklikte araç arka kısmında ve araç boyuna eksenine dik olacak şekilde bir adet,
b) Römork ve yarı römorklara arkada yerden 30 ila 120 santimetre yükseklikte römork boyuna eksenine dik olacak şekilde bir adet,
c) Yük motosikletleri ile diğer motorlu araçlara; biri ön, diğeri arkada yerden 30 ila 120 santimetre yükseklikte araç boyuna eksenine dik olacak şekilde iki adet,
ç) Traktörlerde; biri ön, diğeri arkada yerden 30 ila 400 santimetre yükseklikte araç boyuna eksenine dik olacak şekilde iki adet,
Tescil plakaları, aracın boyuna ekseninde veya sol tarafında, alt kenarı aracın tampon alt seviyesinin üstünde kalacak, yanlarından taşmayacak, sallanmayacak, düşmeyecek ve kolayca okunabilecek şekilde takılır.
d) Takılacak yerlerin uygun olmaması halinde tescil kuruluşunun izni ile;
1) 11×52 santimetre en ve boyundaki ön plaka arkaya,
2) Araç ekseni üzerine yerleştirilecek olanlar sol tarafa,
3) Arka plakaların üst kenarı 200 santimetreye kadar,
taktırılabilir.
Ayrıca plaka için özel yeri bulunanlara küçük ölçüde plaka takılmasına izin verilebilir.
e) Lastik tekerlekli traktör römorklarına, traktöre verilen numarayı taşıyan plaka, diğer araçlarla çekilen römork ve yarı römorklara kendileri için verilen plakalar takılır.
Tescile tabi olmamakla beraber, yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların arkasına çeken araca verilen numarayı taşıyan plaka takılır veya resmedilir.
f) İş makinelerine de bu Yönetmelikte gösterilen ölçü ve esaslara uygun plaka takılır. Plaka takılacak yeri olmayanların uygun kısımlarına aynı ölçülerde yazılarak resmedilir. Bu araçlar üzerinde ayrıca ilgili kuruluşu tanıtan tam veya kısaltılmış yazılar bulunur (Ek-13).
Kartondan yapılmış geçici plakalar, araçların ön ve arka camı üzerine ya da önden veya arkadan görülebilecek uygun yerine, görüşü engellemeyecek şekilde iliştirilir veya yapıştırılır.”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 58 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 58 – Aşağıda belirtilen araçlarda, açıklanan usul ve esaslara uyulmak şartıyla tescil plakası yerine değişik renk ve şekilde özel tahsisli plakalar kullanılır.
a) Cumhurbaşkanlığı araçları;
1) Cumhurbaşkanına tahsis edilen araçların plakalarında sadece Cumhurbaşkanı forsu bulunur.
2) Cumhurbaşkanlığına ait diğer araçlara, koyu kırmızı zemin üzerine sarı madeni CB harfleri ile üçlü rakam grubu bulunan plakalar takılır (Ek–15). Bu plakaların zeminleri yeşil renkte de olabilir.
b) TBMM Başkanlık Divanı Üyeleri ile Komisyon Başkanları ve Grup Başkan Vekillerine tahsis edilen araçlara, kırmızı zemin üzerine sarı madeni TBMM amblemi ile sarı madeni TBMM harfleri ve üçlü rakam bulunan plakalar verilir. Bu plakaların numaralandırılması işlemleri ile sıralamasına dair düzenlemeler TBMM Başkanlığınca yerine getirilir.
c) 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Kanuna göre zata ve emre tahsis edilen araçların plakaları da koyu kırmızı zemin üzerine sarı madeni dörtlü rakam grubundan (Ek–16) oluşur. Bunlardan il valilerine ait plakalarda dörtlü rakam grubunun önüne ilin sıra numarasını gösteren ikili rakam grubu gelir (Ek-16/a il valileri).
1) Bu plakalardan hangi numaranın kime verileceği ve hangi tescil plakalı araçlarda kullanılacağı, Başbakanlık tarafından belirlenen protokol sırası esas alınarak İçişleri Bakanlığınca düzenlenir.
2) Emre ve zata birden fazla araç tahsis edilmiş ise birinci araca verilen numaradan sonra gelen veya uygun görülen bir başka sıra numarasını taşıyan plaka tahsis edilir.
3) Birden fazla araca aynı sıra numarası bulunan özel tahsisli plaka takılamaz.
ç) 237 sayılı Kanunun (2) sayılı cetveline göre kişilerin makam hizmetlerine tahsis edilen araçlara A-AA-AAA grubundaki plakalardan verilir. Ancak, Başbakanlık ve bakanlık müsteşarları ile Emniyet Genel Müdürüne verilecek plakalar beyaz zemin üzerine kırmızı kabartma dörtlü rakam grubundan oluşur. Bu araçlara 12×36 santimetre ebadında plaka takılır.
d) Diplomatik muafiyeti haiz kişilerle, misyonlarda görevli diplomatik statüye sahip olan personelin ülkemizde özel veya tüzel kişilerden ya da leasing yoluyla kiralayacakları araçlarına, mütekabiliyet esasları da göz önünde bulundurularak, noterlerce tanzim edilen kira sözleşmesiyle birlikte, Dışişleri Bakanlığının yazılı teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile geçici olarak CC 0001’den CC 9999’a, CD 0001’den CD 9999’a, CG 0001’den CG 9999’a ve CM 0001’den CM 9999’a kadar olan plakalardan verilebilir. Sürenin bitiminde, tahsis edilen plakalar hiçbir tebligata gerek olmadan ilgililerce trafik kuruluşlarına iade edilir.
e) Resmi plakalı olarak görev yapan emniyet araçlarına kayıtlı oldukları trafik birimlerince, o aracın telsiz kod numarasını karşılayan resmi plaka verilir.
Özel tahsisli plaka verilen araçların tahsis amacının değişmesi halinde, özel tahsisli plakaları yerine tescil plakaları takılır.
Devletin istihbarat veya gizlilik gerektiren hizmetlerinde kullanılan araçlarına, ilgili kurum veya kuruluşun il valiliklerine yapacağı yazılı talep üzerine hizmetin özelliği ve gereği icabı aşağıdaki esas ve usuller doğrultusunda 56 ncı maddenin (b) bendinde belirtilen plakalardan sivil plaka tahsisi yapılır.
a) Bu araçlara sivil plaka tahsisi il emniyet müdürünün teklifi ve valinin onayı ile yapılır. Ancak;
1) Emniyet Genel Müdürlüğünün merkez birimleri ile doğrudan merkeze bağlı taşra birimlerinde kullanılan araçlara, Emniyet Genel Müdürünün,
2) İl emniyet müdürlüklerine bağlı birimlerde kullanılan araçlara, il emniyet müdürünün,
onayı ile sivil plaka tahsis edilir.
b) Devletin güvenlik gerektiren diğer hizmetlerde kullanılan araçlarına, ilgili kamu kurum veya kuruluşunun yazılı talebi üzerine hizmetin özelliği ve gereği icabı İçişleri Bakanlığının onayı ile sivil plaka tahsisi yapılabilir.
c) Sivil plaka tahsisi aracın tescil kaydının bulunduğu trafik tescil kuruluşunca yapılır. Ancak, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün merkez ve taşra teşkilatlarının istihbarat, gizlilik veya güvenlik gerektiren hizmetlerinde kullanılan araçlarına, görev gereği herhangi bir başka il trafik tescil kuruluşundan sivil plaka talep edilmesi halinde, İçişleri Bakanlığının onayı ile sivil plaka tahsis edilebilir.
237 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı cetvel uyarınca emir ve zatlarına, (2) sayılı cetvel uyarınca makam hizmetlerine tahsis edilmiş olan araçlara, tescil plakası yerine güvenlik gerekçesiyle sivil plaka takılmasının talep edilmesi halinde, İçişleri Bakanlığının onayı ile sivil plaka tahsis edilebilir. Plaka tahsisi talebe bağlı olarak aracın tescil kaydının bulunduğu veya başka bir trafik tescil kuruluşundan yapılır.
Diplomatik muafiyeti olan kişiler, misyonlarda görevli diplomatik statüye haiz olan idari ve teknik personel ile asıl ikametgâhları yabancı memlekette olan (Türk ve yabancı turistler hariç) ve Türkiye’de geçici ve belirli bir süre için çalışmak, tetkik ve tahsilde bulunmak veya çeşitli nedenlerle gelen yabancı kişilerin araçlarına, güvenlik mülahazaları çerçevesinde, mütekabiliyet esasları da göz önünde bulundurularak, Dışişleri Bakanlığının yazılı teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile geçici olarak sivil plaka verilebilir. Sürenin bitiminde, tahsis edilen sivil plakalar hiçbir tebligata gerek olmadan ilgililerce trafik tescil kuruluşlarına iade edilir.
Sivil plakalar, aracın tescilli olduğu trafik tescil kuruluşunca en fazla iki adet, başka bir tescil kuruluşunca ise bir adet olmak üzere tahsis edilir.
Sivil plakaların tahsisine ait bilgiler Ek-17’de yer alan deftere kaydedilir.
Tahsis olunan plakalar talep halinde başka bir plaka numarası ile değiştirilebilir. Bu durumda daha önce tahsis edilmiş olan sivil plakalar, geri alınarak iptal edilir.
Tahsis edilen plakaların hizmet amacı sona erdikten sonra iade edilmesi zorunludur. Bu şekilde iade edilen plakalar bir yıl süreyle başka araçlara verilmez.
Sivil plakaların tahsisi işlemlerine ilişkin bilgi ve belgelerin gizliliği korunur.
Bu maddede sayılanlar dışında hiçbir kişi, kurum veya kuruluş aracına özel tahsisli veya sivil plaka verilemez.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 64 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 64 – Araçlarda;
Kategori: 