Bu Tebliğin amacı; Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri kapsamında piyasaya arz edilecek cihazların, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun
03 Mart 2011 Tarihli Resmi Gazete
Sayı:27863
Sağlık Bakanlığından:
TIBBİ CİHAZLAR ALANINDA FAALİYET GÖSTERECEK
ONAYLANMIŞ KURULUŞLARA DAİR TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri kapsamında piyasaya arz edilecek cihazların, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun değerlendirilmesi ve belgelendirilmesi amacıyla görevlendirilecek onaylanmış kuruluşların taşıması gereken asgari şartları, çalışma usul ve esasları ile faaliyetlerine ilişkin hususları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ; 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmeliğe 9/1/2007 tarihli ve 26398 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Cihaz Yönetmeliğine, 9/1/2007 tarihli ve 26398 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar Yönetmeliğine ve 9/1/2007 tarihli ve 26398 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vücut Dışında Kullanılan (İn Vitro) Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğin 2 nci maddesinde belirtilen mevzuatta yer alan tanımlara ilaveten;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığı’nı,
b) Kanun: 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunu,
c) Komisyon: Avrupa Komisyonu’nu,
ç) Onaylanmış kuruluş: Test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından, tıbbi cihaz yönetmelikleri kapsamında uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere, Kanun’da, tıbbi cihaz yönetmeliklerinde, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelikte ve bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yetkilendirilen kamu veya özel kuruluşu,
d) Cihaz: Tıbbi cihaz yönetmeliklerinin ‘Tanımlar’ başlıklı 4 üncü maddelerinde yer alan-cihaz tanımlarını (aksesuar, ısmarlama üretilen cihaz, in vitro tanı cihazı, tıbbi cihaz, aktif tıbbi cihaz, vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihaz, kişisel test cihazı, performans değerlendirme cihazı),
e) Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri: Cihazın tabi olduğu Tıbbi Cihaz Yönetmeliği, Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği ve Vücut Dışında Kullanılan (İn Vitro) Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliği’ni,
f) Uygunluk değerlendirmesi: Cihazların, tabi olduğu tıbbi cihaz yönetmelikleri hükümlerine uygunluğunun test ve muayene edilmesine ve/veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti,
g) Uygunluk değerlendirme kuruluşu: Cihazların, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun test ve muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin faaliyette bulunan özel veya kamu kuruluşlarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler, Başvuru, Değerlendirme, Görevlendirme
ve Görevlendirmenin İptali
Genel hükümler
MADDE 4 – (1) Bakanlıkça onaylanmış kuruluş olarak görevlendirilecek uygunluk değerlendirme kuruluşları, Kanun, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik ve Tıbbi Cihaz Yönetmeliklerinin ilgili hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aşağıdaki kriterleri karşılamalıdır:
a) Ulusal mevzuata uygun bir şekilde kurulmalı ve tüzel kişiliğe haiz olmalıdır.
b) Uygunluk değerlendirme işlemleri için uluslararası standartlara uygun nitelikte finansman, kalifiye insan gücü, fiziksel altyapı ve benzeri alanlarda kaynağa sahip olmalıdır.
c) Belgelendirme sürecinde şeffaf, tarafsız ve bağımsız davranmalıdır.
ç) Sertifikaların düzenlenmesi, askıya alınması, geri çekilmesi veya iptal edilmesi konularında Bakanlığa ve diğer ülkelerin onaylanmış kuruluşlarına gerekli bildirimleri yapacak ve yükümlülüklerini yerine getirecek imkanlara sahip olmalıdır.
d) Uygunluk değerlendirme işlemlerini yürütmek üzere; cihazlar ve teknolojilerine ilişkin gerekli eğitim, donanım ve tecrübeye sahip idari, teknik, tıbbi ve bilimsel personel istihdam etmeli, bu hususlar belgelendirilmelidir.
e) Faaliyetleri sonucu oluşabilecek zarar ve ziyanın tazmini için sorumluluk sigortasına sahip olmalıdır. Sorumluluk sigortasının kapsamı ve teminat sınırı, imalatçının faaliyette bulunduğu ülke(ler), Avrupa Birliği ve Türkiye’deki faaliyetlerini kapsayacak şekilde olmalıdır. Bu husus Bakanlığa ve gerektiğinde imalatçıya bildirilmelidir.
f) Uygunluk değerlendirmelerine ilişkin bazı faaliyetlerin yüklenici laboratuvar tarafından yürütülmesi durumunda, gizlilik, tarafsızlık ve Bakanlığın erişebilirliği hükmünü kapsayacak şekilde yüklenici laboratuvar ile bir sözleşme yapmalıdır. Bu sözleşme, yüklenicinin görevini yaparken üçüncü bir kuruluşa devredilmesini engelleyecek şekilde olmalıdır. Ancak, başvuruda bulunulan uygunluk değerlendirme faaliyetlerinin tamamı yükleniciye devredilemez.
g) Klinik araştırmalar sırasında değerlendirme yapan uzmanlar ya da klinik araştırma yapmaya yetkili kişiler hariç olmak üzere, uygunluk değerlendirme kuruluşu ile varsa yüklenici kuruluşun uzman personeli, yetkilendirildiği cihazların tasarımı, üretimi, pazarlaması, kurulumu, bakımı, kullanımı ve imalatçısının kalite yönetim sistemi ile ilgili herhangi bir aşamada (danışmanlık hizmetleri de dâhil) görev almamış olmalıdır.
ğ) Tıbbi Cihaz Yönetmeliklerine uyduğunu gösteren güncelleştirilmiş kalite el kitabına sahip olmalıdır.
Başvuru
MADDE 5 – (1) Onaylanmış kuruluş olarak görevlendirilmek isteyen uygunluk değerlendirme kuruluşları aşağıda belirtilen belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat eder;
a) Uygunluk değerlendirme faaliyeti göstereceği alana ilişkin yönetmelik(ler), yönetmeliğin ilgili ekleri, modül/modüller, cihaz, cihaz grubunu belirten müracaat dilekçesi,
b) Ticaret Sicil Gazetesi’nin firma kuruluşu ile ilgili bir nüshası,
c) Kuruluş amacı, yetki ve sorumluluklarını gösteren faaliyet belgesi,
ç) Kurucu ve yetkililerinin imza sirkülerinin aslı,
d) Uygunluk değerlendirme kuruluşunun çok amaçlı bir organizasyonun parçası olması durumunda; danışmanlık hizmeti veren bölümü ile belgelendirme yapan bölümlerinin idari ve mali açıdan birbirinden bağımsız olduğunu gösterir belge,
e) Uygunluk değerlendirme kuruluşunun sahip olduğu makine, teçhizat ve test aletlerinin genel teknik özelliklerini içeren liste ile birlikte bu cihazların periyodik muayenelerinin yapıldığına dair belgeler,
f) Yüklenici laboratuvar ve ekipmanlarının listesi ve bu laboratuvarlarla yapılan anlaşma/anlaşmaların birer örneği ile laboratuardaki cihazların periyodik muayenelerinin yapıldığına dair belgeler,
g) Personelin, uzmanların, denetçilerin, varsa kuruluş dışından alınan uzman personelin listesi ve özgeçmişleri,
ğ) Faaliyet alanları ile her bir faaliyetin yürütülmesinden sorumlu kişilerin gösterildiği organizasyon şeması,
h) Sorumluluk sigortasının kapsamını ve teminat sınırını gösterir belge,
ı) TS EN 45011 ile EN ISO 17000 serisine uygun olarak hazırlanmış, yüklenici laboratuvar(lar) tarafından yürütülen işlemlerin denetlenmesine ilişkin hususları da içeren kalite el kitabı,
i) Belgelendirilecek cihazın Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri Temel Gereklere uygunluğunun değerlendirilmesinde kullanılacak kontrol listesi,
j) İmalatçının denetlenmesinde kullanılan yöntemler, yapılacak testler, denetim sıklığı ve benzeri detayları içeren doküman,
k) Kullanılan standartları, standardın mevcut olmaması durumunda ise kullanılan uygunluk değerlendirme yöntemlerini içeren doküman,
l) Uygunluk değerlendirme kuruluşunun bünyesindeki laboratuarlar ve test imkânlarını gösteren doküman,
m) Sahip olduğu kalite yönetim sistem belgeleri ile Akreditasyon Sertifikaları,
n) Uygunluk değerlendirme işlemlerinde görev alan personelin gizlilik, bağımsızlık, tarafsızlık ve nesnellik prensiplerine uygun davranacaklarına ilişkin taahhütname,
o) Uygunluk değerlendirme kuruluşu ile varsa yüklenici kuruluşun uzman personeli, beş yıl öncesine kadar yetkilendirildiği cihazların tasarımı, üretimi, pazarlaması, kurulumu, bakımı, kullanımı ve imalatçısının kalite yönetim sistemi ile ilgili herhangi bir aşamada (danışmanlık hizmetleri de dahil) görev almadığına dair taahhütname,
ö) Uygunluk değerlendirme işlemleri sırasında imalatçıya ait teknik donanımların kullanılması durumunda güvenilirliği ve izlenecek yöntemi içeren doküman,
p) Bakanlıkça istenebilecek diğer belgeler.
Başvuruların değerlendirilmesi
MADDE 6 – (1) Bakanlık, bu Tebliğde belirlenen şartları taşıyan uygunluk değerlendirme kuruluşları arasından ihtiyacına göre onaylanmış kuruluşu görevlendirir.
(2) Bakanlıkça gerekli görülmesi durumunda, başvuru sahibi kuruluşun gerek Tıbbi Cihaz Yönetmeliklerinde gerekse bu Tebliğde belirtilen kriterlere uygunluğu Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından değerlendirilir ve bir rapor halinde Bakanlığa sunulur. Nihai karar Bakanlık tarafından verilir. TÜRKAK tarafından yapılan değerlendirmelere yönelik tüm masraflar başvuru sahibince karşılanır. TÜRKAK tarafından akredite edilmiş kuruluşlar, Bakanlıkça gerek görülmediği sürece akredite edildikleri alanla ilgili olarak, tekrar değerlendirmeye tabi tutulmazlar.
(3) Uygunluk değerlendirme kuruluşunun, TS EN 45011 ile EN ISO 17000 serisinin ilgili standartlarına göre TÜRKAK tarafından akredite edilmiş olması Bakanlıkça yapılacak görevlendirmede tercih sebebidir. Ancak;
a) TÜRKAK, akreditasyon istenilen alanda belgelendirme yapmıyor ya da eşdeğerlilik değerlendirmesini henüz tamamlamamış ise,
b) Akreditasyon dışında, Bakanlıkça yapılan ya da yaptırılan yetkinlik ve yeterlilik değerlendirmesini başarı ile tamamlamış ise,
ulusal akreditasyon kurumu tarafından akredite edilmemiş uygunluk değerlendirme kuruluşları Bakanlık tarafından onaylanmış kuruluş olarak görevlendirilebilirler.
Görevlendirme ve görevlendirmenin iptali
MADDE 7 – (1) Uygun bulunan başvuru sahibi, Bakanlık tarafından Görevlendirme Belgesi düzenlenerek üç yıl süreyle görevlendirilir. Üçüncü yılın sonunda, tekrar değerlendirmeye tabi tutulacak onaylanmış kuruluş, görevlendirmenin uzatılması için ilk başvuru sırasında Bakanlığa sunmuş olduğu belgeleri güncelleştirerek yeniden sunar.
(2) Onaylanmış kuruluşlar, uygunluk değerlendirilmesinde kullanılacak Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri eklerinin herhangi birinin sadece bir kısmını gerçekleştirmek üzere görevlendirilemezler.
(3) Bakanlık, görevlendirdiği onaylanmış kuruluşu, Dış Ticaret Müsteşarlığı aracılığı ile Komisyon’a bildirir ve Komisyon tarafından verilen kimlik numarası ile birlikte kuruluşun adını, faaliyet alanını ve cihaz grubunu Resmî Gazete’de yayımlar. Söz konusu kuruluş, Resmî Gazete’de yayım tarihinden itibaren görevlendirilmiş sayılır ve faaliyetlerine bu tarihten itibaren başlar.
(4) Görevlendirmenin uzatılması için Bakanlığa sunulan güncel başvuru dosyasının değerlendirilmesi sonucunda görevlendirmenin iptaline karar verilmezse, onaylanmış kuruluşun görev süresi görevlendirmenin bitiş tarihinden itibaren üç yıl süre ile uzamış sayılır.
(5) Onaylanmış kuruluşun, görevlendirme kriterlerini karşılayamadığının yada yükümlülüklerini yerine getiremediğinin tespiti halinde, Bakanlık yapmış olduğu görevlendirmeyi askıya alabilir veya iptal edebilir. Söz konusu kuruluşun görevlendirmesinin iptali, bu kuruluşun görevli olduğu süre boyunca yürüttüğü faaliyetlerden doğan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
(6) Onaylanmış kuruluşun başka bir tüzel kişiliğe devredilmesi durumunda Madde 5 çerçevesinde Bakanlığa yeni bir başvuru yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Onaylanmış Kuruluşların Görevleri, Yükümlülükleri ve Denetimleri
Onaylanmış kuruluşların görevleri
MADDE 8 – (1) Onaylanmış kuruluşların görevleri şunlardır:
a) İmalatçıların Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri hükümlerine uygunluklarını kontrol etmek üzere uygunluk değerlendirmesi faaliyetlerini yerine getirmek ve bunlara ilişkin her türlü kaydı tutmak, muhafaza etmek,
b) Onaylanmış kuruluş tarafından yapılan kontrolden sonra imalatçının cihazında, işlemlerinde ya da kalite yönetim sisteminde ortaya çıkan cihazın güvenliği ve performansını etkileyen değişikliklerin Bakanlığa bildirilmesini temin etmek,
c) İmalatçının, ürün güvenliği ve performansı ile ilgili geri bildirimlerin değerlendirilmesi prosedürünü kontrol etmek,
ç) Eğer cihaz steril edilmesi gereken bir cihaz ise gerekli tecrübe ve bilgiye sahip bir denetçi tarafından teknik değerlendirmeyi yaptırmak,
d) Uygunluk değerlendirme işlemleri sonucunda, imalatçının cihazına ilişkin belgelendirme talebinin reddi, cihaza ilişkin onayın verilmemesi, önceden belgelendirilmiş bir cihazın belgesinin iptali veya askıya alınması durumlarında Bakanlığı bilgilendirmek.
Onaylanmış kuruluşların yükümlülükleri
MADDE 9 – (1) Uygunluk değerlendirme kuruluşunun başka bir Kuruluşun yasal bir parçası olması durumunda; bu Kuruluş ile Uygunluk değerlendirme kuruluşunun bağlantı ve ilişkileri açıkça belgelendirilmelidir.
(2) Görevlendirilen onaylanmış kuruluşların yükümlülükleri, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelikte, Tıbbi Cihaz Yönetmeliklerinde, Görevlendirme Belgesinde ve bu Tebliğin diğer ilgili maddelerinde yer alan hükümlere ek olarak aşağıdaki hususları da içerir:
a) Görevlendirildiği mevzuat ve uygunluk değerlendirme işlemleri kapsamında gerçekleştireceği uygunluk değerlendirme faaliyetlerini doğru, eksiksiz ve süreklilik arz edecek bir şekilde yerine getirmek,
b) Yaptığı tüm işlemlere ve verdiği belgelere ilişkin gerekli tüm kayıtları tutmak ve bunları talep edildiğinde Bakanlığa sunmak,
c) Görevlendirildiği mevzuat ve uygunluk değerlendirme işlemleri kapsamında, faaliyetlerini etkileyecek her türlü değişikliği Bakanlığa bildirmek,
ç) Herhangi bir cihaza ilişkin belgelendirme talebinin reddedilmesi, cihaza ilişkin onay verilmemesi, önceden belgelendirilmiş bir cihazın belgesinin iptal edilmesi veya askıya alınması durumlarında ortaya çıkabilecek itiraz ve şikâyetleri incelemek üzere gerekli tedbirleri almak,
d) Kuruluşun kendisine ait kimlik numarası ile ürün güvenliğine ilişkin belge ve işaretlerin hatalı veya yanıltıcı şekilde kullanımını engelleyecek prosedürleri oluşturmak,
e) Yüklenici laboratuvar kullanıldığı takdirde, yüklenici ile yaptığı sözleşmede yer alan tüm faaliyetlerin takibini yapmak,
f) Tıbbi cihaz yönetmelikleriyle ilgili güncel mevzuatı ve Avrupa Birliği’nin bu alandaki uygulamalarını takip etmek,
g) Uygunluk değerlendirme işlemlerinde görevli personelin aşağıdaki bilgileri içeren güncel kayıtlarını tutmak,
1) Kimlik ve iletişim bilgileri,
2) Eğitimi, mesleki nitelikleri, becerileri, iş deneyimleri, yapmış olduğu denetimler ve bildiği yabancı diller,
3) Görevlendirildiği faaliyetlerin konusuna göre niteliği, yeterliliği ve sorumluluğu,
4) Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri ve uygunluk değerlendirme işlemlerine ilişkin alınan eğitimleri,
gösteren dokümanlar,
(3) Uygunluk değerlendirme işlemleri, imalatçıya ait teknik donanımın kullanımını gerektiriyorsa, bu donanım EN ISO 17000 serisinin ilgili standartlarına uygun olmalıdır. Onaylanmış kuruluş, uygunluk değerlendirme işlemleri süresince kullanılan donanımın muayenesinin yapıldığını kanıtlamalıdır.
Denetim
MADDE 10 – (1) Onaylanmış kuruluşların ve varsa yüklenici laboratuvarlarının takip denetimleri en az yılda bir kez Bakanlık tarafından yapılır ya da yaptırılır. Bu denetimler onaylanmış kuruluşun ve varsa yüklenicinin tesislerinde gerçekleştirilir.
(2) Bakanlığın en son denetiminden sonra, onaylanmış kuruluş belgelendirmeye yönelik hiçbir faaliyette bulunmamışsa, gözetim denetimleri en az 18 ayda bir yapılır. Ancak;
a) Başlangıç veya son gözetim denetimlerinde temel uygunsuzluk tespit edildiğinde,
b) Kapsam değişikliklerinde,
c) Yeni personel, eğitim metodu ve benzeri konularda önemli bir değişiklik olduğunda,
ç) Onaylanmış kuruluşa veya belgelendirilen cihaza ilişkin şikayetler olduğunda,
Bakanlıkça tekrar denetim yapılır veya yaptırılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
İdari Yaptırımlar
MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ hükümlerine uymayanlar hakkında Kanun ve Tıbbi Cihaz Yönetmeliklerinde öngörülen yaptırımlar ile ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Tebliğde hüküm bulunmayan haller
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğde hüküm bulunmayan hallerde, Kanun, Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri ve Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 13 – (1) Bu Tebliğ 14/11/2003 tarihli ve 25289 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Cihaz, Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar ve Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları Konusunda Faaliyet Gösterecek Onaylanmış Kuruluşlara Dair Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 14 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.